Narrations Related to ‘Umar’s Attitude to the Prophet’s Death and Their Evaluations

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 487 - 519, 30.06.2020

Hacer Şahin , Hüseyin Kahraman

Öz

Death is an indispensable reality for every living thing. Although aware of this inevitable truth, one is more or less affected by every death. But the death of more loved ones or those who are valued more than love leads to a more painful and deeper process. This phase, which is called the “mourning process genel, generally consists of stages such as shock, longing, reconstruc-tion and revival and reconstruction of identity. One of the most characteristic examples of the death pain experienced after such people is Hz. The Prophet’s death is seen on the Companions. In all the Companions Hz. ‘Umar’s attitude has a very different place. Because he firmly denied that the Messenger of Allah had died, but said that he might have fainted or claimed that he had lived in the moment of revelation. According to him, even if the Prophet died, Allah will revive him. This attitude, at first glance, seems to contradict Islam’s view of life and death, as well as the “ideal Muslim type olan that has been identified with ‘Umar in Islamic history. Therefore, firstly, it is necessary to investigate whether these words, quoted in some books in proportion to ‘Umar, are authentic according to the rules of the Hadith. Then, the motives that referred ‘Umar to that attitude should be evaluated.

Anahtar Kelimeler

Death, Denial, Shock, Hadîth, The Death of Prophet (pbuh), Hz. ‘Umar

Hz. Ömer’in Hz. Peygamber’in Vefatı Karşısında Takındığı Tavırla Alakalı Rivayetler ve Değerlendirilmesi

Öz

Ölüm her canlı için kaçınılmaz bir gerçekliktir. Bu kaçınılmaz gerçeğin farkında olmasına rağmen insan, her ölümden az veya çok etkilenir. Fakat sevilen veya kendisine sevgiden daha fazla değer yüklenen kişilerin ölümü, daha acı ve derin bir sürecin yaşanmasına sebep olur. Yas süreci denen bu evre genel olarak şok, özleme, yeniden yapılanıp kendine gelme ve kimliği yeniden kurma gibi aşamalardan oluşur. Böyle değer verilen kişilerin ardından yaşanan ölüm acısının en karakteristik örneklerinden biri Hz. Peygamber’in vefatı üzerine sahâbede görülür. Bütün sahâbe içinde Hz. Ömer’in ortaya koyduğu tavır ise çok daha farklı bir yere sahiptir. Zira o Allah Rasûlü’nün öldüğünü kesin bir dille reddetmiş, bayılmış olabileceğini söylemiş veya vahiy aldığı anlarda yaşadığı hale büründüğünü savunmuştur. Ona göre Hz. Peygamber ölmüş olsa bile Allah Teâlâ O’nu yeniden diriltecektir. Bu tavır, ilk bakışta, İslâm’ın yaşam ve ölüm olaylarına bakışı ve ayrıca İslâm tarihinde Hz. Ömer ile özdeşleşmiş ideal Müslüman tipi ile çelişiyor görünmektedir. Makalede öncelikle, bazı kitaplarda Hz. Ömer’e nispetle nakledilen bu sözlerin Hadis Usûlü kurallarına göre sahih olup olmadığına dair değerlendirmeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hadis, Hz. Ömer, Ölüm, Hz. Peygamber'in Vefatı, İnkâr, Şok

