Öz
In this study, great soil groups, slop depth combination, other soil properties, erosion potential, land use ability, and erodibility of 142 soils in Eskişehir were examined in the frame of national grassland use and management project (TÜBİTAK 106G017) supported by The Scientific and Technological Research Council of Turkey. Results revealed that soils were determined in 7 great soil groups as alluvial soils (9), hydromorphic soils (1), brown forest soils (27), brown soils (87), non-calcareous brown forest soils (8), non-calcareous brown soils (2) and colluvial soil (1), and soil properties of 7 grassland were not be determined. Soil reactions (pH) in water saturation were classified as slightly alkaline, slightly acidic and neutral. The number of erodibility classes in grasslands were found as 1 (%0.70) very low erodible, 2 (%1.40) erodible, 39 (%27.46) moderately erodible, 93 (%65.49) highly erodible. In order to avoid of irreversible losses from grasslands which provide a lot of benefits beside soil conservation, it is important that taking some considerations like regular grazing, remediation of priority areas by suitable technics in especially grasslands located on deep slope and shallow soil depth is so vital to keep grasslands fertile, healthy and productive.
Kaynakça
- Altın M, 1999. Mera-Erozyon İlişkileri. TEMA Eğitim Semineri Notları. Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı yayınları No:26, İstanbul, s.127-149. Ağca N, 2012. Toprak Kimyası’nın Dünü, Bugünü ve Geleceği. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 1(1): 6 - 8. Akalan İ, 1983. Toprak bilgisi. Ankara Üniversitesi ziraat Fakültesi yayınları:878. Ankara Üniversitesi Basımevi Ankara 1983. Anonim, 1984. Eskişehir ili Verimlilik Envanteri ve Gübre İhtiyaç Raporu. Toprak su Genel Müdürlüğü Yayınları, Toprak Etütleri ve Haritalama Dairesi Tasnif Şubesi 1984. Ankara Anonim, 2012. http://www.tuik.gov.tr/ Aygün C, Kara İ, Sever AL, Erdoğdu İ, Atalay AK, Avağ A, Mermer A, Özaydınlı A, Yıldız H, Urla Ö, Aydoğdu M, Ünal E, Aydoğmuş O, Dedeoğlu F, Tuğaç MG, Torunlar H, Cebel H, Başkan O, Keçeci M, Depel G, Bozkurt M, 2013. Eskişehir İli Mera Topraklarının Bazı Fiziksel Ve Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. 3. Ulusal Toprak ve Su Kaynakları Kongresi. s.193-200. 22-24 Ekim 2013. Tokat Cevher C, 2012. Islah edilmiş mera alanlarının sürdürülebilir kullanımına Etki eden sosyo-ekonomik faktörler üzerine bir araştırma. Doktora Tezi. 2012. S.165. Ankara. Çağlar K.Ö. (1958). Toprak bilgisi. Ankara Üniversitesi Basımevi Ankara. Ekiz H, Yıldız G, Sancak C, Yılmaz A, Eraç A, Çolpan İ, Fırıncıoğlu HK, Sevimay CS, Altınok S, Kendir H, Şehu A, Hakyemez BH, Gürsoy Ü, Gök FM, Ünal S, Uluç FN Çimen, 2001. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kültürünü Geliştirme. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu.8. Bölüm. 123-133, Ankara. Ekiz H, 1991. Meralarımız İlgi Bekliyor. Pankobirlik Dergisi. Yıl:3, Sayı:12,5-6. Ekiz H, 1999. Yeni Mera Yasası ve Türkiye Açısından Önemi. Ormancılık Bilimleri Konferansları. 27 Mayıs 1999. Ankara Üniversitesi Orman Fakültesi. Çankırı. Ergene A, 1987. Toprak Biliminin Esasları. Atatürk Üniversitesi yayınları No: 635. Atatürk Üniversitesi Basımevi Erzurum. 1987 Erpul G, Deviren SS, 2012. Ülkemizdeki Toprak Erozyonu Sorunu Üzerine: Ne Yapmalı?. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 1(1), 26 - 32. Eyüpoğlu F, 1999. Türkiye Topraklarının Verimlilik Durumu. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları Ankara. Fırıncıoğlu HK, Sevimay CS, Altınok S, Kendir H, Şehu A, Hakyemez BH, Gürsoy Ü, Gök FM, Ünal S, Uluç F, Çimen N, 2001. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kültürünü Geliştirme. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu.8. Bölüm. 123-133, Ankara. Ketenoğlu O. Yiğit N., Kurt L., 2008. TÜBITAK Karapınar Çölleşme Modeli Doğa Okulu notları 2008 Mermer A, Ünal S, Aydoğdu M, Urla Ö, Yıldız H, Torunlar H, 2012. Determining Rangeland Areas by Satellite Images. TABAD (Research Journal of Agricultural Sciences) 5 (2): 107-110. Okur N, 2012. Toprak Mikrobiyolojisinin Türkiye’deki Dünü, Bugünü ve Yarını. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 1(1), 9 - 12. Ören MN, Yurdakul O, Çevik B, Dinç U, 2000. Türkiye’de Ulusal Entegre Projeler ve Tarımsal Kalkınma. Ziraat Mühendisleri Odası, Kongre 2000 Bildiriler Kitabı, Ankara. Öztaş T, 2012. Tarımsal Toprak Mekaniği ve Teknolojisinin Gelişimi, Kapsam ve Önemi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 1(1), 4-5.
Öz
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından desteklenen Ulusal Mera Kullanım ve Yönetim Projesi (TÜBİTAK 106G017) çerçevesinde çalışılan 142 adet Eskişehir mera topraklarının büyük toprak gurupları (BTG), eğim derinlik kombinasyonu (TOK), diğer toprak özellikleri (DTO), erozyon varlığı (ERZ), arazi kullanım kabiliyeti (AKK) ve erodibilite sınıfı (K Faktörü) ile yükseklikleri incelenmiştir. Durum değerlendirilmesinde; alüvyal topraklar (9 adet), hidromorfik topraklar (1 adet), kahverengi orman toprakları (27 adet), kahverengi topraklar (87 adet), kireçsiz kahverengi orman toprakları (8 adet), kireçsiz kahverengi topraklar (2 adet) ve kolüvyal topraklar (1 adet) olmak üzere yedi büyük toprak gurubu belirlenmiş, yedi meranın ise toprak özelliği belirlenememiştir. Mera topraklarının su ile doygun pH sınıfları hafif alkali, hafif asit ve nötr olarak belirlenmiş olup, 1 adet (%0.70) mera toprağının çok az aşınabilir, 2 adet (%1.40) mera toprağının az aşınabilir, 39 adet (%27.46) toprağın orta derecede aşınabilir, 93 adet (%65.49) mera toprağının ise kuvvetli derecede aşınabilir olduğu belirlenmiştir. Toprağı korumanın yanında birçok faydayı sağlayan meralarımızdan özellikle eğimli ve sığ toprak özelliğine sahip alanların düzenli otlatılması, ıslah gerektiren alanların öncelik durumu dikkate alınarak uygun ıslah metotları ile ıslah edilmesi, geri dönülmesi imkânsız kayıpların önlenmesi açısından önemlidir.
Kaynakça
- Altın M, 1999. Mera-Erozyon İlişkileri. TEMA Eğitim Semineri Notları. Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı yayınları No:26, İstanbul, s.127-149. Ağca N, 2012. Toprak Kimyası’nın Dünü, Bugünü ve Geleceği. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 1(1): 6 - 8. Akalan İ, 1983. Toprak bilgisi. Ankara Üniversitesi ziraat Fakültesi yayınları:878. Ankara Üniversitesi Basımevi Ankara 1983. Anonim, 1984. Eskişehir ili Verimlilik Envanteri ve Gübre İhtiyaç Raporu. Toprak su Genel Müdürlüğü Yayınları, Toprak Etütleri ve Haritalama Dairesi Tasnif Şubesi 1984. Ankara Anonim, 2012. http://www.tuik.gov.tr/ Aygün C, Kara İ, Sever AL, Erdoğdu İ, Atalay AK, Avağ A, Mermer A, Özaydınlı A, Yıldız H, Urla Ö, Aydoğdu M, Ünal E, Aydoğmuş O, Dedeoğlu F, Tuğaç MG, Torunlar H, Cebel H, Başkan O, Keçeci M, Depel G, Bozkurt M, 2013. Eskişehir İli Mera Topraklarının Bazı Fiziksel Ve Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. 3. Ulusal Toprak ve Su Kaynakları Kongresi. s.193-200. 22-24 Ekim 2013. Tokat Cevher C, 2012. Islah edilmiş mera alanlarının sürdürülebilir kullanımına Etki eden sosyo-ekonomik faktörler üzerine bir araştırma. Doktora Tezi. 2012. S.165. Ankara. Çağlar K.Ö. (1958). Toprak bilgisi. Ankara Üniversitesi Basımevi Ankara. Ekiz H, Yıldız G, Sancak C, Yılmaz A, Eraç A, Çolpan İ, Fırıncıoğlu HK, Sevimay CS, Altınok S, Kendir H, Şehu A, Hakyemez BH, Gürsoy Ü, Gök FM, Ünal S, Uluç FN Çimen, 2001. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kültürünü Geliştirme. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu.8. Bölüm. 123-133, Ankara. Ekiz H, 1991. Meralarımız İlgi Bekliyor. Pankobirlik Dergisi. Yıl:3, Sayı:12,5-6. Ekiz H, 1999. Yeni Mera Yasası ve Türkiye Açısından Önemi. Ormancılık Bilimleri Konferansları. 27 Mayıs 1999. Ankara Üniversitesi Orman Fakültesi. Çankırı. Ergene A, 1987. Toprak Biliminin Esasları. Atatürk Üniversitesi yayınları No: 635. Atatürk Üniversitesi Basımevi Erzurum. 1987 Erpul G, Deviren SS, 2012. Ülkemizdeki Toprak Erozyonu Sorunu Üzerine: Ne Yapmalı?. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 1(1), 26 - 32. Eyüpoğlu F, 1999. Türkiye Topraklarının Verimlilik Durumu. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları Ankara. Fırıncıoğlu HK, Sevimay CS, Altınok S, Kendir H, Şehu A, Hakyemez BH, Gürsoy Ü, Gök FM, Ünal S, Uluç F, Çimen N, 2001. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kültürünü Geliştirme. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu.8. Bölüm. 123-133, Ankara. Ketenoğlu O. Yiğit N., Kurt L., 2008. TÜBITAK Karapınar Çölleşme Modeli Doğa Okulu notları 2008 Mermer A, Ünal S, Aydoğdu M, Urla Ö, Yıldız H, Torunlar H, 2012. Determining Rangeland Areas by Satellite Images. TABAD (Research Journal of Agricultural Sciences) 5 (2): 107-110. Okur N, 2012. Toprak Mikrobiyolojisinin Türkiye’deki Dünü, Bugünü ve Yarını. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 1(1), 9 - 12. Ören MN, Yurdakul O, Çevik B, Dinç U, 2000. Türkiye’de Ulusal Entegre Projeler ve Tarımsal Kalkınma. Ziraat Mühendisleri Odası, Kongre 2000 Bildiriler Kitabı, Ankara. Öztaş T, 2012. Tarımsal Toprak Mekaniği ve Teknolojisinin Gelişimi, Kapsam ve Önemi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 1(1), 4-5.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 12 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 5 Sayı: 2 |
