Öz
İnsanlığın varoluş tarihinden itibaren, insanın duygularına etki ederek karakterinin şekillenmesinde önemli görevler üstlenen müzik; zamanla ritüellerle birleşerek insanın en doğal ifade aracına dönüşmüştür. Toplumsal bir varlık olan insanın, dış dünyayla iletişim sağlamak amacıyla müziği kullanmaya başlamasıysa, müziği sahip olduğu bireysel amacın ötesine geçirerek toplumsallaşmasına ve böylece hem siyasi hem de sosyal yaşamın düzenlenmesi sürecinde önemli görevler üstlenmesine sebep olmuştur. Müziğin bir toplumun şekillenmesi sürecine yapacağı olumlu/olumsuz etkinin standardını; iç yapısında sahip olduğu bazı temel özellikler belirlemektedir. Buna göre; müzik ilk aşamada kendi içinde denge, uyum, ölçü, dinamizim ve düzen standartlarını sağlamalı; ikinci aşamadaysa bu standartları etkileşimde bulunduğu insan karakerine ve toplum düzenine yansıtmalıdır. Müziğin sahip olduğu bu olumlu fonksiyonun temel ölçütünü ise müziğin doğallığı oluşturmaktadır. Doğal müzik; doğanın mükemmel düzenini örnek alan ve bu düzeni toplum düzeniyle eşleştirebilen müziktir. Ancak bu noktada, müziğin ideal toplum amacının tek belirleyeni olduğunu düşünmek hata olur. Çünkü tarihsel gelişim süreçleri içerisinde toplumlar; başlangıçta yalnızca müzik ve ritüeller aracılığıyla şekillenebilen ilkel ve basit bir yapıya sahipken; zamanla değişerek hukuk kuralları ve cezalarla kontrol edilebilen kompleks yapılara sahip olmuşlardır. Bu bağlamda; müziğin insan ve toplum üzerindeki etkilerini konu alan Çin klasiği Müzik Kayıtları’nın ilgili bölümlerine bakıldığında, toplumsal düzeni sağlayan faktörlerin; müzik, ritüeller, yasalar ve cezalar sıralamasıyla verildiği görülebilmektedir. İnsan ve toplum için içselden dışsala ve soyuttan somuta doğru ilerleme gösteren gelişim sürecinde, müziğin sahip olduğu siyasal ve toplumsal fonksiyonların konu alındığı bu çalışmada; insanlık tarihinin ideal insan ideal toplum hedefi, Müzik Kayıtları klasiği çerçevesinde incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Chen Zhangxi, “Tangjünyi Liji Quanshi de Tese Ji Qi Jiazhi Yiyi”, Jiedi Qikan (揭諦期刊) Sayı:4, July 2002, s.165-193.
- Chiang Ünal Gonca, “Üç Yönüyle Dao De Jing: Evren, İnsan ve Siyaset”, Felsefe Dünyası 2011/2, Sayı: 54, s.155-170.
- Han Taoqi ve Wang Zijin, Xin Shi Shiji, Sanmin Shuju, Taipei, 2018.
- Lin Mingzhao, Xian Qin Dao Jia De Li Yue Guan, Wu Nan Tushu Chuban, Taizhong, 2007.
- Özerdim Muhaddere N., Büyük Bilgi ve Müzik Hakkında Notlar, Milli Eğitim Basımevi, Ankara,1963.
- Ruanji, “Ji Kang Sheng Wu Ai Yue Lun”, Xinhua Shudian, Beijing, 1964.
- Tang Junyi, Zhongguo Zhexue Yuanlun Yuandao Erpian, Xuesheng Chubanshe, Taipei, 1978.
- Xie Bingying, Sishu Duben, Sanmin Shuju Taipe, 2003.
- Wu Yi, Lao Tzu Jie Yi, San Min Shu Ju, Taipei, 2003.
- Ye Jinxia, “Ruanji Yuelun Yu Jikang Shen Wu Ai Yuelun Yi Feng Yi Su Guan Zhi Bijiao”, Journal of Yuanpei University of Science and Technology, No:12, December 2005, s.113-124.
- Yu Peilin, Lao Tzu Du Ben, San Min Shu Ju, Taipei, 2004.
- İnternet Kaynakları
- Liji Yueji禮記‧ 樂記. Academia Sinica Database. https://ctext.org/liji/yue-ji (Web. Erişim: 26 Mayıs 2020).
- Lunyu 論語. Academia Sinica Database.https://ctext.org/analects (Web. Erişim: 26 Mayıs 2020).
- Shiji Yueshu 史記‧樂書. Academia Sinica Database. https://ctext.org/shiji/yue-shu (Web. Erişim: 26 Mayıs 2020)
- Xunzi Yueshu 荀子‧樂書.Academia Sinica Database. https://ctext.org/xunzi/yue-lun/zh(Web. Erişim: 26 Mayıs 2020)
- https://www.kekeshici.com/guji/liji/71761.html. (Web. Erişim: 20 Mayıs 2020)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 39 Sayı: 68 |