Terzioğlu Kampüsü’ndeki (Çanakkale) Thaumetopoea pityocampa (Den & Schiff.) (Lepidoptera: Thaumetopoeidae)’nın yumurta parazitoitleri ve doğal etkinliği

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 2, 199 - 211, 15.12.2020

Ali Şahin , Halil İbrahim Avcı Talha Çam , Ali Özpınar

https://doi.org/10.31019/tbmd.748335

Öz

Çalışma Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Terzioğlu kampüsündeki doğal orman alanında 2018’de yapılmıştır. Çalışmanın amacı kızılçamlarda Thaumetopoea pityocampa’nın (Den & Schiff.) yumurta parazitoitlerinin doğal etkinliklerinin belirlenmesidir. Yumurtalar eylül ve ekimde toplanarak cam tüplere aktarılmış ve 24±1Cº sıcaklık ve 60-70% orantılı nem koşullarındaki iklim dolabına yerleştirilmiştir. Yumurtalar günlük olarak kontrol edilmiş ve çıkış yapan erginler ergin ömrünü incelemek için yeni cam tüplere aktarılmıştır. Toplam yumurta paketi sayısı 72 iken her bir pakette ortalama 250,27 yumurta bulunmuş ve toplam 18.018 yumurtada ortalama parazitleme oranı %18.16 (%1.13-%97.32) olarak belirlenmiştir. Çıkış yapan türlerin oranı 26% Anastatus bifasciatus, 32% Baryscapus servadeii ve 42% Ooencrytus pityocampae’dir. 24±1Cº sıcaklık ve 60-70% orantılı nemde ergin ömürleri O. pityocampae, B. servadeii ve A. bifasciatus için sırasıyla 18.77, 8.46 ve 8.85 gün olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Thaumetopoea pityocampa, Ooencrytus pityocampae, Baryscapus servadeii, Anastatus bifasciatus

Destekleyen Kurum

TUBİTAK

Proje Numarası

2209-A Üniversite Ögrencileri Arastırma Projeleri Destekleme Programı - 1919B011804166

Teşekkür

Bu çalışmanın projesini destekleyen TUBİTAK BİDEB'e ve yumurta parazitoiti türlerin tür teşhislerini gerekleştiren Prof. Dr. Mustafa AVCI'ya teşekkür ederiz.

Egg parasitoids of Thaumetopoea pityocampa (Den & Schiff.) (Lepidoptera: Thaumetopoeidae) and natural effectiveness in Terzioğlu Campus (Çanakkale)

Öz

The study was conducted in the natural forest area in Terzioğlu campus of Çanakkale Onsekiz Mart University in 2018. The purpose of the study was to determine the natural effectiveness of the egg parasitoids of Thaumetopoea pityocampa (Den & Schiff.) on red pines. Eggs collected in September and October were transferred into glass tubes, then they were placed in a climate chamber with 24±1Cº temperature and 60-70% r.h. Eggs were checked daily and emerged adults were transferred to new glass tubes to examine adult longevity. Total number of egg batches was 72 with a mean number of 250.27 eggs on each batch, and parasitism rate of eggs was 18.16% (1.13%-97.32%) from a total of 18018 eggs. Ratio of the species were 26% Anastatus bifasciatus Geoffroy, 32% Baryscapus servadeii Geoffroy and 42% Ooencrytus pityocampae Mercet. In 24±1Cº tempreature and 60-70% r.h., adult longevities of O. pityocampae, B. servadeii and A. bifasciatus were determined as 18.77, 8.46 and 8.85 days, respectively.

Anahtar Kelimeler

Thaumetopoea pityocampa, Ooencrytus pityocampae, Baryscapus servadeii, Anastatus bifasciatus

Proje Numarası

2209-A Üniversite Ögrencileri Arastırma Projeleri Destekleme Programı - 1919B011804166

