AUGUSTİNUS’TA İKİ ŞEHRİN ANLAMI

Yıl 2024, Sayı: 43, 28 - 42

Lokman Çilingir

Öz

Bu çalışmada Augustinus’un Tanrı Şehri (De civitate Dei) adlı eserinde ortaya koyduğu “iki şehir” kavramının siyasi çözümlemesi yapılacaktır. Bu bağlamda “Tanrı Şehri ve “Yeryüzü Şehri” şeklinde yapılan ikili ayrımda, dini kaygıların mı yoksa reel-politik motivasyonların mı etkili olduğu sorgulanacaktır. İkinci ihtimale bağlı olarak, toplumsal kurumlarla (Krallık ve Kilise) doğrudan bir özdeşleştirme olup olmadığı tartışılacaktır. Bu tartışma ve değerlendirmeler Augustinus’un başta siyaset ve ahlak olmak üzere pratik sahayı din üzerine tesis ettiği iddialarını test etmemize imkân sağlayacaktır. Devamında Augustinus’un Cicero’nun halk topluluğu (res publica) tanımı üzerine geliştirdiği eleştirileri ortaya koyulup, kendisinin bir siyasi topluluğun/halkın (populus) varlığı için öngördüğü koşullar irdelenecektir. Nihayet gerek iki şehrin ayrılmasında gerekse toplumsal iyinin gerçekleşmesinde belirleyici olan iki sosyal erdem sevgi ve adaletin mahiyeti araştırılacaktır. Yazımızda Augustinus’un iki şehri birbirinden toplulukları yalnızca etik-teolojik açıdan yani iyi ve kötü düalizmi temelinde siyasi bir revizyonla yapılandırarak ayırdığını söylemenin de, onlardan birini şu veya bu siyasi topluluk veya kurumla özdeşleştirerek ayırdığını iddia etmenin de eksik bir yargılama olduğunu göstermeye çalıştık.

Anahtar Kelimeler

Augustinus, Siyaset Felsefesi, Tanrı Şehri, Yeryüzü Şehri, Sevgi, Adalet

Kaynakça

• Adam, Armin. “Heilsgeschichtliche Soziologie Augustinus' negative Politische Theologie”, Zeitschrift für Politik, Neue Folge, Vol. 42 (1995), 149-167.
• Akdemir, Ferhat. “Augustınus’un Devleti İlahî mi Beşerî mi?: Tanrı Devleti (De Cıvıtate Deı) Üzerinden Eleştirel Bir Okuma Denemesi”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 24/1 (Mart 2024), 305-331.
• Augustinus, A. Des heiligen Kirchenvaters Aurelius Augustinus zweiundzwanzig Bücher über den Gottesstaat. Çev. Alfred Schröder, Kempten/München: Kösel Verlag, 1914.
• Augustinus, A. De civitate dei, hrsg. von Christoph Horn, Berlin: Akademie Verlag, 1997.
• Augustinus, A. De civitate Dei. Jochen Sauer (Hrsg.) Fachwissenschaftliche und fachdidaktische Zugänge. Heidelberg: Universitätsbibliothek. Publiziert bei Propylaeum, 2020. (https://www.propylaeum.de)
• Augustinus, A. Confessiones/ Bekenntnisse. Çev. Wilhelm Thimme. Einf. v. Norbert Fischer. Düsseldorf: Artemis & Winkler, 2004.
• Cicero, Der Staat. Lateinisch und Deutsch, hrsg. und übers. v. Karl Büchner (Sammlung Tusculum), München/Zürich 1987.
• Çilingir, Lokman. “Augustinus’ta Ahlak Sorunu”, Sofist, Sayı 9, 2024, 7-30 Figgis, John Neville. The Political Aspects of S. Augustine’s 'City of God'. London: Longmans, Green, And Co., 1921.
• Horn, Christoph. “Einleitung”, in: Augustinus, De civitate dei, hrsg. von Christoph Horn, Berlin: Akademie Verlag, 1997, 1-25.
• Horn, Christoph. “Politische Gerechtigkeit bei Cicero und Augustinus”, in: Etica & Politica / Ethics & Politics, IX (2007), 46-70.
• Horn, Christoph. (1996). “Augustinus und die Entstehung des philosophischen Willensbegriffs”. Zeitschrift für philosophische Forschung, Bd. 50 (1995), 113-132.
• Martin, Rex. “The Two Cities in Augustine's Political Philosophy”, Journal of the History of Ideas, Vol. 33 (1972), 95-216.
• Maurer, Reinhart. Thesen zur politischen Theologie Augustinische Tradition und heutige Probleme, Zeitschrift für Theologie und Kirche , 1982, Vol. 79, 349-373.
• Müller, J. “Glücklich ist, wer Gott hat”. Beatitudo beim frühen Augustinus, içinde: aynı eser, Jörg, Disse; Goebel, Bernd (Hg.): Gott und die Frage nach dem Glück. Anthropologische und ethische Perspektiven, Freiburg i. Br. (Fuldaer Hochschulschriften), 2010, 14-59.
• Oort, “Johannes van. Augustin und der Manichäismus”. Zeitschrift für Religions- und Geistesgeschichte. Vol. 46, 1994, 126-142.
• Oort, Johannes van. Civitas dei-terrena civitas: The Concept of the Two Antithetical Cities and Its Sources, 1997.
• Origen. Contra celsum, trs.: Henry Chadwick, New York: Cabridge university press, 1953.
• Ottmann, Henning. Geschichte des politischen Denkens. Von den Anfangen bei den Griechen bis auf un sere Zeit. Band 2: Romer und Mittelalter. Teilband 2: Das Mittelalter, Stuttgart: Springer-Verlag 2004. Schweidler, Walter. Der gute Staat. Politische Ethik von Platon bis zur Gegenwart. Stuttgart: Reclam, 2004.
• van de Loo, Tom. “Staat und Gerechtigkeit bei Cicero und Augustinus”. In: Jochen Sauer (Hg.): Antike Konzepte neu denken bei Augustinus. Transformationen klassischer Texte in De civitate Dei und weiteren Werken, Heidelberg 2002, 67-104.
• Weithman, Paul. “Augustine’s political philosophy”, The Cambridge Companion to Augustine, ed. Eleonare Stump - Norman Kretzmann, Cambridge: Cambridge University Press, 2001