The effect of wrong Land-use on distribution of vegetation at Mt. Keçiboyduran and Mt. Melendiz

Yıl 2008, Sayı: 51, 13 - 32, 02.10.2014

Türkan Bayer Altın

Öz

The study area includes Keçiboyduran and Melendiz Volcanic Mountains and its Environs. It was detected that agriculture, cattle-breeding activities and wrong land-use play role restrictively on distribution of natural vegetation cover in environment of these mountainous areas. The part of 15,53 % of the west and southwest of Keçiboyduran Mt. and the part of 21,67 % of the north of Melendiz Mt. compose of xerophyte forest areas where are scattered cluster. The great part of the areas to be unsuitable to agriculture is found in these woodland or its environments. Dry-farming carries out in especially unproductive areas such as IV, VI, VII and VIII category areas. The forests are destroyed for vineyard. This situation is followed over grazing and ensuring firewood. Dry fruit garden-farming and dry vineyard-farming carry out on colluvial soil which has environmental problems such as stony, shallow, rocky and erosion in study area. Furthermore, natural vegetation cover was restricted to high rocky areas having not destruction due to both ensuring house necessity of increasing population and forming agriculture areas. The oak forests are limited on southwest, west, northwest and north slopes of Keçiboyduran Mt., between 1400-1850m and 20-40% inclined areas, west and northwest slopes of Göllü Mt. and Kızılkaya Hill, between 1600-1820m, 20- 40% inclined areas. 40-60% inclined areas have not woodlands and are exposed violent erosion. Briefly, if unproductive areas occurring in mountainous areas are converted productive forest areas, problems such as erosion and desertification are formed in study area.

Keywords: Mt. Melendiz, Mt. Keçiboyduran, wrong land-use, dry forest

Anahtar Kelimeler

-

Melendiz ve Keçiboyduran Dağları'nda Yanlış Arazi Kullanımının Vejetasyon Dağılışı Üzerindeki Etkileri

Öz

Çalışma alanı Niğde İli’nin kuzeyinde yer alan Keçiboyduran-Melendiz volkanik dağları ile yakın çevresini kapsamaktadır. Bu dağlık alanlar çevresinde doğal bitki örtüsünün dağılışında tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin ve buna bağlı olarak yanlış arazi kullanımının kısıtlayıcı rol oynadığı tespit edilmiştir. Keçiboyduran Dağı’nın güneybatı ve batı kısmının %15,53’lük kısmı, Melendiz Dağı’nın kuzey kesiminin %21,67’lik kısmı kurakçıl karakterli dağınık kümeler halinde bulunan kuru orman kalıntılarından oluşmaktadır. Tarım dışı arazilerin büyük bir bölümü bu ormanlık alanlarda ve çevresinde bulunmaktadır. Özellikle tarıma elverişli olmayan IV, VI, VII ve VIII. sınıf arazilerde kuru tarım yapılmaktadır. Tarım faaliyetleri içerisinde en fazla bağcılık yapmak için ormanlar tahrip edilmektedir. Bunu aşırı otlatma ve yakacak temini takip eder. Çalışma alanında taşlık, kayalık alanların geniş yer kaplaması ve erozyon gibi çevresel sorunların bulunduğu kolüvyal toprak üzerinde kuru bahçe ve bağ ziraatı yapılmaktadır. Ayrıca gerek artan nüfusun konut ihtiyacını karşılamak gerekse de tarım alanları açmak maksadıyla doğal bitki örtüsü tahripten kurtulmuş yüksek kayalık alanlara doğru çekilmiştir. Keçiboyduran Dağı’nın güneybatı, batı, kuzeybatı ve kuzey yamaçlarında 1400-1850 m arasında, Göllüdağ ve Kızılkaya Tepe’nin batı ve kuzeybatı yamaçlarında 1600-1820 m arasında eğimin %20–40 arasında değiştiği alanlarda, meşe kalıntıları sıkışıp kalmıştır. Eğimin %40–60 arasında değiştiği alanlar ormanlık alanlardan yoksundur ve şiddetli erozyon ile karşı karşıyadır. Dağlık alanların etek kısımlarındaki yanlış ve amaç dışı kullanılan araziler potansiyel orman alanlarına dönüştürülmezse erozyon ve çölleşme gibi sorunlar meydana gelecektir.