Kaynakça

• Anonymous 2012. Orman zararlıları ile mücadele ve eğitimi, (Hazırlayan: Akın Emin) Orman Bakanlığı Ankara. Avcı M. 2009. Parasitoids complex and new host plants of the Gypsy moths, Lymantria dispar L. in the lake district Turkey. Journal of Animal and Veterinary Advances. 8:1402-1405.
• Battisti A., Colazza S., Roversi P.F., & R. Tiberi 1988. Alternative hosts of Ooencyrtus pityocampae (Mercet) (Hymenoptera, Encyrtidae) in Italy. Redia, 71: 321– 328.
• Battisti A., Holm G., Fagrell B. & S. Larsson 2011. Urticating hairs in arthropods: Their nature and medical significance. Annual Review of Entomology, 56: 203–220.
• Bellin S., G.H. Schmidt, & E. Douma-Petridou 1990. Structure, ooparasitoid spectrum and rate of parasitism of Thaumetopoea pityocampa (Den. & Schiff.) (Lep., Thaumetopoeidae) in Greece. Journal of Applied Entomology, 110: 113–120.
• Can P. & İ.M. Özçankaya 2003. Ege Bölgesi ağaçlandırma alanlarında çam kese böceği (Thaumetopoea pityocampa (Den.&Schiff) yumurta parazitoitlerinin belirlenmesi. İzmir, Orman Bakanlığı Ege Ormancılık Araştırma Müdürlüğü. Teknik Bülten: 22: 42.
• Çanakçıoğlu H. & T. Mol 1998. Orman Entomolojisi: Zararlı ve Yararlı Böcekler. İstanbul, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları.
• Devkota B. & G.H. Schmidt,1990, Larval development of Thaumetopoea pityocampa (Den. & Schiff.) (Lep., Thaumetopoeidae) from Greece as influenced by different host plants under laboratory conditions. Journal of Applied Entomology, 109: 321–330.
• Doğanlar M., A. Yiğit & E. Sertkaya 2002. Hatay ve çevresinde Traumatoeampa wilkinsoni Tams (Lep.,Thaumetopoeidea)'nin yumurta parazitoitleri ve bunların doğal etkinlikleri. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi, 4-7 Eylül 2002, Erzurum, S 167-174.
• Erkan N. 2018. Çam kese böceği (Thaumetopoea wilkinsoni Tams) zararının kızılçam (Pinus brutia Ten.) büyümesi üzerindeki etkisinin beş yıllık sonuçları. Ormancılık Araştırma Dergisi, 5:135-142.
• Jacquet J.S., C. Orazio., & H. Jactel 2012. Defoliation by processionary moth significantly reduces tree growth: a quantitative review. Annals of Forest Science, 69: 857- 866.
• Halperin J. 1990. Natural enemies of Thaumetopoea spp. (Lep., Thaumetopoeidae) in Israel. Journal Applied Entomology, 109:425-435.
• İpekdal K. & S.S. Çağlar 2011. Thaumetopoea pityocampa ve T. wilkinsoni’nin Türkiye’deki yayılışının ve melezleşmesinin moleküler yöntemlerle araştırılması. Türkiye I. Orman Entomolojisi ve Patolojisi Sempozyumu 23-25 Kasım 2011/Antalya 6 ss.
• İpekdal K., C. Burban, C. Kerdelhué, & S.S. Çağlar 2015. Distribution of two pine processionary moth species in Turkey evidences a contact zone. Turkish Journal of Zoology, 39: 868-876.
• Keleş C., S. Voyvot & E. Bilgili 2018. Çam kese böceği Thaumetopoea pityocampa (Denis & Schiffermüller, 1775) Thaumetopoea wilkinsoni Tams, 1924 (Lepidoptera: Notodontidae) kompleksi’nin yumurta koçan yapısı, yumurta sayısı ve tırtıl çıkış oranı. Doğal Afet Çevre Dergisi, 4: 1-7.
• Kitt J. & G.H. Schmidt 1993. Parasitism of egg-batches of the pine processionary moth Thaumetopoea wilkinsoni (Lep.: Thaumetopoeidae) in the mountains of Lahav (Israel). Journal of Applied Entomology, 115: 373-387.
• Küçükosmanoğlu A. & Z. Arslangündoğdu 2002. İzmir Orman Bölge Müdürlüğü’nde çam kese böceğine karşı feromon denemeleri. Ülkemiz Ormanlarında Çam Kese Böceği Sorunu ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, 24-25 Nisan 2002 Kahramanmaraş S: 60-66.
• Mendel Z. 1990. On the origin of the pine processionary caterpillar, Thaumetopoea wilkinsoni Tams (Lep., Thaumetopoeidae) in Israel. Journal of Applied Entomology, 109: 311-314.
• Mirchev P., G.H. Schmidt, G. Tsankov & M. Avcı 2004. Egg parasitoids of Thaumetopoea pityocampa (Den. & Schiff.) (Lep., Thaumetopoeidae) and their impact in SW Turkey. Journal of Applied Entomology, 128: 533-542.
• Sarıkaya O. 2004. Isparta yöresinde Thaumetopoea pityocampa (Den. & Schiff.) (Lep.:Thaumetopoeidae)'nın yumurta koçanları üzerine araştırmalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1: 1-11.
• Schmidt G.H., E. Tanzen & S. Bellin 1999. Structure of egg‐batches of Thaumetopoea pityocampa (Den. and Schiff.) (Lep., Thaumetopoeidae), egg parasitoids and rate of egg parasitism on the Iberian Peninsula. Journal of Applied Entomology, 123: 449-458.
• Schmidt G.H., G. Tsankov & P. Mirchev 1997. The egg parasitoids of Thaumetopoea pityocampa (Den. and Schiff.) in the Atlas Mountains near Marrakech: Morocco. Phytoparasitica,14:275-287.
• Stahl, J.M., D. Babendreier, & T. Haye 2018. Using the egg parasitoid Anastatus bifasciatus against the invasive brown marmorated stink bug in Europe: can non-target effects be ruled out. Journal of Pest Science, 91: 1005–1017.
• Stahl J.M., D. Babendreiera, & T. Haye 2019. Life history of Anastatus bifasciatus, a potential biological control agent ofthe brown marmorated stink bug in Europe. Biological Control, 129:178-186.
• Şimşek Z., Y. Kondur & E. Yurt 2017. Çankırı (Eldivan) karaçam ormanlarında bulunan çam kese böceği [Thaumetopoea pityocampa (Den.&Schiff.) (Lepidoptera: Thaumetopoeidae)]’nin yumurta parazitoitlerinin tespiti ile etkinliği üzerinde araştırmalar. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 3 : 210-218.
• Tiberi R. 1990. Egg parasitoids of the pine processionary caterpillar Thaumetopoea pityocampa (Den. & Schiff.) (Lep., Thaumetopoeidae) in Italy: distribution and activity in different areas. Journal of Applied Entomology, 110(1-5): 14-18.
• Tsankov G., G.H. Schmidt, & P. Mirchev 1996. Parasitism of egg-batches of the pine processionary moth Thaumetopoea pityocampa (Den. &Schiff.) (Lep., Thaumetopoeidae) in various regions of Bulgaria. Journal of Applied Entomology, 120: 93-105.
• Tunca H., E.-A. Colombel, T. Ben Soussan, M. Buradino, F. Galio & E. Tabone 2016. Optimal biological parameters for rearing Ooencyrtus pityocampae on the new laboratory host Philosamia ricini. Journal of Applied Entomology, 140: 525-535.