İkinci konut turizminin tarımsal kaynaklar üzerindeki baskısı: Pelitköy örneği

Yıl 2020, Sayı: 75, 41 - 56, 31.12.2020

Serdar Ceylan , Mehmet Somuncu

https://doi.org/10.17211/tcd.673115

Cited By: 1

Öz

Kentsel nüfusun tatil gereksinimlerine karşılık olarak kıyı alanlarında artan ikinci konutlar, kıyı arazileri üzerinde yoğun bir baskı oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı, ikinci konut turizminin kıyı alanlarında zeytin arazilerini ne yönde etkilediğinin incelenmesidir. Nitel araştırma yönteminde, yorumlayıcı yaklaşımda yapılan çalışmada yerel halk ile görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler ses kaydına alınarak çözümlenmiştir. Sahada gözlemlerde bulunulmuştur. Ampirik bulgular ve kurumsal veriler, çalışmada betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, Pelitköy kıyılarında yer alan zeytinlik alanlar ikinci konut siteleri tarafından işgal edilmiş durumdadır. İkinci konutlar, araştırma alanının %13’lük kısmını oluşturmaktadır. Kıyı alanı, daha önce zeytin üretim alanı iken, günümüzde ikinci konut alanına dönüşmüştür. Zeytin üretimi için kullanılan tarım arazisinin geleceği, ikinci konut turizmi baskısı altındadır. Doğru politikalar ve yasal düzenlemeler yapılmazsa, tarım arazileri ortadan kalkacaktır.

Anahtar Kelimeler

İkinci konut turizmi, kıyı alanları, arazi kullanımı, Pelitköy, Burhaniye

Pressure on agriculture resources of second homes tourism: Case of Pelitköy Village

Öz

Second homes which are increased for holiday requirement of urban society in coast areas have pressed on agriculture lands in coast regions. The aim of study is to understand effects of second homes tourism on olive lands. In the study made by qualitative method and phenomenology approach, made interviews with local people. The voices of people that interview made recorded and they analyzed as descriptive later. Moreover, in research area was made observation. The study’s all findings were analyzed as descriptive. According to results of the study, olive lands were occupied by second homes that formed 13 percent of all the land in the research area. The coastal area was transformed into a second house settlement, while it was previously an olive production area. Future of agriculture land that has used for olive production, is under pressure of second homes tourism. If right policies and legal regulations aren’t established, agriculture lands will disappear.

