Yerli Yapım Baltalı Tip Tek Dane Ekim Makinalarının Laboratuvar ve Tarla Koşullarında Ayçiçeği Ekim Performansının Belirlenmesi

Yıl 2013, Cilt: 9 Sayı: 3, 231 - 238, 01.06.2013

Harun Yalçın , Arzu Yazgı , Erdem Aykas

Öz

Bu çalışmada, vakum prensibine göre çalışan, balta tipi gömücü ayağa sahip, yerli yapım üç

farklı tek dane ekim makinasının, ayçiçeği ekimindeki ekim performanslarının, laboratuvar ve tarla

koşullarında saptanması ve farklılıkların ortaya konması amaçlanmıştır. Laboratuvar şartlarında

makina performansları, yapışkan bant üzerinde gerçekleştirilen denemelerle, sıra üzeri tohum

dağılım düzgünlüğünü ifade eden kabul edilebilir tohum aralığı oranı, ikizlenme oranı ve boşluk

oranı olarak incelenmiştir. Tarla şartlarında ise, sıra üzeri bitki dağılım düzgünlüğü, tarla çıkış

dereceleri ve ekim makinası negatif patinaj (kayma) oranları belirlenmiştir. Denemeler sonucunda,

laboratuvar şartlarında tüm makinalar genellikle “iyi” kalitede ekim yapabilir nitelikte bulunmasına

karşılık, tarla şartlarında tüm makinaların performanslarının büyük oranda düştüğü ortaya

konmuştur. Tarla çıkış derecesi ve ekim makinası tarla tekerleğinde meydana gelen negatif patinaj

(kayma) değerleri tüm makinalarda birbirine yakın olmasına rağmen, sıra üzeri bitki dağılım

düzgünlüğü yönünden makina performansları değerlendirildiğinde, sadece bir makina ile istenen

kalitede ekim yapılabildiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ayçiçeği, dağılım düzgünlüğü, ekim performansı

Kaynakça

• Anonim. 1999. Tarımsal Mekanizasyon Araçları Deney İlke ve Metodları. T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Altıkat, S. ve A. Çelik. 2011. Farklı Tip Gömücü Ayak ve Kapatma Düzenine Sahip Doğrudan Ekim Makinalarının Farklı İlerleme Hızlarında Kullanılmasının Toprak Yüzey Pürüzlülüğüne Etkisi.
• Kachman, S.D.; J.A. Smith, 1995, Alternative Measures of Accuracy in Plant Spacing for Planters Using Single Seed Metering, Transactions of the ASAE, 379-387p.
• Karayel, D. ve A. Özmerzi. 2005. Hassas Ekimde Gömücü Ayakların Tohum Dağılımına Etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1), 139-150.
• Karayel, D. 2009. Performance of a Modified Precision Vacuum Seeder for No-till Sowing of Maize and Soybean.Soil&Tillage Research 104(2009) 121-125.
• Kaya, Y., 2013. Ayçiçeği Tarımı. Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürülüğü Makaleleri (TTAE) http://www.ttae.gov.tr/ (Erişim tarihi: Kasım 2013).
• Önal, İ. 1975. Bir Pnömatik Hassas Ekim Makinası ile Mısır Tohumunun Ekim Olanakları Üzerinde Bir Araştırma. T.B.T.A.K V. Bilim Kongresi.
• Önal, İ., 1987. Vakum Prensibiyle Çalışan Bir Pnömatik Hassas Ekici Düzenin Ayçiçeği. Mısır ve Pamuk Tohumu Ekim Başarısı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2.
• Önal, İ., 2006. Ekim-Bakım-Gübreleme Makinaları. EÜZF Ders Kitabı, Yayın No:490, İzmir.
• Önal, O., İ. Önal, 2009. Development of a Computerized Measurement System for in-Row Seed Spacing Accuracy, TÜBİTAK Turk J Agric For 33 (2009) 99-109.
• Süzer, S., 2013. Ekolojik Ayçiçeği Tarımı. Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Makaleleri (TTAE) http://www.ttae.gov.tr/ (Erişim tarihi: Kasım 2013).
• TUİK, 2013a. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). “Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Alan ve Üretim Miktarları” http://www.tuik.gov.tr/ (Erişim tarihi: Kasım2013).
• TUİK, 2013b. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). “Tarımsal Alet ve Makina Sayısı” http://www.tuik.gov.tr/ (Erişim tarihi: Kasım 2013).
• Yazgı, A. 2010. Vakumlu Tek Dane Ekimde Optimizasyon ve Makina Performansının Matematiksel Modellemesi. Doktora Tezi (yayımlanmamış), E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.