Investigation of the Factors Affecting the Level of Interest and Abuse of Mothers Towards Their Children

Yıl 2022, , 395 - 415, 28.06.2022

Arzu Özyürek , Songül Dakak

https://doi.org/10.30622/tarr.1060300

Öz

One of the most important developmental periods of life is early childhood. The child's primary caregiver is usually the mother. Therefore, maternal interest and interaction with child plays an important role in the development of the child from infancy. Mistreatment in childhood causes significant problems for the child. The mother’s mistreatment of the child may be the problem that will affect the child the most negatively. This study aimed to examine the factors affecting the level of abuse and the attention of mothers towards their children. The study also examined the relationship between mothers' levels of interest and abuse towards their children. The study group consisted of 95 mothers with pre-school children in the descriptive relational screening model study. The Parental Involvement Scale for the Child and the Parent Abuse Awareness Scale were used to collect the data. In the analysis of the data, descriptive statistics, Spearman Brown Coefficient of Collection and CHAID analysis were used. As a result of the study, it was found that mothers' interest in controlling their children, improving their behavior, and developing their interest in school is moderate, while their interest in developing their interest is high. It has been determined that mothers with an age of 30 and younger, only daughters and both girls and boys, and the number of children is three or less, have a greater interest in their children's school. Teachers and mothers with nuclear families are more interested in developing their children's interests; It was determined that the level of child abuse was higher in primary school and associate degree graduate mothers with a high interest in controlling their children. This situation can include emotional or physical abuse. The parent's interest in their child and the abuse behaviors affect the child in many ways, such as physical, social, and cognitive development, and it continues to be effective not only in the process but also in the later years of life. Within the scope of family education programs, educational studies to increase awareness between child control and abusive behavior can contribute to the prevention of maternal abuse against children.

Anahtar Kelimeler

Parental Care, Abuse, Abuse Awareness, Preschool Period, CHAID Analysis

Annelerin Çocuklarına Karşı İlgi ve İstismar Düzeyini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Öz

Yaşamın gelişimsel açıdan en önemli dönemlerinden biri erken çocukluk dönemidir. Çocuğun birincil bakıcısı genellikle annedir. Bu nedenle anne ilgisi ve etkileşimi, bebeklikten itibaren çocuğun gelişimi açısından önemli bir rol oynar. Çocukluk döneminde kötü muameleye maruz kalmak, çocuk açısından önemli sorunlara neden olur. Annenin çocuğa karşı kötü muamelesi, bu sorunlar içerisinde çocuğu en fazla olumsuz etkileyecek sorun olabilir. Bu çalışmada, annelerin çocuklarına yönelik ilgileriyle istismar düzeylerini etkileyen faktörleri incelemek amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca, annelerin çocuklarına karşı ilgi ve istismar düzeyleri arasındaki ilişki de incelenmiştir. Betimsel ilişkisel tarama modelindeki çalışmada, çalışma grubunu okul öncesi yaş grubu çocuğu olan 95 anne oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Çocuğa Yönelik Anne-Baba İlgisi Ölçeği ve Ebeveyn İstismar Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik, Spearman Brown Kolesyon Katsayısı ve CHAID analizinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda annelerin çocuklarını kontrole, davranışlarını geliştirmeye ve okula yönelik ilgileri orta düzeyde, ilgileri geliştirmeye yönelik ilgileri ise yüksek bulunmuştur. Yaşı 30 ve daha küçük, yalnızca kızı ve hem kız hem erkek çocuğu olan, çocuk sayısı üç ve daha az olan annelerin çocuklarının okuluna yönelik ilgisinin daha fazla olduğu belirlenmiştir. Öğretmen ve çekirdek aileye sahip annelerin çocuklarının ilgilerini geliştirmeye yönelik ilgisinin daha fazla olduğu; çocuklarını kontrole yönelik ilgisi yüksek, ilkokul ve ön lisans mezunu annelerin, çocuğa yönelik istismar düzeyinin daha fazla olduğu belirlenmiştir. Ebeveynin çocuğuna yönelik ilgisi ve istismar davranışları çocuğu fiziksel, sosyal ve bilişsel gelişim gibi birçok açıdan etkilemekte, yalnızca yaşanan süreçte değil yaşamın ilerleyen yıllarında da etkisini devam ettirmektedir. Aile eğitim programları kapsamında, çocukları kontrole yönelik ilgi ve istismar davranışı arasındaki farkındalığın artırılmasına yönelik eğitsel çalışmalar yapılması, çocuğa yönelik anne istismarının önlenmesine katkı sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

