Öz
Bu makalede; Şeyh Şamil’in, 1859 yılında Ruslara teslim olmasından yaklaşık üç yıl sonra, 1862’de İbrahim Şinasi’nin çıkarmaya başladığı Tasvîr-i Efkâr gazetesinin 9 Muharrem 1280 (26 Haziran 1863) tarihli ve 104 numaralı nüshasında yayınlanan biyografisi ele alınmaktadır. Araştırma sonucunda Osmanlı basınında Şeyh Şamil’in hayat hikâyesi hakkında ilk olması muhtemel söz konusu yazının kısmen yanlış veya eksik bilgiler ihtiva ettiği tespit edilmiştir. Bu yazı; bu ve benzeri kaynaklardan istifade etmeyi amaçlayan araştırmacı veya yazarlar tarafından ilgili kaynaklardaki bilgilerin kullanılmadan önce doğruluğunun teyit edilmesinin ne denli önemli olduğuna dair dikkat çeken bir örnek teşkil etmektedir. Öte yandan söz konusu yazı Osmanlı Devleti’nde henüz çok yaygın olmayan gazetelerin niteliğini ve dolayısıyla okuyucularının Kafkasya bölgesi ile ilgili ne tür bilgilere sahip olduklarını da ortaya koyması açısından kayda değer görünmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Al kadarî, Hasan. Âsâr-i Dağıstan. Çeviren. Musa Ramazan. İstanbul: Şamil Eğitim ve Kültür Vakfı Yayınları, 2003.
- Aydın, Mustafa. “Şeyh Mansûr.” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 39: 60-62, İstanbul: 2010.
- Aydın, Mustafa. Batı Kafkaslar’da Rus Siyaseti ve Değişen Dengeler 1830-1850. 2. Bsk., İstanbul: Derin Yayınları, 2017.
- Aydın, Mustafa. “Kafkasya’dan İstanbul’a: Son Ilısu Sultanı Danyal Bey (Ö. 1871).” Türk Dünyası Araştırmaları 129, no 254 (Eylül-Ekim 2021): 135-162.
- Baddeley, John F. The Russian Conquest of the Caucasus. London: Longmans, 1908.
- Baddeley, John F. Rusların Kafkasya’yı İstilası ve Şeyh Şamil. Çeviren. Sedat Özden, İstanbul: Kayıhan Yayınları, 1995.
- Blanch, Lesley. Die Saebel des Paradieses. Hamburg: Rowohlt GmbH Reinbek b, 1965.
- Berkok, İsmail. Tarihte Kafkasya. İstanbul: İstanbul Matbaası, 1958.
- “Çernışöv, Aleksandr İvanovich.” Bolşaya Sovetskaya Entsiklopediya, (trete iz.), 29: 107-108, Moskva: 1978.
- Budak, Mustafa. “Hacı Murad.” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 14: 490- 41, İstanbul: 1996.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türk Siyasi Tarihi, Yakınçağ Tarihi (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Aralık 2023 |
| Kabul Tarihi | 5 Şubat 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.