Anahtar Kelimler: Melendiz Dağı, Keçiboyduran Dağı, yanlış arazi kullanımı, kuru orman

Anahtar Kelimeler

Melendiz Dağı, Keçiboyduran Dağı, yanlış arazi kullanımı, kuru orman

Kaynakça

• AKINCI, M., 2005. Su Toplama Havzalarında Sedimantasyon Sorunu. Köy Hizmetleri Genel Müd. Yay. No: 3.
• AVCI, M., 2004. İç Anadolu Bölgesi ormanlarının son sığınakları, Karacadağ ve Ka- radağ Volkanlarının Bitki Örtüsü (1. Baskı), Çantay Kitabevi, İstanbul.
• ATALAY, İ., 2002. Türkiye’nin Ekolojik Bölgeleri (1. Baskı). T.C Orman Bakanlığı Yay No: 163.
• BABALIK, A.A., 2002. “Isparta Yöresinde Arazi Kullanımına İlişkin Sorunlar”. Sü- leyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 1, s. 63-81, Isparta.
• BALABANLI, C., TÜRK, M., YÜKSEL, O., 2005. “Erozyon ve Çayır-Mera İlişkileri”. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2, s. 23-34, Isparta.
• BEEKMAN, P.H., 1966. “Hasan Dağı-Melendiz Dağı Bölgesinde Pliyosen ve Kuvaterner Volkanizma Faaliyetleri” M.T.A Dergisi 66, s. 90-105, Ankara.
• BOOTS, B.N., SOUTH, R., 1997. “Modeling Retail Trade Areas Using Higher-Order, Multiplicatively Weighted Voronoi Diagrams”. Journal of Retailing 73, s. 519- 536.
• CANGİR, C., KAPUR, S., BOYRAZ, D., E, AKÇA., 1998. “Türkiye’deArazi Kullanı- mı, Tarım Topraklarının Sorunları ve Optimum Arazi Kullanımı Politikaları”. M. Sefik Yeşilsoy International Symposium On Arid Region Soils. Türk Toprak İlmi Derneği, Çukuova Üniv. Köy Hiz. Gen. Müd. ve Uluslararası Toprak İlmi Derneği. 21-24 Eylül 1998 ISBN-975-96629-0-6, S.9, İzmir.
• CANGİR, C., BOYRAZ, D., 1999. “Arazi ve Tarım Topraklarının Kullanımları Hak- kındaki Yasal Mevzuat ve Yasalarımızdaki Teknik Konuların Değerlendirilme- si”. 21. Yüzyılın Eşiğinde Trakya’da Sanayileşme ve Çevre Sempozyumu III. 11- 13 Kasım 1999. TMMOB Makine Mühendisleri Odası Edirne Şubesi, Edirne.
• CANGİR, C., BOYRAZ, D., 2000. “Ülkemizde Yanlış ve Amaç Dışı Arazi Kullanımı”. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası 17-19 Ocak 2000, s. 365-392, Ankara.
• Niğde İli Arazi Varlığı., 1993. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Köy. Hiz. Gen. Müd. Yay. İl Raporu No: 51.
• Niğde İli Çevre Durum Raporu., 2004. Çevre ve Orman Bakanlığı, ÇED ve Planlama Genel Müd. Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı Yay No: 2185.
• Niğde İli Tarım Master Planı., 2004. Niğde Valiliği İl Çevre ve Orman Müd. Yay. No: 3.
• PASQUERA, G., 1968. “Geology of the Cenozoic volcanic Area of the Central Anatolia”. Atti Accad. Naz. Lincei 9, 53-204.
• TUNÇDİLEK, N., 1967. Türkiye İskan Coğrafyası (1. Baskı). İstanbul Üniversitesi Yay No: 1283, İstanbul.
• TUNÇDİLEK, N., 1978. Türkiye’nin Kır Potansiyeli ve Sorunları. İstanbul Üniversitesi Yayını No: 2364, İstanbul.
• TUNÇDİLEK, N., 1985. Türkiye’de Relief Şekilleri ve Arazi Kullanımı. İstanbul Üni- versitesi Yay. No: 3279, İstanbul.
• TÜKELİ, İ., 1982. Ulukışla’da Korunan Tipik Bir Step Dağ Merası ile Eş Orta Malı Meraların Bitki Örtüsü ve Verim Güçlerinin Saptanması Üzerine Araştırmalar. Doçentlik tezi (Yayınlanmamış). Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, Adana.
• Türkiye Çevre Atlası, 2004., Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müd. Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• UÇAR, D., Bildirici, İ.Ö., Uluğtekin, N., 2003. C”oğrafi Bilgi Sistemlerinde Model Genelleştirmesi Kavram ve Geometri ile İlişkisi”, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Jeodezik Ağlar Çalıştayı. Selçuk Üniversitesi, 24-26 Eylül, Konya.
• ÜNALDI, Ü.E., 2003. Erciyes Dağı’nın Fiziki Coğrafyası (2. Baskı) Çantay Kitabevi, İstanbul.
• YANALAK, M., 1997. Sayısal Arazi Modellerinden Hacim Hesaplarında En Uygun Enterpolasyon Yönteminin Araştırılması. Doktora Tezi , İTÜ Fen Bilimleri Ens- titüsü, İstanbul.
• YETKİN, E., 2003. Alteration Mapping by Remote Sensing: Application to Hasandağ- Melendiz volcanic complex. ODTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans tezi (yayınlanmamış) S.97.