Fasil and Vasil in the Interpretation of the Quran

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 1073 - 1105, 31.12.2020

Avnullah Enes Ateş

https://doi.org/10.47424/tasavvur.800546

Öz

Arabic language and eloquence are the most important factors in the correct understanding and interpretation of the Qur’an. The Qur’an, which descends with a clear Arabic language, contains the most important and fascist uses of this language. It is not possible to understand a book whose language and uses are unknown. For this reason, in order to understand and interpret the Qur’an correctly, many studies are devoted to Arabic language and eloquence. In this study, it will be examined the subject of “Fasil” and “Vasil” under the title of “Maany" of eloquence in terms of its effect on the interpretation of the Qur’an. “Fasil” and “Vasil”, which discuss the relation between successive sentences, reveals in which cases these sentences should be separated, in which cases should be brought together and the reasons for them. It is extremely important for the interpretation of the Qur’an in terms of expressing what meanings emerge on them. Especially in terms of the results of the relationship between the verses, the subject of inter-verse is also at some point of interest. In the study, firstly, the concepts of “Fasil” and “Vasil” will be described, and then the effect of these on the Qur’anic interpretation will be revealed through sample verses.

Anahtar Kelimeler

Tafser, Eloquence, Maany, Fasil, Vasil

Kur’ân Yorumunda Fasıl ve Vasıl

Öz

Arap dili ve belâgati Kur’ân’ın doğru anlaşılması ve yorumlanmasında en önemli etkenlerdendir. Apaçık Arapça olarak inen Kur’ân bu dilin en beliğ ve fasih kullanımlarını içerisinde barındırmaktadır. Dili ve kullanımları bilinmeyen bir kitabın doğru anlaşılması mümkün değildir. Bu nedenle Kur’ân’ın doğru anlaşılıp yorumlanması adına birçok çalışma Arap Dili ve Belâgati konularına tahsis edilmiştir. Bu çalışma belâgat ilminin me‛ânî başlığı altında ele alınan fasıl ve vasıl konusunu Kur’ân yorumuna etkisi açısından inceleyecektir. Ardı sıra gelen cümlelerin birbirleriyle ilişkisini konu edinen fasıl ve vasıl, bu cümlelerin hangi durumlarda birbirinden ayrılması, hangi durumlarda bitişik olarak getirilmesi gerektiğini ve bunların sebeplerini ortaya koyar. Bunların üzerine hangi anlamların ortaya çıktığını ifade etmesi yönüyle de Kur’ân yorumu açısından son derece önem arz eder. Özellikle de ayetlerin birbiriyle ilişkisine dair sonuçları olması bakımından ayetler arası münasebet konusunun da ilgi alanına girer. Çalışmada öncelikle fasıl ve vasıl kavramları tarif edilecek, sonrasında da örnek ayetler üzerinden bunların Kur’ân yorumuna etkisi ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Belagat, Me'ânî, Fasıl, Vasıl

