Ahmet Didin’in Rayiha Yayıncılık Tarafından Neşredilen Renkli Mealindeki Çeviri Yanlışları

Yıl 2021, , 93 - 159, 30.04.2021

Cahit Karaalp

https://doi.org/10.31121/tader.879503

Cited By: 1

Öz

İlahi kelamın anlaşılması için hazırlanan her meal Kur’an’ı doğru anlama ve anlatma iddiası taşır. İncele-me konusu ettiğimiz Ahmed Didin’in hazırladığı “Kur’an-ı Kerim ve Kelime Meali” isimli eser ülkemizde yayınlanan “ilk renkli kelime meali” olması yönüyle önemlidir. Mealin; yaygın kullanımı, birçok İmam Hatip, ilahiyat öğrencisi ve din görevlisinin başucu kitabı olması bizi konuyu araştırmaya sevketmiştir. Mealin kabul görmesinin, tercih edilmesinin sebebi okuyucuların, öğrencilerin sözlük karıştırma ihtiyacı duymadan mealde kullanılan renkler aracılığı ile kelimelerin Arapça ve Türkçe karşılıklarını zorlanmadan bu-labilmeleridir. İncelememiz sırasında tespit ettiğimiz yanlışlar, yazarın meali Arap dilinin basit dil kurallarını dahi dikkate almadan hazırladığını göstermektedir. Ülkemizde ve dünya çapında yaygın böylesi bir mealde binleri bulan yanlış çeviriler tespit etmiş olmamız bizleri akademik bir çalışma hazırlamaya yönlendirmiştir. Çalışmamızda mealde tespit edebildiğimiz tüm yanlışları okuyucuların anlayabileceği sadelikte bir tablo üzerinde göstermeye çalıştık. Amacımız Kur’an’ı bu meal yoluyla öğrenmeye ve Kur’an arapçasını çözmeye çalışan okuyucuları, öğrencileri uyarmak ve mealdeki yanlışlar hakkında bilgilendirmede bulunmaktır. İkinci bir amacımız ise bundan sonra kelime meali ve renkli meal hazırlamak isteyenlere dikkat etmeleri gereken kurallar hakkında yol göstermeye çalışmaktır. Makalemizde ağırlıklı olarak meal-deki Arap dil kurallarına aykırılık arzeden yanlışlar üzerinde durulacak ve yanlışlar dil kriterleri açısından tenkide tabi tutulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kur'an, Meal, Rayiha, Yanlış, Çeviri

The Translation Errors in Ahmet Didin’s Work Titled the Coloured Meaning of Qur’an Published by Rayiha Publishing

Öz

Every translation of Qur’an that published for the understanding of the divine words claims to intro-duce and explain the Qur'an correctly. The work titled "“Kur’an-ı Kerim ve Kelime Meali” (Holy Quran and the Words Translation)" prepared by Ahmed Didin, which we aim to examine, is important in that it is the "first colored word meaning" translation published in our country. The translation: its wide-spread use and the fact that it is extensively used by Imam Hatip students, theology students and reli-gious officials have prompted us to investigate the subject. The reason why translation is accepted and preferred is that the readers can find the Arabic and Turkish equivalents of the words through the col-ors used in the translation without the need for students to mix the dictionary. The errors we de-temined during the analysis demonstrated that the author prepared the translation without even consid-ering the simple language rules of the Arabic language. Determining over a thousand of errors in such Qur’an translation that is extensively used in our country as well as across the world, lead us to prepare an academic work about it. In our study, we tried to demonstrate all the errors that we can detect in the translation on a simple table that can be clearly understood by the readers. We aim to warn and inform readers who attempt to learn the Qur'an through its meaning and to understand the Quran’s Arabic about errors in this translation of the Quran. The second aim is to guide people who would like to prepare words translation or colored word translation of Quran regarding language rules to be considered during Quran translation. In the current study, we mainly elaborate the errors that contradicts with Arabic language rules and thus the errors are criticized in relation to language rules.

