Öz
Türkiye başta
deprem olmak üzere sıklıkla doğa kaynaklı afetlere maruz kalmaktadır. Küresel
ısınma ile birlikte sel, heyelan gibi doğa kaynaklı afetler eklenmiş ve daha
sıklıkla karşılaşılan afetler haline dönüşmüştür. Afet zararlarının en aza
indirilebilmesi için bütünleşik afet yönetiminin en etkin şekilde uygulanması
gerekmektedir. Bütünleşik afet yönetimini; afet öncesi, sırası ve sonrası
planlama süreçlerini kapsamaktadır. Bu süreçler; önleme ve zarar azaltma,
hazırlık, kurtarma ve ilk yardım, iyileştirme ile yeniden inşa evrelerinden
oluşan planlama evrelerinden oluşmaktadır. Ancak ülkemizde afet yönetimi daha
çok afet sonrası kriz yönetimi şeklinde uygulanmaktadır. 2013 yılında yürürlüğe
giren Afet ve Acil Durum Müdahale Yönetmeliği daha çok kriz yönetimi evreleri
olan müdahale ve ilk yardım aşamalarını düzenlemektedir. Bütünleşik afet
yönetiminin birinci evresi olan risk yönetiminin risk değerlendirme ve zarar
azaltma ile hazırlık aşamalarının istenildiği gibi uygulanamadığı
görülmektedir. Afet zararlarının azaltılması, sosyal ve çalışma hayatının
güvenli bir şekilde devamı, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması ancak iyi bir
afet yönetim planının uygulanması ile mümkündür. Bunun için risk azaltma
çalışmalarının öncelikli olarak ele alınması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler
Teşekkür
Yazar bu çalışmada kullandığı bilgi ve verilerin elde edilmesinde yardım ve desteğini gördüğü T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) yetkililerine teşekkür eder.
Kaynakça
- AFAD, 2014. Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, 216 s. Ankara
- AFAD, 2018. Türkiye Deprem Tehlike Haritası, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara. Erişim adresi: http://tdth.afad.gov.tr/TDTH
- AFAD, 2019. Deprem Dairesi Başkanlığı (Yıllık deprem istatistikleri), Ankara. Erişim adresi: https://www.deprem.gov.tr/119.
- DHA, 2019. Demirören Haber Ajansı. Erişim adresi:https://www.dha.com.tr/yurt/bornovada-heyelan-nedeniyle-12-ev-bosaltildi/haber-1626854
- Ertürkmen C., 2006. Afet Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi ve Siyaset Anabilim Dalı, Ankara.
- Ergünay O., 1996. Afet Yönetimi Nedir? Nasıl Olmalıdır? TÜBITAK Deprem Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 263s. Ankara.
- Ergünay O., 1998. Afet Yönetimi, Emergency Türkiye 93 First International Disaster Relief and Prevetion, Civil Defence, Public Security and First Aid Exhibition, November 23 (27), 2s. Ankara.
- Ergünay O., 1999. Acil Yardım Planlaması ve Afet Yönetimi, Uzman Der Dergisi 6 (7),10s. Ankara.
- Ergünay O., 2005. Afet Yönetiminde İşbirliği ve Koordinasyonun Önemi, Afet Yönetiminin Temel İlkeleri, JICA Türkiye Ofisi, 10s.Ankara.
- Erkoç T., Baran B., Hamzaçebi G., 2000. Deprem Nedir? T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü, 1s. Ankara.
- Geray C., 1978. Marmara’daki Son Depremden Ders Alabilecek miyiz?, Kent Kooperatifçiliği, Türkiye Kent Kooperatifleri Merkez Birliği Süreli Yayını 109 (111), 6-7s., Ankara.
- Geray C., 1997. Türkiye’de Yıkım (Afet) Olayları Karsısında Önlemler ve Örgütlenmeler, Amme İdaresi Dergisi 10, 91s.