Anahtar Kelimeler

Second home tourism, coast lands, land use, Pelitköy, Burhaniye

Kaynakça

• Akova, S. (2019). Türkiye Kıyı Alanlarında Nüfusun Değişimi ve Kıyı Alanlarına Baskılar, İçinde (Ed. S. Üçışık-Erbilen, G. Şahin) Beşeri ve İktisadi Coğrafya Araştırmaları. İstanbul: Eski Babil Yayınları, 149-182.
• Akyarlı, A., Yüksel, Y., Çevik, E., Yalçıner, A.C., Güler, I. (2002). Kıyı Bölgesi Yönetimi ve Sorunları, Türkiye Mühendislik Haberleri, 420-421-422 (4-5-6): 65-68.
• Alpaslan, A. Ö., Ortaçeşme, V. (2009). Side-Manavgat Kıyı Kesimi Alan Kullanımlarının Kıyı Planlaması ve Yönetimine Yönelik Değerlendirilmesi, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22 (2): 169-178.
• Arkon, C. (1989). Turizm ve İkinci Konut Politikalarının Çevresel Etkileri, II. Ulusal Bölge Planlama Kongresi, İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi: 75-81, İstanbul.
• Bahar, O., Kozak, M. (2005). Turizm Ekonomisi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Bakırcı, M. (2007a). Türkiye’de Kırsal Kalkınma: Kavramlar-Politikalar- Uygulamalar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Bakırcı, S. (2007b). Yabancıların İkinci Konut Talebinin Fiziksel Çevreye Etkisi: Dalyan Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Birol-Özerk, G. (2012). Türkiye’de Yazlık İkinci Konutların Yarattığı Sorunlar Bağlamında Balıkesir İli Ege Kıyılarındaki Yazlık İkini Konutlara Genel Bir Bakış, MEGARON Balıkesir Mimarlar Odası Balıkesir Şubesi Dergisi, Temmuz: 29-35.
• Butler, R. (1998). Rural Recreation and Tourism, Inside (Ed: B. Ilbery) The Geography of Rural Change. Pearson, Prentice Hall, Harlow, pp. 211-232.
• Cheshire, L. (2006). Governing Rural Development: Discourses and Practices of Self-Help in Australian Rural Policy. Alsershot: Ashgate Publishing.
• Cloke, P. (1993). The Countryside as Commodity: New Rural Spaces for Leisure, Inside (Ed: S. Glyptis) Leisure and the Environment: Essays in Honour of Professor. J.A. Patmore, London and New York: Belhaven Press, 53-67.
• Crouch, D. (2006). Tourism, Consumption and Rurality Inside (Eds: P. Cloke, T. Marsden, P.H. Mooney) Handbook of Rural Studies. London: SAGE, 355-364.
• Çelik, K. (2015). Kıyı Alanlarının Planlanmasına Kıyı Kenar Çizgisinin Önemi, Küresel Mühendislik Çalışmaları Dergisi, 2 (1): 36-43.
• Dal, N., Baysan, S. (2007). Kuşadası’nda Kıyı Kullanımı ve Turizmin Mekânsal Etkileri Konusunda Yerel Halkın Tutumları, Ege Coğrafya Dergisi, 16: 69-85.
• Duru, B. (2003). Kıyı Politikası, Kıyı Yönetiminde Bütünleşik Yaklaşımlar ve Ulusal Kıyı Politikası. Doktora Tezi, Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları Tezler Dizisi 13.
• Doğaner, S. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası. İstanbul: Çantay Kitabevi. Emekli, G. (2008). Kuşadası Turizminin Talep ve Pazar Potansiyelinde Yaşanan Değişimler, Geçmişten Geleceğe Kuşadası Sempozyumu II (4-9 Kasım 2008) Bildiriler Kitabı, Kuşadası, s.1-14.
• Floysand, A., Jakobsen, S. E. (2007). Commodification of Rural Places: A Narrative of Social Fields, Rural Development and Football. Journal of Rural Studies, 23, 206-221.
• Güney, İ., Somuncu, M. (2018). Kuşadası İlçesinde Turizmin Yaşam Döngüsü: Mekânsal ve Toplumsal Öğeler Üzerinden Bir Değerlendirme, Türk Coğrafya Dergisi, 71: 101-116.
• Güzer, C. A. (2010). Kaçan Bir Fırsat: Port Alaçatı, Ege Mimarlık, Ocak: 29-31.
• Halfacree, K., Boyle, P. (1998). Migration, rurality and the post-productivist countryside, Inside (Eds: P. Boyle, K. Halfacree), Migration into Rural Areas: Theories and Issues. John Wiley & Sons, Chichester, 1-20.
• Halfacree, K. (2006). Rural Space: Constructing a Three-Fold Architecture, Inside (Eds: P. Cloke, T. Marsden, P.H. Mooney) Handbook of Rural Studies. London: SAGE, 44-62.
• Hall, D., Mitchell, M., Roberts, L. (2003). Tourism and the Countryside: Dynamic Relationships, Inside (Eds: D. Hall, L, Roberts, M. Mitchell) New Directions in Rural Tourism. Ashgate, Aldershot, 3-15.
• Halseth, G. (2004). The Cottage Privilege: Increasingly Elite Landscapes of Second Homes in Canada, Inside (Eds: C.M. Hall, D.K. Müller), Tourism, Mobility and Second Homes. Between Elite Landscapes and Common Ground. Toronto: Channel View Publications, 34-54.
• Holmes, J. (2006). Impulses towards a Multifunctional Transition in Rural Australia: Gaps in the Research Agenda. Journal of Rural Studies, 22: 142-160.
• Ilbery, B. (1998). Dimensions of Rural Change, Inside (Eds: B. Ilbery) The Geography of Rural Change. Harlow: Pearson Education, 1-10.
• İdil, B. (1989). Kıyı Kentlerimizin Yok Olan Kimlikleri ve Düşündürdükleri: Trabzon Özelinde Bir İrdeleme, Mimarlık, Sayı: 234 (2): 94-95.
• Kanat, M., Demir, M. T. (2008). Sapanca Köylerinde Kırsal Yapının Değişimi, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, 16: 60-79.
• Kara, H. (1984). Mersin-Erdemli Arasında Gelişen Deniz Turizmi, Tarım Alanları İlişkisi ve Sorunları, Türkiye Coğrafya Dergisi, 3: 141- 160.
