Öz
Osmanlı Devleti'nde eyalet sisteminden vilayet sistemine geçişle birlikte devletin merkezileşme hamlelerinin bir uzantısı olarak doğan vilayet gazeteleri, merkez dışı basının -taşra basınının- ortaya çıkmasına önayak olmuştur. Ankara'da Heyet-i Temsiliye'nin şehre gelmesinden kısa bir süre önce yayınlanan Mefkûre ve Selamet'in kökleri de devletin vilayet gazeteleri çıkararak sesinin taşrada yankılanması isteğinin bir uzantısı olarak doğan Ankara vilayet gazetesindedir. Fakat Ankara basını söz konusu olduğunda Heyet-i Temsiliye'nin bir milat yarattığının altını çizmek gerekir. Heyet-i Temsiliye öncesi Ankara basını ile sonrası Ankara basını birbirinden çok farklıdır. Bu durum hem zaman içinde etkisi hissedilen merkezin Ankara'ya taşınması eğilimiyle hem de Heyet-i Temsiliye'nin gelişinin Ankara gündemini değiştirmesi ile ilgilidir. Heyet-i Temsiliye ile birlikte Ankara'nın gündemi taşralılık ve yerellikten öte ulusallıktır. Artık söz konusu olan İstanbul'un belirleyiciliğiyle refleks gösteren bir basın değil belirleyicilik çabası ağır basan bir basındır. Bu nedenle Ankara basınının, Heyet-i Temsiliye merkeze alınarak, öncesi ve sonrasıyla ayrı ayrı incelenmesi gerekir.
Kaynakça
- Tuğluca, M., Ankara: Vilayetin Resmi Gazetesi (1870 - 1921), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Eylül 2013.
- Aytepe, O., "Milli Mücadele'de Ankara", Cumhuriyetin Ütopyası Ankara, Hazırlayan: Funda Şenol Cantek, 1. Baskı, Ankara Üniversitesi Yayınevi, Ankara, Mayıs 2010, ss. 113 - 130.
- Haykır, Y., Haykır, H., "Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Türkiye'de Yerel Basının Tarihsel Gelişimine Bir Bakış", Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, S 56, Ekim 2017, ss. 306 - 325.
- Topuz, H., II. Mahmut'tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, 4. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, Kasım 2012.
- Turan, Ş., Türk Devrim Tarihi, 2. Kitap, 5. Basım, Bilgi Yayınevi, Ankara, Ekim 2017.
- Yazıcı, N., "Sırrı Paşa ve Vilayet Gazeteleri", Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C XXXVI, ss. 223 - 231.
- Varlık, M. B., "Osmanlı Dönemi Türkçe Yerel Basını Üzerine Bazı Gözlemler", Osmanlı Basın Yaşamı Sempozyumu, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi, Ankara, 6 - 7 Aralık 1999, ss. 97 - 107.
- Yazıcı, N., "Tanzimat Dönemi Basını Konusunda Bir Değerlendirme, Tanzimat'ın 150. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu, Ankara, 31 Ekim - 3 Kasım 1989, Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara, 1994, ss. 55 - 84.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |