Intergenerational Conflict In The Novels “Fatih – Harbiye” By Peyami Safa And “Am Beispiel Meines Bruders” By Uwe Timm

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 4, 685 - 706, 30.12.2020

Özgül Reis

https://doi.org/10.30622/tarr.823659

Öz

The aim of this study is to compare the novel “Fatih-Harbiye”, which was first published in 1931 by Peyami Safa, one of the leading writers of Turkish literature, and Uwe Timm's “Am Beispiel meines Bruders (In the Shadow of My Brother)”. The starting point of the comparison is intergenerational conflict, which is a prominent issue featured in both works. In “Am Beispiel Meines Bruders”, Uwe Timm's attitude towards Hitler-era war policies and genocides becomes evident in his views on his father's pro-Nazi nature. The author writes about the reckoning of the past, both at the level of family members and society, especially in the years when the war was lost and a new Germany was built. In the novel “Fatih-Harbiye”, the character Neriman was penned as an indicator of Turkey's establishment at the beginning of the century and its search for identity in this new world order. It is problematized how the pairing of the West and civilization affects Neriman's spirit as a Turkish woman. Based on the main elements of the novel analysis method, the question of how the authors literalized this intergenerational conflict will be answered. The dimensions of these elements, which can be listed as time, place, plot, character and narrator, become apparent in the works, the balance between them and the reasons for the choices of the authors will be discussed.

Anahtar Kelimeler

Peyami Safa, Uwe Timm, Fatih-Harbiye- Am Beispiel meines Bruders, Intergeneration Conflict

Peyami Safa’nın Fatih - Harbiye Romanı İle Uwe Timm’in Kardeşimin Gölgesinde Eserinde Nesil Çatışması

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türk edebiyatının önde gelen yazarlarından Peyami Safa’nın (1899-1961) 1931 yılında ilk basımını gerçekleştirdiği Fatih – Harbiye romanı ile Uwe Timm’in Am Beispiel meines Bruders (Kardeşimin Gölgesinde) (2011) eserini karşılaştırmaktır. Karşılaştırmanın çıkış noktasını ise iki eserde de belirgin bir konu olan nesil çatışması oluşturur. Kardeşimin Gölgesinde’de Hitler dönemi savaş politikalarına ve soykırımlara karşı Uwe Timm’in sergilediği tutum, babasının Nazi yanlısı olmasına dair görüşlerinde belirginleşir. Eser, özellikle savaşın kaybedildiği ve yeni bir Almanya’nın inşa edildiği yıllarda, geçmişin hem aile bireyleri hem de toplum düzleminde hesaplaşmasını kaleme alınır. Fatih - Harbiye romanında ise yüzyılın başlangıcında kurulan bu yeni dünya düzeninde Türkiye’nin kimlik arayışının bir göstergesi olarak Neriman karakteri yazınsallaştırılır. Batı ve medeniyet eşleştirmesinin bir Türk kadını olarak Neriman’ın ruhunu nasıl etkilediği sorunsallaştırılır. Roman analiz yönteminin ana unsurları temel alınarak bu nesil çatışmasını yazarların nasıl yazınsallaştırdığı sorusu yanıtlanmaya çalışılacaktır. Zaman, mekân, olay örgüsü, karakter ve anlatıcı olarak sıralanabilecek bu unsurların eserde hangi boyutlarda belirginleştiği, bunlar arasındaki dengelenme ve yazarların bu seçimlerinin nedenleri üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Peyami Safa, Uwe Timm, Fatih-Harbiye, Kardeşimin Gölgesinde, Nesil Çatışması

Kaynakça

• A Lee, N. (1997). Peyami Safa’nın Eserlerinde Doğu-Batı Meselesi, Ötüken Yayınları, İstanbul.
• Assmann, Aleida (2006). Der lange Schatten der Vergangenheit. Erinnerungskultur und Geschichtspolitik, Verlag C.H. Beck, München.
• Aytaç, G (2009). Karşılaştırmalı Edebiyat Bilim, (2. Baskı), Say Yayonları, Ankara.
• Kişmir, G (2019). II. Dünya Savaşı Sonrası Alman Edebiyatında Bellek Yansımaları. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kıran, G. (2015). Nedim Gürsel’in Yüzbaşının Oğlu Adlı Romanı ile Aleksandr Puşkin’in Yüzbaşının Kızı Adlı Romanlarının Zamanlararası ve Metinlerarası Karşılaştırılması. Yerel Bağlamlar Küresel Yakınlıklar. Edebiyatta, Kültürde Ve Sanatta Geçişler, Kopuşlar, Yenileşmeler. V. Uluslararası Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi kongresi, Mersin Üniversitesi Yayınları.
• Moran, B. (2012). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 1. İletişim Yayınları, İstanbul.
• Naci, F. (1999). Yüz Yılın Yüz Türk Romanı. İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Ortaç, Y.Z. (1960). Bir Varmış Bir Yokmuş – Portreler, Akbaba Yayınları, İstanbul.
• Safa, P. (2000). Fatih – Harbiye. Ötüken, İstanbul.
• Tekin, M. (1999). Romancı Yönüyle Peyami Safa. Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Timm, U. (2011). Kardeşimin Gölgesinde. Çev. Ayça Sabuncuoğlu, Can Yayınları, İstanbul.