- Gürer İ., Yavaş Ö.M., 1994. Anadolu’da Çığ Sorunu, Sivil Savunma Dergisi, 135, 15p. Ankara.
- İnternethaber 2019. Düzce'de son yılların en büyük sel felaketinden dehşet görüntüler. Erişim adresi: http://www.internethaber.com
- Kadıoğlu M., 2008. Modern, Bütünleşik Afet Yönetimin Temel İlkeleri; Kadıoğlu, M. ve Özdamar, E., (editörler), Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri; JICA Türkiye Ofisi Yayınları No: 2, 1-34s. Ankara.
- Kadıoğlu M., 2017. Afet Yönetimi: Beklenmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek, Marmara Belediyeler Birliği Yayınları, İstanbul.
- Keçici M., 1994. Doğal Afetlerde Bulaşıcı Hastalıklar ve Çevre, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Belediyeler Dergisi, 8, 24s. Ankara.
- Koshimura S., Hayashi S., Gokon H., 2014. The impact of the 2011 Tohoku earthquake tsunami disaster and implications to the reconstruction, Soils and Foundations, 54(4): 560–572.
- On birinci Kalkınma Planı 2019. On birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Dairesi başkanlığı, Temmuz 2019, Ankara.
- Şahin Ş., Üçgül İ., 2019. Türkiye’de Afet Yönetimi ve İş Sağlığı Güvenliği, Afet ve Risk Dergisi 2(1), 43-63.
- TAMP-Isparta 2018. Isparta İl Afet Müdahale Planı, T.C. Isparta Valiliği, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, Isparta.
- Türkoğlu H., 2014. Afete Dirençli Şehir Planlama ve Yapılaşma, İSMEP Rehber Kitaplar Beyaz Gemi Sosyal Proje Ajansı. Erişim adresi: http://www.guvenliyasam.org
- Yolsal S., Taymaz T., Yalciner A.C., 2007. Understanding tsunamis, potential source regions and tsunami prone mechanisms in the eastern Mediterranean, In: the Geodynamics of the Aegean and Anatolia, The Geological Society of London, Special Publications, 291, 201-230.
- Yolsal S., Taymaz T., Yalciner A.C., 2008. Earthquake source rupture characteristic along the Hellenic arc and simulation of the AD 365 Crete earthquake and its tsunami, EGU General Assembly 2008, v. 10.
Öz
Turkey is often
confronted to natural hazars, especially earthquakes. With the global warming,
the issue of disaster has been added to occupy our agenda as flood, land slide
for long time. In order to minimize these losses, the integrated disaster management
should be applied in the most effective way. Integrated Disaster Management can
be considered as pre-, during and post-disaster planning processes, as well as
prevention and disaster reduction, disaster preparedness, rescue and first aid,
improvement and reconstruction. But in our country, this process is applied as
management of crisis. The Disaster and Emergency Response Regulation, which
applied from 2013, regulates the intervention and first aid phases, which are
the stages of crisis management. It is seen that the first stage of integrated
disaster management, risk management, risk assessment and disaster reduction
with preparation stages cannot be applied. Reducing disaster damages,
maintaining social and working life in a safe way, country development is the
only possible with the application of the effective disaster management plan.
For this purpose, risk reduction studies must be applied as principally.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AFAD, 2014. Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, 216 s. Ankara
- AFAD, 2018. Türkiye Deprem Tehlike Haritası, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara. Erişim adresi: http://tdth.afad.gov.tr/TDTH
- AFAD, 2019. Deprem Dairesi Başkanlığı (Yıllık deprem istatistikleri), Ankara. Erişim adresi: https://www.deprem.gov.tr/119.
- DHA, 2019. Demirören Haber Ajansı. Erişim adresi:https://www.dha.com.tr/yurt/bornovada-heyelan-nedeniyle-12-ev-bosaltildi/haber-1626854
- Ertürkmen C., 2006. Afet Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi ve Siyaset Anabilim Dalı, Ankara.