Kaynakça

• Atîk, Abdülaziz. İlmü’l-me‛ânî. Beyrut: Dâru’n-Nahdati’l-‛Arabiyye, 1. Basım, 1430/2009.
• Beğavî, Ebû Muhammed Hüseyin b. Mes‛ûd Muhyi’s-Sünne. Me‛âlimu’t-Tenzîl fî tefsîri’l-Kur’ân. thk. Muhammed Abdullah en-Nemir vd. 8 Cilt. Beyrut: Dâru Taybe, 4. Basım, 1417/1997.
• Bikāî, Ebü’l-Hasen Burhânüddîn İbrâhîm b. Ömer b. Hasen er-Rubât el-Hırbevî. Nazmu’d-dürer fî tenâsübi’l-âyi ve’s-süver. 22 Cilt. Kahire: Dâru’l-Kitâbi’l-İslâmî, t.s.
• Birışık, Abdulhamit. “İ‛râbu’l-Kur’ân”. 22/376-379. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Ankara: TDV Yayınları, 2000.
• Cinâcî, Hasen b. İsmail b. Hasen b. Abdirrâzık. el-Belâğatü’s-sâfiye fi’l-me‛ânî ve’l-beyâni ve’l-bedî‛. Mısır: el- Mektebetü’l-Ezheriyye, 1. Basım, 1426/2006.
• Demirci, Fatih. Arap Belâgatında Fasıl Vasıl Meselesi ve Kur’ân Nazmı Üzerindeki Yansımaları (Âli İmrân Suresi Örnekliğinde). İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
• Ebû Hayyân, Muhammed b. Yûsuf b. Alî b. Yûsuf b. Hayyân el-Endelüsî. el-Bahru’l-muhît. thk. Sıdkî Muhammed Cemîl. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1. Basım, 1420/2000.
• Ebu’s-Su‛ûd Muhammed b. Muhammed b. Mustafa el-‛İmâdî. İrşâdu’l-‛akli’s-selîm ilâ mezâye’l-Kitâbi’l-kerîm. 9 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‛Arabî, ts.
• Hafâcî, Ebû Muhammed Abdullah b. Muhammed b. Sa‛îd el-Halebî. Sirru’l-fesâha. Beyrut: Dâru’l- Kütübi’l-‛İlmiyye, 1. Basım, 1402/1982.
• Hâşimî, Ahmed b. İbrahim b. Mustafa. Cevâhiru’l-belâğa fi’l-me‛ânî ve’l-beyâni ve’l-bedî‛. Beyrut: el- Mektebetü’l-‛Asriyye, 1. Basım, ts.
• Halîmî, Ebû Abdillâh Hüseyin b. Hasen b. Muhammed el-Cürcânî. el-Minhâc fî şu‛abi’l-îmân. thk. Hilmi Muhammed Fevde. 3 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1. Basım, 1399/1979.
• İbn Âşûr, Ebû Abdillâh Muhammed et-Tâhir b. Muhammed b. Muhammed eş-Şâzelî b. Abdilkādir b. Muhammed b. Âşûr. et-Tahrîr ve’t-tenvîr. 30 Cilt. Tûnus: ed-Dâru’t-Tûnusiyye, 1. Basım, 1404/1984.
• İbn Ebî Hâtim, Ebû Muhammed Abdurrahmân b. Muhammed b. İdrîs er-Râzî. Tefsîru’l-Kur’âni’l-‛azîm. thk. Es‛ad Muhammed et-Tayyib. 13 Cilt. Suudi Arabistan: Mektebetü Nizâr Mustafa el-Bâz, 3. Basım, 1419/1998.
• İnanç, Yunus. “Bazı Kur’ân Meallerinde Emrin Cevabında Gelen Fiillerin Hatalı Tercümesi”. Edebali İslamiyat Dergisi 3/5 (2019), 23-52.
• Kāsım, Muhammed Ahmed – Dîb, Muhyiddîn. Ulûmu’l-belâğa el-bedî‛u ve’l-beyânu ve’l-me‛ânî. Trablus: el- Müessesetü’l-Hadîse, 1423/2003.
• Kazvînî, Ebu’l-Me‛âlî Muhammed b. Abdirrahmân b. Ömer Celâluddîn. el-Îdâh fî ‛ulûmi’l-belâğa. thk. Muhammed Abdülmün‛im Hafâcî. 3 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Cîl, 3. Basım, ts.
• Meydânî, Abdurrahmân b. Hasen Habenneke. el-Belâğatü’l-‛arabiyye. 2 Cilt. Dımeşk: Dâru’l-Kalem. 1. Basım, 1416/1996.