• Keshavarznia, N., Sarvar, R., Mahdavi, M. (2013). Environmental Impacts of Second Home Development on Damash Village in Gilan Province, Iran, International Journal of Engineering and Advanced Technology (IJEAT), 3 (2): 181-184.
• Kızılgün, Ö. (2001). Prospects for Eco-Planning Approach in Rapidly Changing Coastal Areas: The Case of Eastern Antalya Region. Unpublished PHD Thesis. METU, Ankara Koç, H., Seymen, Ü. (1995). Ege Kıyılarında Tatil Konutu Olgusu, Planlama Dergisi, 95 (1-2): 25-31.
• Kurt, S. (2015). Bursa Kıyılarında İkinci Konut Yapılaşmasının Kıyı Jeomorfolojinse Etkisi, Turkish Studies, 10 (2): 641-662.
• Marsden, T. (1998a). New Rural Territories: Regulating the Differentiated Rural Spaces. Journal of Rural Studies, 14 (1): 107-117.
• Marsden, T. (1998b). Economic Perspectives, Inside (Eds: B. Ilbery) The Geography of Rural Change. Harlow: Pearson Education, 13-30.
• Marsden, T. (1999). Rural Futures: The Consumption Countryside and its Regulation, Sociologia Ruralis, 39 (3): 501-526.
• Mizan, G. (1994). Turizm ve İkinci Konut Gelişiminin Doğal Çevre Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi: Dilek Yarımadası ve Yakın Çevresi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İTÜ, İstanbul.
• Murdoch, J., Lowe, P., Ward, N., Marsden, T. (2003). The Differentiated Countryside. London: Routledge.
• Mukul, İ., Sarı, S. (2015). Türkiye’de Dönüşüm Mekânı Olarak Kentler: Kentsel Dönüşüm, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (39): 893-922.
• Müller, D. (2005). Second Home Tourism in the Swedish Mountain Range, Inside (Eds: C. M. Hall, S. Boyd) Nature-based Tourism in Peripheral Areas. Development or Disaster?. Clevedon: Chanel View Publication, 133-148.
• Okuyucu, A. (2016). İkinci Konutların Ekonomik ve Sosyo-Kültürel Etkileri Konusunda Bir Araştırma: Yalova-Çınarcık Örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Overvag, K. (2009). Second Homes in Eastern Norway, Unpublished PhD Thesis, Norwegian University of Science and Technology. Trondheim.
• Özkan, B. (1993). Rekreasyonel Amaçlı Konutsal Yapılaşmaların Güney Ege Kıyı Peyzajına Etkileri Üzerinde Araştırmalar, Turizm Yıllığı. Turizm Bankası A.Ş., s.133-140.
• Perkins, H.C. (2006). Commodification: Re-Resourcing Rural Areas, Inside (Eds: P. Cloke, T. Marsden, P.H. Mooney), Handbook of Rural Studies. London: SAGE, 243-257.
• Salihoğlu, G., Gezici-Korten, F. (2016). Turizm Sektöründe Gıda Tedarik Coğrafyasının Analizi: Alanya Örneği, Coğrafi Bilimler Dergisi, 14 (2): 89-105.
• Samırkaş, M., Bahar, O. (2013). Turizm, Yoksulluk ve Bölgesel Gelişmişlik Farklılıkları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Sertkaya-Doğan, Ö. (2011). Silivri’de Turizmin Gelişmesi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Doğu Coğrafya Dergisi, 16 (25): 89-102.
• Sesli, F. A., Aydınoğlu, A.Ç., Akyol, N. (2003). Kıyı Alanlarının Yönetimi. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 9. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı Bildiriler Kitabı, (31 Mart-04 Nisan 2003), s. 757-768, Ankara.
• Seymen, Ü. B., Koç, H. (1996). Türkiye’de Kıyı Yerleşmelerinde Tatil Konutları. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Konut Araştırmaları Dizisi: 17, Ankara.
• Somuncu, M. (1996). Kayseri’de Bağcılık, Ankara Üniversitesi Coğrafi Araştırmalar Dergisi, 12: 107-133.
• Sönmez, M. A. (2013). Gaziantep’te Özelliklerini Yitiren Geçici Bir Yerleşme Şekli: Bağ Evleri, Asia Minor Studies, 1 (2): 129-148.
• Swarbrooke, J. (1999). Sustainable Tourism Management. New York: CABI.
• Şahin, İ. F. (1998). Turistik Aktiviteye Katkıları Yönünden Kızkalesi Kasabası, Türk Coğrafya Dergisi, 33: 349-375.
• Tekeli, İ. (1971). Bölgesel Turizm Fiziki Planlaması Metodolojisi İle İlgili Düşünceler, Planlama ve Ülkesel Fiziki Planlama Üzerine. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi, Yayın No: 17, s.179-204.
• Tekeli, İ. (2014). Kültür Politikaları ve İnsan Hakları Bağlamında Doğal ve Tarihi Çevreyi Korumak. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Tekeli, İ. (2016). Dünyada ve Türkiye’de Kent Kır Karşıtlığı Yok Olurken Yerleşmeler İçin Temsil Sorunları ve Strateji Önerileri. Ankara: İdealkent Yayınları.
• Tümertekin, E., Özgüç, N. (1998). Beşeri Coğrafya: İnsan, Kültür, Mekân. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Türkoğlu, H., Korça, P., Köksüz, B. (1989). İkinci Konut Gelişimin Çevresel Etkileri, II. Ulusal Bölge Planlaması Kongresi, İTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi:.83-91, İstanbul.
• Uryy, J. (2015). Consuming Places. London and New York: Routledge. Woods, M. (2005). Rural Geography. London: SAGE.
• Web 1. “Pelitköy Google Earth Görüntüsü, (Erişim Tarihi: 22.01.2019). https://earth.google.com/web/@39.46399119,26.88738198,7 8.1225748a,5104.49838413d,35y,0h,0t,0r