Coast is a geographical, biological, ecological, geomorphological, hydrographical and sedimentary facies border between two big natural environments of the earth. Although coast is represented by movable line controlled by changeable meteorological conditions under the effects of processes beyond this line it forms a dynamic zone between land and sea. In early times coastal zone was important in view of food resources and security for people, later it is has been important for industrial, commercial and settlement aspects. More recently coast has also become very important/valuable protected fields by the addition as recreation sites. As a result of these improvements nowadays it is a very important landform which needs a special protection management with its several aspects for correct usage, protection and assessed. In the light of present conditions, coastal management based on scientific knowledge in Turkey has been arranged by laws in relation to assessment of landward coast-line at the backshore, coastal usage and protection, filling sites along the coastal zone and coastal planning and applications. In this study all coastal geomorphological studies carried out in Turkey in the last hundred years were reviewed in a chronological order and assessed in order to declare for changing of coast-line, coastal processes, relationship between man and coastal
geomorphology and related scientific and applied problems for our future.
Kıyılar yeryuvarının iki büyük / ana coğrafi, biyolojik, ekolojik, jeomorfolojik, hidrografik, sedimanter fasiyesi ve doğal ortamı arasındaki sınırı oluşturur. Kıyılar bir yanda karasal, diğer yanda hidrografik koşulların arasında, değişen meteorolojik koşullara göre hareketli bir çizgi ile temsil edilirlerse de bu çizginin iki yanındaki etken ve süreçlerin denetimi altında olduklarından gerçekte bir kuşak oluştururlar. Kıyı kuşakları başlangıçta insanlar için besin kaynağı ve güvenlik, sonraları endüstri, ticaret ve yerleşim açılarından önemli bir bölge haline gelmiş; daha sonraları ise dinlence amaçları yanısıra korunması gereken alanlar olarak da önemini arttırmıştır. Bunun sonucunda kıyılar artık kullanımı, korunması ve değişik yönlerden değerlendirilmeleri ile yönetim planına gereksinim gösteren bir yeryüzü şeklidir. Bu bağlamda bilimsel esaslara dayanan bir kıyı yönetimi, ülkemizde kıyı kenar çizgisinin belirlenmesi, kıyıların kullanımı ve korunması ile kıyılarda doldurma-kurutma yoluyla kazanılan alanlarda, deniz ve göllerin devamı niteliğindeki kıyı kuşaklarında planlama ve uygulama esaslarını belirleyen kıyı yasalarıyla düzenlenmiştir. Bu çalışmada ülkemizin geleceği açısından son derece önemli olan kıyılarımızın yönetiminde jeomorfolojinin yerini bir kez daha ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu bağlamda son yüzyıl içinde yapılmış kıyı jeomorfolojisi çalışmaları kronolojik bir sırada ele alınarak kıyı konusu kıyı çizgisi değişmeleri, kıyı etken ve süreçleri, kıyı kullanım potansiyeli, insan-kıyı jeomorfolojisi etkileşimi, bilimsel ve uygulamalı sorunlar gibi açılardan değerlendirilmiştir.
Kıyı yönetimiKıyı jeomorfolojisiKıyı kuşağıKıyı jeomorfolojisi yayınları
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 17 Ekim 2015 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Sayı: 65 |
Yayıncı: Türk Coğrafya Kurumu