Kaynakça

• Abdürrezzâk, Ebû Bekir Abdurrezzak b. Hemmâm es-San‘ânî. Musannef. thk. Habiburrahman el-A‘zamî. 11 Cilt. Hindistan: el-Meclisü’l-İlmî, 1403.
• Ahmet b. Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî. Müsnedu el-İmam Ahmed b. Hanbel. 45 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2001.
• Aynî, Bedrüddîn Ebû Muhammed Mahmud b. Ahmed. ‘Umdetü’l-kârî fî şerhi Sahîhi’l-Buhârî. 25 Cilt. Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, t.y.
• Bezzâr, Ebû Bekir Ahmed b. Amr el-Basrî. Müsned’ül-Bezzâr. thk. Mahfuzurrahman Zeynullah. 18 Cilt. Medine: Mektebetü’l-Ulum ve’l-Hikem, 1988.
• Boyacıoğlu, Ramazan. “Hz. Muhammed’in Hastalığı Sırasında Hz. Ömer’in Tavrı ve Halife Seçimi”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/1 (2002), 85-92.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâil b. İbrâhîm Cu’fî. el-Cami’u’l-müsnedü’s-sahihu’l-muhtasar min umûri Rasulillah Sallallahu Aleyhi ve Sellem ve sünenihi. thk. Züheyr b. Nâsır en-Nâsır. 9 Cilt. y.y. Dâru Tavki’n-Necat, 1422.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâil b. İbrâhîm Cu’fî. Târihü’l-kebîr. 8 Cilt. Haydarabad: Dâiretü’l-Maârifi’l-Osmaniyye, ts.
• Çelik, Seda - Sayıl, Işık. “Patalojik Yas Kavramına Yeni Bir Yaklaşım: Travmatik Yas”. Kriz Dergisi 11 (2) (ts.), 29-34.
• Demâmînî, Ebû Abdullah Bedrüddîn Muhammed b. Ebî Bekr b. Ömer Mahzûmî İskenderî. Şerhu Sahihi’l-Buhari el-müsemma bi-mesâbihü’l-câmi’. thk. Nureddîn Tâlib. 10 Cilt. Suriye: Dâr’ün-Nevâdir, 2009.
• Ebû Yûsuf, Yakub b. İbrâhim b. Habib el-Ensârî el-Kûfî. el-Âsâr. thk. Ebü’l-Vefa. Beyrut: Dar’ul-Kütübü’l-İlmiyye, ts.
• Hökelekli, Hayati. Ölüm Ötesi Psikolojisi ve Din. İstanbul: DEM Yayınları, 2008.
• İbn Adî, Ebû Ahmed Abdullah b. Adî el-Cürcânî. el-Kâmil fî du’afâi’r-ricâl. thk. Âdil Ahmed Abdulmevcud - Ali Muhammed Muavvaz. 9 Cilt. Beyrut: el-Kütübü’l-İlmiyye, 1418.
• İbn Âşûr, Muhammed et-Tâhir. en-Nazarul-fasîh ‘inde medâiki’l-enzâr fi’l-câmi‘i’s-sahîh. Beyrut: Dâru Sahnûn, 1428/2007.
• İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekir Abdullah b. Muhammed el-Absî. Musannef. thk. Kemâl Yusuf el-Hût. 7 Cilt. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1409.
• İbn Hacer el-Askalânî, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b Ali b Muhammed. Tehzîbü’t-Tehzîb. 12 Cilt. Haydarabad: Matbaatu Meclis-i Daireti’l-Maarifi’n-Nizamiyye, 1326.
• İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân el-Büstî. Sahîh. thk. Şuayb el-Arnaût. 18 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1408.
• İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdülmelik b. Hişam el-Himyerî. es-Sîretü’n-Nebeviyye. thk. Taha Abdurraûf Sa‘d. Beyrut: Dâru’l-Cîl,1411.
• İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmail b. Ömer el-Kureşî. el-Bidâye ve’n-nihâye. thk. Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. 21 Cilt. Beyrut: Dâru Hicr,1418/1997.
• İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd er-Rebeî el-Kazvînî. Sünenu İbn Mâce. thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 2 Cilt. Halep: Dâru İhyâi’l-Kütübi'l-Arabî, t.y.
• İbn Sa‘d Ebû Abdillah Muhammed b. Sa‘d el-Hâşimî. et-Tabakâtü’l-kübrâ. thk. Muhammed Abdülkadir Atâ. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye,1410/1990.
• Kara, Elif. “Yas Süresi ve Dini Danışmanlık”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (2016), 251-270.
• Kâsimî, Muhammed Cemâlüddîn b. Muhammed. Mehâsinu't-te'vîl. Beyrut: Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1418.
• Kastallânî, Ebü’l-Abbas Şehabeddîn Ahmed b. Muhammed. İrşâdü’s-sârî li-şerhi Sahîhi’l-Buhârî. 10 Cilt. Mısır: Matbaatü’l-Kübra’l-Emiriyye, 7. Basım, 1323.
• Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed. el-Câmi‘ li ahkâmi'l-Kur'ân. thk. Ahmed el-Berdûnî. 19 Cilt. Kahire: Dâru'l-Kütübi'l-Mısriyye, 1384/1964.
• Nîsâbûrî, Ebû Abdillâh Hâkim. el-Müstedrek ale’s-Sahîhayn. thk. Mustafa Abdülkadir Atâ. 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1411.
• Râhûye, Ebû Ya’kub İbn Râhûye İshak b. İbrâhim b. Mahled. Müsnedu İshak b. Râhûye. thk. Abdülgafûr b. Abdülhak. 5 Cilt. Medine: Mektebetü’l-İman, 1991.
• Sindî, Ebü’l-Hasan Nureddîn Muhammed b. Abdülhâdî. Hâşiyetü’s-Sindî alâ Sünen-i İbn Mâce. Beyrut: Dâr’ul-Cil, ts.
• Süyûtî, Celâlüddîn Abdurrahman b. Ebî Bekir. ed-Dürrü’l-mensûr. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1993.
• Taberânî, Ebu’l-Kâsım Süleyman b. Ahmed. el-Mu‘cemü’l-kebîr. thk. Hamdî b. Abdilmecid es-Silefî. 25 Cilt. Kâhire: Mektebetü İbn Teymiyye, 2. Basım, 1994.
• Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr. Târîhu’r-rusul ve’l-mülûk. 11 Cilt. Dâru’t-Türâs: Beyrut 1387.
• Useymîn, Muhammed b. Sâlih. Şerhu Riyâzi’s-sâlihîn min kelâmi seyyidi’l-mürselîn. 6 Cilt. Riyad: Medarü’l-Vatan, 1435.
• Zehebî, Ebû Abdullah Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman. Mîzânü’l-iʽtidâl fî nakdi’r-ricâl. thk. Ali Muhammed Bicavî. 7 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Ma’rife, 1963.