The Salvage and Sale of Wrecks Sunk at the Dardanelles

Yıl 2013, , 1 - 24, 01.10.2013

Mithat Atabay

https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000549

Öz

The First legal regulation concerning the salvage of shipwrecks sunk in Turkish territorial waters and the collection of warship scrap metal and war materials from the battlefields with the pupose of selling as scrap metal was issued in Act No. 78 of 1923. The Ministry of Defence and the Ministry of Finance met to discuss the matter. After more than a month spent in negotiation and discussion, the two Ministries reached a decision to put before the Cabinet. Salving the scrap would also be beneficial in removing the wrecks that were obstructing and endangering maritime traficc in the shallow waterways. Accordingly, an agreement was signed with the Italian company Fratelli Serra in 1926. With Fratelli Serra’s bankruptcy in 1930, all rights, including recovery and sales, were given to Vincent Jermac. However, when Vincent Jermac was unable to fulfill his obligations 2 years later, all rights were transferred to Turkish Iş Bank on 23 Devcember 1932. Salvaging the wrecks of the Dardanelles region began in the summer of 1957, again. The concurrent operations executed in different locations were quite remarkable. Simultaneously, salvage operations were started at both the Dardanelles and Imbros. After the 1970s the salvage operations were no longer economically viable. In addition to this, there were concerns about losing the wrecks, considered to be historical sights and the protection of war graves. These two issues were the reasons behind the decision to terminate further salvage operations.

Anahtar Kelimeler

Gallipoli Campaign, Ministry of Defence, wrecks, scrap, Turkish Iş Bank

Çanakkale’de batan gemilerin enkazının çıkarılması ve satılması

Öz

Türk karasularında batan gemilerin enkazının çıkarılması, savaş hurda ve malzemelerinin toplanarak satılması konusunda yapılan ilk yasal düzenleme, 1923 yılında çıkarılan 78 sayılı kararnamedir. Çanakkale Savaş alanlarında bulunan savaş malzemelerinin ve enkazın yapılacak sözleşme karşılığında satışının yapılması için Milli Savunma Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı arasında görüşmeler gerçekleştirildi. Bir aydan fazla sürdüğü anlaşılan görüşmeler sonucunda Milli Savunma Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı bir mutabakata vardılar ve konunun Bakanlar Kurulu’nun gündemine getirilmesini kararlaştırdılar. Hurdaların çıkarılması ile birlikte deniz trafiğine tehlike ve engel yaratan sığ sulardaki batıkların temizlenmesi de sağlanmış olacaktı. 1926 senesinde İtalyan Fratelli Serra şirketi ile sözleşme yapıldı. 1930 yılında Fratelli Serra’nın iflas etmesi nedeniyle hem çıkarma hem satış hakları Vincent Jermac’a devredildi. 2 sene sonra Vincent Jermac taahhüdünü yerine getiremeyince 23 Aralık 1932’de bütün haklar İş Bankası’na geçti. Çanakkale bölgesindeki batıkları çıkarma çalışmaları, 1957 yılı yaz aylarında tekrar başladı. Aynı anda birkaç yerde yapılan çalışmalar oldukça dikkat çekiciydi. Hem Çanakkale Boğazı’nda hem de Gökçeada açıklarında çalışmalara başlandı. 70’li yıllardan itibaren söküm çalışmalarının gerek ekonomik değeri kalmamasından ve gerek kalan batıkların çıkarılmalarının tarihi değerleri kaybetme açısından sorun yaratacağı düşüncelerinin oluşmasından dolayı söküm çalışmaları tamamen durdu

Anahtar Kelimeler

Çanakkale Savaşları, Milli savunma Bakanlığı, batıklar, hurda, Türkiye İş bankası

Kaynakça

• BCA., 030.0.001.000.000.57.349.1.
• BCA., 030.0.001.000.000.58.355.12.1.
• BCA., 030.0.001.000.000.88.551.5.
• BCA., 030.0.001.000.000.88.551.5.1.
• BCA., 030.0.001.000.000.88.551.5.2.
• BCA., 030.0.001.000.000.88.551.5.3.
• BCA., 030.0.011.001.000.249.2.9.
• BCA., 030.0.011.001.000.249.2.9.1.
• BCA., 030.0.011.001.000.249.2.9.5.
• BCA., 030.0.018.001.002.113.16.1.
• BCA., 030.0.018.001.002.122.44.1.
• BCA., 030.0.018.001.002.129.40.5.1.
• BCA., 030.0.018.001.002.137.102.16.
• BCA., 030.0.018.001.002.139.44.1.
• BCA., 030.0.018.001.002.154.81.13.
• BCA., 030.0.018.001.002.164.20.20
• BCA., 030.0.018.001.002.90.17.15.
• BCA., 030.0.018.001.002.90.34.5.
• BCA., 030.10.00.00.62.415.13.1.
• BCA., 030.10.00.00.62.415.13.2.
• BCA., 030.10.00.00.62.415.13.3.
• BCA., 030.10.00.00.62.415.13.4.
• BCA., 030.10.00.00.62.415.13.5.
• BCA., 030.10.00.00.62.415.13.6.
• BCA., 030.10.00.00.62.420.08.1
• BCA., 030.10.00.00.62.420.08.13.
• BCA., 030.10.00.00.62.420.08.15.
• BCA., 030.10.00.00.62.420.08.16