Modernleşme Sürecinde Müslüman Toplumlarda Karşılaşılan Çağdaş Problemler Üzerine Düşünceler

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 4, 423 - 437, 31.12.2019

Neslihan Er

https://doi.org/10.30622/tarr.539334

Öz

İslam ümmetinin inanç, gelenek ve davranışlarına tesir eden fikir ve yabancı kültür etkileri hemen her yerde mevcuttur. Günümüz Müslümanlarının en temel problemleri, Batılılaşma, modernleşme ve Batı dünyası ile çatışmasıdır. Müslümanlar Batı dünyasında yaşanan hızlı gelişmelere ayak uyduramamış ve Avrupa ülkelerinin tesiri altında kalmışlardır. Modernleşme sürecinde İslam düşüncesinin sınırları ve nasıl tekâmül edeceği meselesi son dönem tartışmalarının konusu olmuştur.

Müslümanlar hayatlarının İslam düşüncesiyle örtüşmesini istemişlerdir. Fakat yakın dönemde Batı ’da cereyan eden ve tesirleri günümüz dünyasını da şekillendiren dinî, bilimsel, ekonomik ve askerî alanlardaki gelişmeler nedeniyle küresel bir dönüşüm süreci başlamıştır. Bu durum toplumları politik ve ekonomik olarak Batı’ya bağımlı hale getirmiş, yaşam ve düşünüş biçimi olarak da Batı gibi olmaya sevk etmiştir. Batılılaşma beraberinde modernleşme ve sekülerleşme gibi olguları da beraberinde getirince, Müslüman entelektüeller çok yönlü düşünce ve fikir akımları üretmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Ümmet, Gelenek, Modernleşme, Batılılaşma, Moderniteyi İslamileştirme

Réflexions Sur Les Problèmes Contemporains Rencontrés Dans Les Sociétés Musulmanes en Cours de Modernisation

Öz

Résumé

Les idées et les influences culturelles étrangères influençant les croyances, les traditions et les comportements de la Oumma islamique sont partout présentes. Les problèmes fondamentaux des musulmans d’aujourd’hui sont l’occidentalisation, la modernisation et les conflits avec le monde occidental. Les musulmans n'ont pas suivi l'évolution rapide du monde occidental et sont restés sous l'influence des pays européens. Les frontières de la pensée islamique dans le processus de modernisation et la question de son évolution ont fait l’objet de débats récents.

Les musulmans ont voulu que leurs vies coïncident avec la pensée islamique. Cependant, en raison des développements religieux, scientifique, économique et militaire en Occident des dernières années et qui ont façonné les effets du monde actuel, un processus de transformation globale a débuté. Cette situation a rendu les sociétés dépendantes politiquement et économiquement de l'Occident et les a amenées à ressembler à l'Occident en termes de vie et de réflexion. Lorsque l'occidentalisation s'est accompagnée de phénomènes tels que la modernisation et la sécularisation, les intellectuels musulmans ont produit des pensées et des courants intellectuels de tous genres.

Anahtar Kelimeler

Oumma, Tradition, Modernisation, Occidentalisation, Islamiser la Modernité

Kaynakça

• Referans1 Adams, Charles J., “Fazlur Rahman ve Klasik Modernizm”, İslam ve Modernizm: Fazlur Rahman Tecrübesi Sempozyum Kitabı, İstanbul: İ. B. B. Yayınları, (1997).
• Referans2 Altun, Fahrettin, Modernleşme Kuramı, İstanbul: Küre Yayınları, 2011.
• Referans3 Arlantürk, Zeki-Akyüz, Niyazi, Din Sosyolojisi II, İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2015.
• Referans4 Audibert, Jean, Jamais Je n’ai Cessé d’Apprendre l’Afrique, Paris: Editions Karthala, 2006.
• Referans5 Baykan, Erdal, “Modernliği ve Dindarlığı Uyuşum ve Ayrışma Hâsılasının Ötesinde Okumak Mümkün mü?”, Dindarlık Olgusu Sempozyum Tebliğ ve Müzakereleri, İstanbul: Kur’an Araştırmaları Vakfı, (2004).
• Referans6 Bellah, Robert N., “İslamî Gelenek ve Modernleşme Problemleri”, Toplum Bilimleri Dergisi, V. 6, n. 12, (2012).
• Referans7 Ben Elmostafa, Okasha, Les Mouvements Islamiques au Maroc, Paris: L’Harmattan, 2007.
• Referans8 Er, Neslihan, Moderniteyi İslamlaştırma Projesi: Al Adl Wal Ihsanne Cemaati Modeli, M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Y. Lisans Tezi, (2014).
• Referans9 Eren, Recep, “Prof. Dr. Mehmet S. Aydın’a göre Türk Toplumunun Modernleşmesi”, İstikamet, N. 3, (2011).
• Referans10 Gellner, Ernest, Müslüman Toplum, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2012.
• Referans11 Küçükcan, Talip, “Modernleşme ve Sekülerleşme Kuramları Bağlamında Din, Toplumsal Değişme ve İslâm Dünyası”, İslâm Araştırmaları Dergisi, ISAM, n. 13, (2005).
• Referans12 Lapidus, Ira M., Modernizme Geçiş Sürecinde İslam Dünyası, İstanbul: IFAV, 1996.
• Referans13 Şeriati, Ali, Medeniyet ve Modernizm, İstanbul: Yeni Zamanlar Yayınları, 2003.
• Referans14 Shayegan, Daryush, Yaralı Bilinç, İstanbul: Metis Yayınları, 2012. Referans15 Voll, John Obert, “Batı’nın Modernite ile Özdeşleştirilmesinin Yanlışlığı”, Bilimname, n. 3, (2003).