- Ergünay O., 1996. Afet Yönetimi Nedir? Nasıl Olmalıdır? TÜBITAK Deprem Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 263s. Ankara.
- Ergünay O., 1998. Afet Yönetimi, Emergency Türkiye 93 First International Disaster Relief and Prevetion, Civil Defence, Public Security and First Aid Exhibition, November 23 (27), 2s. Ankara.
- Ergünay O., 1999. Acil Yardım Planlaması ve Afet Yönetimi, Uzman Der Dergisi 6 (7),10s. Ankara.
- Ergünay O., 2005. Afet Yönetiminde İşbirliği ve Koordinasyonun Önemi, Afet Yönetiminin Temel İlkeleri, JICA Türkiye Ofisi, 10s.Ankara.
- Erkoç T., Baran B., Hamzaçebi G., 2000. Deprem Nedir? T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü, 1s. Ankara.
- Geray C., 1978. Marmara’daki Son Depremden Ders Alabilecek miyiz?, Kent Kooperatifçiliği, Türkiye Kent Kooperatifleri Merkez Birliği Süreli Yayını 109 (111), 6-7s., Ankara.
- Geray C., 1997. Türkiye’de Yıkım (Afet) Olayları Karsısında Önlemler ve Örgütlenmeler, Amme İdaresi Dergisi 10, 91s.
- Gürer İ., Yavaş Ö.M., 1994. Anadolu’da Çığ Sorunu, Sivil Savunma Dergisi, 135, 15p. Ankara.
- İnternethaber 2019. Düzce'de son yılların en büyük sel felaketinden dehşet görüntüler. Erişim adresi: http://www.internethaber.com
- Kadıoğlu M., 2008. Modern, Bütünleşik Afet Yönetimin Temel İlkeleri; Kadıoğlu, M. ve Özdamar, E., (editörler), Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri; JICA Türkiye Ofisi Yayınları No: 2, 1-34s. Ankara.
- Kadıoğlu M., 2017. Afet Yönetimi: Beklenmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek, Marmara Belediyeler Birliği Yayınları, İstanbul.
- Keçici M., 1994. Doğal Afetlerde Bulaşıcı Hastalıklar ve Çevre, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Belediyeler Dergisi, 8, 24s. Ankara.
- Koshimura S., Hayashi S., Gokon H., 2014. The impact of the 2011 Tohoku earthquake tsunami disaster and implications to the reconstruction, Soils and Foundations, 54(4): 560–572.
- On birinci Kalkınma Planı 2019. On birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Dairesi başkanlığı, Temmuz 2019, Ankara.
- Şahin Ş., Üçgül İ., 2019. Türkiye’de Afet Yönetimi ve İş Sağlığı Güvenliği, Afet ve Risk Dergisi 2(1), 43-63.
- TAMP-Isparta 2018. Isparta İl Afet Müdahale Planı, T.C. Isparta Valiliği, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, Isparta.
- Türkoğlu H., 2014. Afete Dirençli Şehir Planlama ve Yapılaşma, İSMEP Rehber Kitaplar Beyaz Gemi Sosyal Proje Ajansı. Erişim adresi: http://www.guvenliyasam.org
- Yolsal S., Taymaz T., Yalciner A.C., 2007. Understanding tsunamis, potential source regions and tsunami prone mechanisms in the eastern Mediterranean, In: the Geodynamics of the Aegean and Anatolia, The Geological Society of London, Special Publications, 291, 201-230.
- Yolsal S., Taymaz T., Yalciner A.C., 2008. Earthquake source rupture characteristic along the Hellenic arc and simulation of the AD 365 Crete earthquake and its tsunami, EGU General Assembly 2008, v. 10.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Yer Bilimleri ve Jeoloji Mühendisliği (Diğer) |
| Bölüm | Teknik Not |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 18 Aralık 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Ağustos 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |