Russian Activities Aimed at Black Sea during North Wars

Yıl 2012, , 171 - 190, 01.10.2012

Sinan Yüksel

https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000525

Cited By: 1

Öz

There had been major rivals of Russia who were posing an obstacle for her at the aim of reaching to seas. As it is known, they are Sweden at Baltic Sea way, Crimean Khanate and Ottoman Empire at Black Sea way. Russians do not want to be at war with Sweden, Crimean Khanate and Ottoman Empire at the same period. As being at war at two directions simultaneously would be hard for Russia both economically and militarily, she adopts peace policy at the South while having struggle at the North. However, the struggle for reaching Baltic Sea started at 1700; lead Russia into a war with Crimean Khanate and Ottoman Empire despite her peace policy at the South

Anahtar Kelimeler

Russia, Ottoman Empire, Black Sea, I. Petro, XII. Şarl

Kuzey Savaşları sırasında Rusya’nın Karadeniz’e yönelik faaliyetleri

Öz

Rusya’nın denizlere açılma istikametinde kendisine engel teşkil eden önemli rakipleri olmuştur. Bilindiği üzere bunlar, Baltık Denizi istikametinde İsveç, Karadeniz istikametinde ise Kırım Hanlığı ve Osmanlı Devleti’dir. Ruslar dönemsel olarak hem İsveç hem de Kırım Hanlığı ve Osmanlı Devleti ile aynı anda mücadele etmek istememektedir. Aynı anda iki yönde mücadele Rusları askeri ve ekonomik olarak sıkıntıya düşüreceğinden Rusya, kuzeyde mücadele halinde ise güneyde barış politikası izlemiştir. Fakat 1700 yılında başlayan Baltık Denizi’ne çıkma mücadelesi, Rusya’yı güneyde barış politikası izlese de Kırım Hanlığı ve Osmanlı Devleti ile savaşa sürüklemiştir

Anahtar Kelimeler

Rusya, Osmanlı Devleti, Karadeniz, I. Petro, XII. Şarl

Kaynakça

• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Name-i Hümayun Defteri, no:5, no:6.
• Ahmet Cavit, Ahmet Cavit Bey’in Müntehabatı, Hazırlayan: Adnan Baycar, İstanbul 2004.
• ARTAMONOV, V. A., “O Russko-Krımskih Otnoşeniyah Kontsa XVII- Naçala XVIII vv.”, Obşestvenno-Politiçeskoe Razvitie Feodalnoy Rossii, Moskva 1985.
• ARTAMONOV, V. A., Rossiya i Reç Pospolitaya Posle Poltavskoy Pobedı (1709- 1714), Moskova 1990.
• DANİŞMEND, İ. Hami, İzahlı Osmanlı Kronolojisi, c.III, İstanbul 1972.
• ERİM, Nihat, Devletler Arası Hukuku ve Siyasi Tarih Metinleri (Osmanlı İmparatorluğu Antlaşmaları), cilt:1, Ankara 1953.
• GLAGOLEVA, A.P., Russko-Turetskie Otnoşeniya Pered Poltavskim Srajeniem, Poltava, k 250 Letiyu Poltavskogo Srajeniya, Sbornik Statey, Moskva 1959.
• HAGGMAN, Bertil, “Poltava’nın Neticesi: Rusya’yı Yenmeye Yönelik İsveç- Ukrain-Osmanlı-Kırım Tatar Stratejileri 1709–1714”, EMEL, sayı: 220, Mayıs- Haziran 1997.
• HAMMER, Josef Von, Büyük Osmanlı Tarihi, Çeviren: Mümin Çevik, c. 7, İstanbul 1998.
• JELAVİÇ, Barbara, Balkan Tarihi ( 18. ve 19. Yüzyıllar), Çeviren: İhsan Durdu- Haşim Koç-Gülçin Koç, c.I, İstanbul 2006.
• JORGA, Nicolae, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, Çeviren: Nilüfer Epçeli, c. 4, İstanbul 2005.
• KRILOVA, T. K., “Russko-Turetskie Otnoşeniya Vo Vremya Severnoy Voynı”, İstoriçeskie Zapiski, T. 10, Moskva 1941.
• KRILOVA, T. K., “ Russkaya Diplomatiya na Bosfore v 1711-1714 gg.”, Mejdunarodnie Svyazi Rossii v XVII-XVIII vv. (Ekonomika, Politika i Kultura), ssMoskva 1966.
• KURAT, Akdes Nimet, Prut Seferi ve Barışı, cilt: I, Ankara 1951.
• --------------------, Nimet, Türkiye ve Rusya, Ankara 1990.
• --------------------, Rusya Tarihi, Ankara 1999.
• MARKOVA, O. P., Rossiya, Zakavkaze İ Mejdunarodnıe Otnoşeniya v XVIII Veke. Moskva 1966.
• MASAEV, M. V., Prisoedinenie Krıma k Rossii, Simferopol 1997.
• Mehmet Raşid, Tarih-i Raşid, cilt:2, İstanbul 1282.
• Mustafa Nuri Paşa, Netayicül Vukuat, Hazırlayan: Neşet Çağatay, c. III-IV, Ankara 1987.
• NİKİFOROV, L. A., Vneşnyaya Politika Rossii v Poslednie Godı Severnoy Voynı Niştadtskiy Mir, Moskva 1959.
• OREŞKOVA, Svetlana, “1683–1737 Yılları Arasında Rus-Türk İlişkileri”, Türk-Rus İlişkilerinde 500 Yıl 1491–1992, (Ankara, 12–14 Aralık 1992), Ankara 1999.
• OREŞKOVA, Svetlana F. - ULÇENKO, Natalya Yu. Rossiya i Turtsiya: Problema Formirovaniya Granits, Moskova 2006.
• ORTAYLI, İlber, “Kırım Hanlığının Ocak 1711 Tarihli Bir Üniversali”, Osmanlı İmparatorluğunda İktisadi ve Sosyal Değişimler, Makaleler I, Ankara 2000.
• Silahtar Fındıklılı Mehmet, Nusretname, Sadeleştiren. İsmet Parmaksızoğlu, cilt II, fasikül I, İstanbul 1966.
• Russkiy Posol v Stambule, Petr Andreeviç Tolstoy i Ego Opisanie Osmanskoy İmperii Naçala XVIII v. Otvetstvennıe redaktorı: M. S. Lazarev- N. A. Halfin, Sostaviteli i avtorı vstupitelnoy stati i primeçaniy: M. R. Arunova-S. F. Oreşkova, Moskva 1985.
• SMİRNOV, N. A., “Borba Russkogo İ Ukrainskogo Narodov Protiv Agressii Sultanskoy Turtsii V XVII-XVIII vv.” Vossoedinenie Ukrainı S Rossiey (1654- 1954), Moskva 1954.
• SUMNER, B. H., Büyük Petro ve Osmanlı İmparatorluğu, Çeviren: Eşref Bengi Özbilen, İstanbul 1993.
• ŞOLOHOV, L. G., Don İ Azovskoe More, Novoçerkassk 1993.
• ŞUTOY, V. E., “Pozitsija Turtsii v Godı Severnoy Voynı 1700–1709”, Poltovskoya Pobeda, Moskva 1959, s. 103-162.
• TUKİN, Cemal, Boğazlar Meselesi, İstanbul 1999.
• UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, c.IV.,Kısım:1-2, Ankara 1995.
• ZOLATAREV, V. A. - KOZLOV, İ .A., Rossiyskiy Voennıy Flot Na Çernom More i v Vostoçnom Sredizemnomore, Moskva 1988.