Anahtar Kelimeler

Qur'an, Meaning of Qur'an, Rayiha Puplishing, Errors, Translation

Kaynakça

• Abay, Muhammmet. “Türkçedeki Kur'an Meallerinin Tarihi ve Kronolojik Bibliyografyası”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 10/19-20 (2012), 231-301.
• Abdulkadir Muhammed Huseyn. Me’ayiru’l-Kabul ve’r-red li tefsiri’n-nassi’l-Kur’ani. Dimeşk: Dâru’l-Gavsânî, 2. Bs. 2012.
• Abdulmacit Nedim. Nemuzec min dirâseti’d-delâliyyeti fî tefsîri kuruni’l- hamseti’l- ulâ. Y.y., ts.
• Abdulvahhâb Reşîd Sâlih Ebû Safiyye. Hucciyyetü’d-delâleti’s-siyâkiyyeti fi’t-tefsîr. Ammân: Dâru Ammâr, 2010.
• Akdemir, Salih. Cumhuriyet Dönemi Kur’ân Tercümeleri (Eleştirel Bir Yaklaşım). Ankara: Akid Yay., 1989.
• Akpınar, Ali. Kur’an Tercüme Teknikleri. Konya: Serhat Kitabevi, 2011.
• Aktaş, Hamdi. Kur’an-ı Kerim Meal ve Kelime Meali. 2 Cilt. İstanbul: İpek Dağıtım, 2008.
• Arslan, Gıyasettin. “Türkçe Kur’an–ı Kerim Meallerinde Hedef Dilin Önemi”. Fırat Üniv. İlahiyat Fakültesi Dergisi 8 (2003), 37.
• Aydın, Feriduddin. Tercüme Bilimine Giriş ve Tercüme Teknikleri. İstanbul: Furkan Basım ve Yayınevi, 2017.
• Aydın, İsmail. Kur’ân’ın Filolojik Yorumu. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2014.
• Aydın, İsmail. “Kur’ân’la İlgili İlk Filolojik Çalışmaların Tefsir İlmi Açısından Değerlendirilmesi”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 11/1 (2011), 38.
• Aydın, Muhammed. “Kur’an Meallerinde İ’rab Bağlamındaki Tercüme Problemleri”. Kur’an Mealleri Sempozyumu-Eleştiriler ve Öneriler- 24-26 Nisan 2003 İzmir. 2 Cilt. Ankara: DİB Yay., 2007.
• Balcı, Medine. Kur’ân-ı Kerim ve Kelime Meali. 2 Cilt. İstanbul: Ebrar Yayınları, 1991.
• Beyzâvî, Nasiruddîn, Ebû Saîd Abdullâh bin Ömer bin Muhammed eş-Şirâzî. Envâru’t-tenzîl ve esrâru’t-te’vîl/Tefsîru’l-Beyzâvî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʿİlmiyye, 2002.
• Bilgin, Abdülcelil. “Anlam ve Anlatım Bozuklukları Açısından Kur’an Mealleri”. Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi 1/1 (2015), 89-90.
• Buhârî, Ebû Abdullâh Muhammed bin İsmâîl el-Cu’fî. el-Câmiu’s-Sahih. Thk. Muhammed Nizâr Temîm-Heysem Nizâr Temîm. Beyrut: Dâru’l-Erkâm, ts.
• Candan, Abdulcelil. “Meal ve Tefsirlerde Görülen Bazı Sözcük ve Deyim Hataları ile Bunların Önemli Nedenleri”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 1/3 (Aralık 2001), 90.
• Cündioğlu, Dücane. Kur’ân Çevirilerinin Dünyası. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2. Bs., 2005.
• Cündioğlu, Dücane. Anlamın Buharlaşması ve Kur’an. İstanbul: Kapı Yay., 6. Bs., 2015.
• Çalışkan, İsmail. M. Esed’in Kur’ân Mesajı’nın Tahlil ve Tenkidi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2009.
• Çalışkan, İsmail. Tefsir Usulü. Ankara: Ankara Okulu Yay., 2017.
• Didin, Ahmet. Kur’an-ı Kerim ve Kelime Meali. Ankara: Rayiha Yayıncılık, 2006.
• Durmuş, Zülfikar. “Dilbilim Açısından Meallere Eleştirel Bir Yaklaşım”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 10/1 (2010), 35.
• Eren, Cüneyt. Kur’ân Yorumunda Yanlış Mulâhazalar Kur’ân’ı Lafzî Okuma. İstanbul: Işık Yay. 2016.
• Ferâhîdî, Ebû Abdurrahmân Halîl b. Ahmed. “Zevc”. Kitâbu’l-ʿayn. Thk. Dr. Davud Sellum v.dğr. Beyrut: Mektebetü Lübnân, 2004.
• Ferrâ, Ebi Zekeriyyâ Yahyâ. Meâni’l-Kur’ân. Thk. İbrahim Şemsuddîn. 3 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʿilmiyye, 2002.
• Firuzâbâdî, Mecdüddîn Muhammed bin Ya’kub. “Zevc”. el-Kâmusu’l-muhît. Thk. Halil Me’mun Şeyhâ. Beyrut: Dâru’l-Maʿrife, 5. Bs., 2011.
• Görgün, Tahsin. İlâhî Sözün Gücü. İstanbul: Külliyat Yay., 2. Bs., 2014.
• Gümüş, Sadreddin. Kur’ân Tefsîrinin Kaynakları. İstanbul: Kayıhan Yay., 1990.
• Gürbüz, Faruk. Tercüme Problemleri ve Meâller. İstanbul: İnsan Yayınları, 2004.
• Hacımüftüoğlu, Halil. Kur’ân Tercümelerinde Yöntem Sorunu. İstanbul: İz Yay., 2008.
• Hakkı, Tahsin. Satır Arası Ayet Mealli Kur’ân-ı Kerim. İstanbul: İnkılap Yay., 2008.
• İbn Kesîr, İmâduddîn Ebû’l-Fidâ İsmail. Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm. 4 Cilt. Dimaşk: Dâru’l-Feyhâ’, 1994.
• İbn Fâris, Ebu’l Huseyn Ahmed bin Zekeriyyâ. “Zevc”. Mekâyîsu’l-lugâ. Thk. Enes Muhammed eş-Şâmî. Kâhire: Dâru’l-Hadîs, 2008.
• İbnu’l-Cevzî, Ebû’l-Ferâc Cemalüddîn Abdurrahmân bin Alî bin Muhammed. Zâdu’l-Mesîr fî ʿilmi’t-tefsîr. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2015.
• Kara, Osman “Meâllerin Girişleri Üzerine Tespitler ve Öneriler”. Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/2 (2017), 40.
• Koçyiğit, Hikmet. “Günümüz Türkçe Kur’an Meâlleri Üzerine Bir Tasnif Denemesi”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 37 (Aralık 2017), 82.
• Mahmûd Sâfî. el-Cedvelu fi iʿrâbi’l-Kur’âni ve sarfihi ve beyânihi. 16 Cilt. Beyrut: Dâru’r-Reşîd, 3. Bs., 1995.
• Maverdî, Ebû’l-Hasen Alî bin Muhammed. en-Nuket ve’l-ûyûn/Tefsîru’l-Maverdî. Thk. Seyyid Abdulmaksud bin Abdurrahîm. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʿİlmiyye, ts.
• Muhyiddîn Derviş. İ’rabu’l-Kur’ân. 9 Cilt. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 9. Bs., 2003.
• Müberred, Ebu’l-Abbas Muhammed bin Yezid. Kitâbu’l-Muktadab. Thk. Muhammed Abdulhâlik Azîme. Kahire: Vezaratu’l-Evkâf, 1994. Nesefî, Abdullâh bin Ahmed bin Mahmûd. Medâriku’t-tenzîl ve hakâiku’t-te’vîl/Tefsîru’n-Nesefî. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 2000. Öztürk, Abdulvehap. Satır Arası Kelime Kelime Kur’an’ı Kerim Meali. 2 Cilt. İstanbul: Kahraman Yay., 2. Baskı, 2014.
• Öztürk, Mustafa. Cumhuriyet Türkiyesinde Meal ve Tefsir Serencamı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 3. Baskı, 2015.
• Öztürk, Mustafa. Meal Kültürümüz. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 3. Bs., 2014.
• Rağıb el-İsfehânî. el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân. Thk. Muhammed Halil Ayteni. Beyrut: Dâru’l-Maʿrife, 3. Bs., 2001.
• Seyyid Hızır. Favâsil’il-âyeti’l-Kur’âniyye. Kahire: Mektebetü’l-Edeb, 2. Bs., 2009.
• Sîbeveyhi, Ebû Bişr Amr b. Osmân b. Kanber. el-Kitâb. Thk. Abdusselâm Muhammed Harûn. 5 Cilt. Kahire: Mektebetü’l-Hancî, 3. Bs., 1988.
• Suçin, Mehmet Hakkı. Öteki Dilde Var Olmak. İstanbul: Say Yay., 2. Bs., 2013.
• Sülün, Murat. Türk Toplumunun Kur’an Kültürü. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2015.
• Şafii, Muhammed bin İdris. er-Risale. Thk. Ahmed Muhammed Şakir. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts.
• Şimşek, M. Sait. Günümüz Tefsir Problemleri. Konya: Kitap Dünyası Yay., 10. Bs., 2011.
• Tâlib Muhammed İsmâîl. Eseru’s-siyâki’l-Kur’âni fî iştirâki’l-lafzî. Ammân: Dâru Künûzu’l-Ma’rifeti, 2015.
• Tiyek, Fatih. Kur’an’ı Anlamada Bağlamın Rolü. Ankara: Ankara Okulu Yay., 2015.
• Uysal, Halil. Kur’ân-ı Kerim Türkçe Anlamı ve Kelime Meali. İstanbul: Kitap Kent, 2006.
• Zeccâc, Ebû İshâk İbrâhîm bin es-Serî. Meâni’l-Kur’ân ve iʿrâbuh. Thk. Dr. Abdulcelil Abduh Şelbî. 5 Cilt. Beyrut: Âlemu’l-Kütüb, 1988.
• Zemahşerî, Ebû’l-Kâsım Cârullah Mahmûd. el-Keşşâf an hakâiki gavâmizi’t-tenzîl ve uyûnu’l-ekâvîl, thk. Muhammed Abdusselâm Şâhîn. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʿİlmiyye, 1995.
• Zürkani, Muhammed Abdulazim. Menahilu’l-irfan fi ulûmi’l-Kur’an. Thk. Ahmed bin Ali. Kahire: Daru’l-Hadis, 2001.