• Mukātil b. Süleymân, Ebü’l-Hasen Mukātil b. Süleymân b. Beşîr el-Ezdî el-Belhî. Tefsîru Mukātil b. Süleymân, thk. Abdullah Mahmûd Şahhâte. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâs, 1. Basım, 1423/2003.
• Müslim, Ebu’l-Hasen Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî, el-Müsnedü’s-Sahîhu’l-muhtasaru bi nakli’l-‛adli ‛ani’l-‛adli ilâ Rasûlillâhi sallallâhu ‛aleyhi ve sellem, thk. Muhammed Fuâd Abdülbaki. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t- Türâsi’l-‛Arabî, ts.
• Nâsırî, Ahmed Matlûb Ahmed. Esâlîbu belâğiyye el-Fesâhatü ve’l-belâğatü el-me‛ânî. Kuveyt: Vekâletü’l- Matbû‛ât, 1400/1980.
• Râzî, Ebû Abdillâh (Ebü’l-Fazl) Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn et-Taberistânî. Mefâtîhu’l-gayb. 32 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‛Arabî, 3. Basım, 1420/2000.
• Sem‛ânî, Ebu’l-Muzaffer Mansûr b. Muhammed b. Abdilcebbâr. Tefsîru’l-Kur’ân. thk. Yâsir b. İbrahim - Ğuneym b. Abbas. 6 Cilt. Riyad: Dâru’l-Vatan, 1. Basım, 1418/1997.
• Sevinç, Rıfat Resul. “Belâgatta Fasıl-Vaslın Genel Kuralları ve “Vâv”ın Kullanımı”. Ekev Akademi Dergisi 21/69 (2017), 53-88.
• Sîbeveyh, Ebû Bişr Amr b. Osmân b. Kanber. el-Kitâb. thk. Abdusselâm Mu-hammed Harun. 4 Cilt. Kahire: Mektebetü’l-Hâncî, 3. Basım, 1408/1988.
• Sübkî, Ebû Hâmid Ahmed b. Ali Behâuddîn. ‛Arûsu’l-efrâh fî şerhi Telhîsi’l-Miftâh. thk. Abdülhamid Hindâvî. 2 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-‛Asriyye, 1. Basım, 1423/2003.
• Şevkânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî b. Muhammed es-San‘ânî el-Yemenî. Fethu’l-Kadîr. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kelimi’t-Tayyib, 1. Basım, 1414/1994.
• Şâfiî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İdrîs b. Abbâs. Tefsîru’l-İmâmi’ş-Şâfi‛î. thk. Ahmed b. Mustafa el-Ferrân. 3 Cilt. Suudi Arabistan: Dâru’t-Tedemmuriyye, 1. Basım, 1427/2006.
• Taberî, Ebû Ca‛fer Muhammed b. Cerîr. Câmi‛u’l-beyân ‛an te’vîli âyi’l-Kur’ân. thk. Abdullah b. Abdilmuhsin et- Türkî. 26 Cilt. Beyrut: Dâru Hecer, 1422/2001.
• Ulugöl, Fatih. “Belâgat İlminde Fasıl ve Vasıl”. Nüsha 19/48 (2019), 155-180. doi: 10.32330/nusha.558467
• Zeccâc, Ebû İshâk İbrâhîm b. es-Serî b. Sehl el-Bağdâdî, Me‛âni’l-Kur’âni ve i‛râbuhû. thk. Abdülcelîl Abduh Şelebî. 5 Cilt. Beyrut: ‛Âlemü’l-Kütüb, 1. Basımi, 1408/1988.
• Zemahşerî, Ebu’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer b. Ahmed Cârullâh. el-Keşşâf ‛an hakāikı ğavâmidı’t-Tenzîl ve ‛uyûni’l-ekāvîli fî vucûhi’t-te’vîl. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-‛Arabî, 3. Basım, 1407/1986.
• Zerkeşî, Ebû Abdillâh Bedrüddîn Muhammed b. Bahâdır b. Abdillâh et-Türkî el-Mısrî el-Minhâcî eş-Şâfiî. el- Burhân fî ‛ulûmi’l-Kur’ân. thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrahim. 4 Cilt. Haleb: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-‛Arabiyye, 1. Basım, 1376/1957.