ABD DOLARI’NIN HEGEMONİK GÜCÜ VE GELECEĞİ; TÜRKİYE EKONOMİSİNDEN BİR BAKIŞ

Yıl 2021, Cilt: 129 Sayı: 254, 107 - 118, 30.10.2021

İlhan Eroğlu , Kubilay Ergen

Öz

Döviz kurlarındaki arzu edilmeyen hareketlerin reel sektöre, finansal değişkenlere ve iktisadi karar birimlerinin gelecekle ilgili bekleyişlerine olan olumsuz etkisi dikkat çekici bir konudur. Yeterince döviz geliri bulunmayan ülkeler için dış ödemeler sisteminde önemli bir yeri olan ABD Doları adeta hegemonik bir güç haline gelmekte ve söz konusu bu ülkeler farklı çözüm arayışlarına girmektedirler. Bu çalışmada bu çözüm arayışlarının hangi koşullarda geçerli olabileceği tartışılacaktır. Sonuçta Türkiye’nin ihracat ve ithalat miktarları ve dış ticaretin ülkeler ve döviz türleri arasındaki kompozisyonu incelendiğinde döviz şoklarının olumsuz etkilerine karşı üretilen çözüm önerileri arasında sayılan yerel para ile dış ticaret yapmak yerine temelde Türkiye’de üretilen çıktının artırılması ve mevcut girdilerle katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesi gerekliliği anlaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Döviz kurları, İhracat, ithalat, dış ticaret

Kaynakça

• Akarsu, Y., & Alacahan, N. D. (2019). Döviz Kuru Riski ve Türkiye Açısından Değerlendirmesi. Journal of Life Economics, 6(1), 79-90.
• Akdemir, S., & ÖZÇELİK, M. (2018). Döviz kurlarının yurtiçi fiyatlara geçiş etkisi: Türkiye ekonomisi 2003-2017 dönemi uygulaması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 35-50.
• Alptekin, V., Yilmaz, K. Ç., & Tas, T. (2016). Döviz Kurundan Fiyatlara Geçis Etkisi: Türkiye Örnegi/Exchange Rate Pass Through On Prices: The Case Of Turkey. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 1-9.
• Bayar, İ. (2018, October). Bir Sömürü Aracı Olarak Dolar ve Türkiye Ekonomisi. In 1st Internatıonal Economics and Busıness Symposıum, 25-27 Ekim 2018 Gaziantep/TURKEY Bildiriler içinde (s. 411-420).
• Cömert, H. (2016). İMKANSIZ ÜÇLEME’DEN İMKANSIZ İKİLEM’E: BRETTON WOODS DÖNEMİ VE SONRASI PARA POLİTİKASI. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34(1), 115-136.
• Damar, A. O. (2010). Türkiye’de döviz kurundan fiyatlara geçiş etkisinin İncelenmesi. TCMB Uzmanlık Yeterlilik Tezi.
• Germain, R., & Schwartz, H. M. (2017). The Political Economy of Currency Internationalisation: The Case of the RMB. Review of international studies, 43(4), 765-787. Gül, E., & Ekinci, A. (2006). Türkiye'de Reel Döviz Kuru İle İhracat Ve İthalat Arasindaki Nedensellik İlişkisi: 1990-2006. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (16), 165-190.
• Kargül, D . (2011). GÜNÜMÜZDE REZERV PARA . Istanbul Journal of Sociological Studies, 0(43), 139-142. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusoskon/issue/9547/119235
• Maziad, S., Farahmand, P., Wang, S., Segal, S., & Ahmed, F. (2011). Internationalization of Emerging Market Currencies: A Balance between Risks and Rewards. IMF Staff Discussion Note. International Monetary Fund.
• Seyidoğlu, H., Pişkin, A. (2019).Uluslararası Para ve Ulusal Paralarla Bölgesel Ticaret: Türkiye-Rusya-İran Örneği. İ. Eroğlu (Ed.), Değişim ve Dönüşüm Perspektifinden İktisadi Bakış içinde (141-166. ss.). Ekin Basım Yayın ve Dağıtım, Bursa.
• Seyidoglu, Halil. (2001). Uluslararası Finans, Gizem Yayınları, İstanbul.
• Snowdon, B., & Vane, H. R. (2005). Modern macroeconomics: its origins, development and current state. Edward Elgar Publishing.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2019). Dış Ticaret İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046
• Uluslararası Para Fonu (IMF). (2019). Resmi Rezervlerin Para Birimlerine Göre Bileşimi. https://data.imf.org/?sk=E6A5F467-C14B-4AA8-9F6D-5A09EC4E62A4
• Uluslarararası Para Fonu (IMF). (2019). Uluslararası Döviz Kurları. https://www.imf.org/external/np/fin/ert/GUI/Pages/Countries.aspx
• Yamak, R., & Korkmaz, A. (2005). Reel döviz kuru ve diş ticaret dengesi ilişkisi. Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, (2), 16-38.