Ebeveyn İlgisi, İstismar, İstismar Farkındalığı, Okul Öncesi Dönem, CHAID Analizi

Kaynakça

• Altıparmak S, Yıldırım G, Yardımcı F, Ergin D. (2013). Annelerden alınan bilgilerle çocuk istismarı ve etkileyen etkenler. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 14: 354–61.
• Arslan Özkılıç, S. Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Anneleriyle Olan İlişkileri ve Annelerin Çocuğa Yönelik İlgisi ile Duygu Düzenleme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (2021). Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Baş, T. (2019). Annelerin Öz Yeterliklerinin ve 60-72 Aylık Çocuklarıyla Olan Etkileşimlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Bilgen, F. ve Karasu, F. Anneleri tarafından çocuklara uygulanan duygusal ve fiziksel istismar/ihmal davranışları. (2017). Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13): 22-34.
• Bornstein, M. H. and Bradley, R. H. (2014). Socioeconomic Status, Parenting, and Child Development. Routledge. Bowlby, J. (1988). A Secure Base. Parent-Child Attachment and Healthy Human Development. New York. Basic Books.
• Bretherton, I. (1985). Attachment Theory: Retrospect and Prospect. Monographs of the Society for Research in Child Development, p.3-35.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş. ve Çakmak, E. K. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, G. ve Beyazıt, U. (2018). Çocuk istismarı potansiyelini yordayan faktörlerin incelenmesi. Meditteranean Journal of Humanities, 8(1): 87-99. Doi: 10.13114/MJH.2018.385.
• Caspi, A., McClay, J., Moffitt, T. E., Mill, J., Martin, J., Craig, I. W. ve Poulton, R. (2002). Role of genotype in the cycle of violence in maltreated children. Science, 297(5582): 851-854.
• Cassidy, J., and Shaver, P. R. (1999). (Eds.). Handbook Of Attachment: Theory, Research, and Clinical Applications. Rough Guides.
• Çalışkan, Z., Evgin, D., Musalli, E., Akşit, B., Durgun, Ö. N. ve Türe, N. (2019). Annelerin çocuklarına yönelik istismar-ihmal davranışları ve etkileyen faktörler. Güncel Pediatri,17(3): 387-399.
• Eliot, L. (2021). Brain development and physical aggression: how a small gender difference grows into a violence problem. Current Anthropology, 62(23):66-78.
• Ercan, N. (2018). 4-6 yaş grubunda çocuğu olan ebeveynlerin istismar farkındalıkları (Diyarbakır örneği), Yüksek Lisans Tezi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Ersöz, F. (2019). Veri Madenciliği Teknikleri ve Uygulamaları. Ankara: Seçkin.
• Felitti, V. J., Anda, R. F., Nordenberg, D., Williamson, D. F., Spitz, A. M., Edwards, V. and Marks, J. S. (2019). Reprint of: relationship of childhood abuse and household dysfunction to many of the leading causes of death in adults: the adverse childhood experiences (ACE) study. American Journal of Preventive Medicine, 56(6): 774-786.
• Finzi, R., Ram, A., Har-Even, D., Schnit, D. and Weizman, A. (2001). Attachment styles and aggression in physically abused and neglected children. Journal of Youth and Adolescence, 30; 769-786.
• Goldenberg, H., and Goldenberg, (2013). I. Family therapy: An overview. Boston, MA: Cengage Learning.
• Hoffman, K., Cooper, Glen ve Powell, B. (2021). Güvenli Çocuklar Yetiştirmek: Ebeveynlikte ‘’Güvenlik Çemberi’’ Çocuğunuzun Güvenli Bağlanmasına ve Duygusal Esnekliğine Nasıl Katkı Sağlar? (Çev. I. Doğangün). İstanbul: Türkiye İş Bankası.
• Hughes, K., Bellis, M. A., Hardcastle, K. A., Sethi, D., Butchart, A., Mikton, C. and Dunne, M. P. (2017). The effect of multiple adverse childhood experiences on health: a systematic review and meta-analysis. The Lancet Public Health, 2(8): 356-366.
• Kaytez, N. ve Deleş, B. (2020). Okul öncesi dönemde çocuğu olan annelerin istismar farkındalık düzeylerinin örselenmiş çocukluk yaşantıları açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 8(2): 321-335.
• Kılıç, M. (2020). Ebeveynlerin Çocuk İstismarına Yönelik Farkındalık Düzeyinin Ebeveyn-Çocuk İlişkisine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Levey, E. J., Apter, G. and Harrison, A. M. (2017). The global problem of child maltreatment: perspectives on mechanisms of influence and illness presentation. International Journal Of Culture And Mental Health, 10(1): 90-96.
• Main, M. and Solomon, J. (1990). Procedures for identifying infants as disorganized/ disoriented during the Ainsworth strange situation. In M. T. Greenberg, D. Cicchetti & E. Cummings. Attachment in the preschool years: Theory, Research, and Intervention. p.121-160.
• Meraki, S. ve Var, E. Ç. (2019). Alt-sosyo ekonomik düzeye sahip ailelerin çocuk istismarı ve ihmali konusunda farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 1(3): 1-12.
• Özyürek, A. (2021). Aile ve ebeveynlik (Ed.: A. Özyürek ve A. Çetin) ss.1-30. Farklı Kültürlerde Aile ve Çocuk. Ankara: Vize.
• Pekdoğan, S. (2016). Annelerin istismar potansiyellerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 17(2): 425-441.
• Pekdoğan, S. (2017). İstismar farkındalık ölçeği ebeveyn formu: Ölçek geliştirme çalışması. Akademik Bakış Dergisi, 62: 173-185.
• Polat, O. (2019). Tüm boyutlarıyla çocuk istismarı. 3.baskı. Ankara: Seçkin.
• Sadock, B. ve Sadock, V. A. (2005). Comprehensive textbook of psychiatry. 8th. Ed. United States of America: Wolters Kluwer.
• Shonkoff, J. P., Garner, A. S., Siegel, B. S., Dobbins, M. I., Earls, M. F., McGuinn, L. (2012). Committee on early childhood, adoption, and dependent care. the lifelong effects of early childhood adversity and toxic stress. Pediatrics, 129(1): 232-246.
• Solomon, J. and George, C. (1999). The place of disorganization in attachment theory: Linking classic observations with contemporary findings. In Attachment Disorganization, Ed.: Solomon, J. and George, C. New York: Guilford. p.3-32.
• Stith, M. S., Liu, T. L., Davies, C., Boykin, E. L., Alder, M. C., Harris, J. F. And Dees, J. E. M. E. G. (2009). Risk factors in child maltreatment: A meta-analytic review of the literature. Aggression and Violent Behavior, 14: 13–29. Doi: 10.1016/j.avb.2006.03.006.
• Stoltenborgh, M., Bakermans-Kranenburg, M. J. and Van Ijzendoorn, M. H. (2013). The neglect of child neglect: a meta-analytic review of the prevalence of neglect. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 48(3): 345-355.
• Sucuoğlu, H., Özkal, N., Yıldız Demirtaş, V., Güzeller, C. O. (2015). Çocuğa yönelik anne-baba ilgisi ölçeğinin geliştirme çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1): 242-263.
• Suffren, S., La Buissonnière-Ariza, V., Tucholka, A., Nassim, M., Séguin, J. R., Boivin, M. and Maheu, F. S. (2021). Prefrontal cortex and amygdala anatomy in youth with persistent levels of harsh parenting practices and subclinical anxiety symptoms over time during childhood. Development and Psychopathology,1-12.
• van Rooij, S. J., Smith, R. D., Stenson, A. F., Ely, T. D., Yang, X., Tottenham, N., ... ve Jovanovic, T. (2020). Increased activation of the fear neurocircuitry in children exposed to violence. Depression and Anxiety, 37(4):303-312.
• Webb, J. ve Musello, C. (2020). Çocuklukta İhmalin İzi: Boşluk Hissi (Çev. G. Arıkan). İstanbul. Sola Unitas.
• Weder, N., Zhang, H., Jensen, K., Yang, B. Z., Simen, A., Jackowski, A. ve Kaufman, J. (2014). Child abuse, depression, and methylation in genes involved with stress, neural plasticity, and brain circuitry. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 53(4): 417-424.
• Widom, C. S., Czaja, S. J., Kozakowski, S. S. and Chauhan, P. (2018). Does adult attachment style mediate the relationship between childhood maltreatment and mental and physical health outcomes? Child Abuse & Neglect, 76:533-545.
• Winnicott, D. W. (1992). The Child, the Family, and the Outside World. New York. Persous Group.
• World Health Organization. (1999). Report of the Consultation on Child Abuse Prevention, 29-31 March 1999, WHO.
• Yalçın, H., Koçak, N. ve Duman, G. (2014). Anne-babaların çocuk istismarıyla ilgili tutumlarının incelenmesi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (3): 137-143.