Kırsal Kalkınma Desteklerinin Ulusal Düzeyde Etkileri: Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Projelerinin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 32 - 41, 27.06.2016

Bülent Gülçubuk Özdal Köksal , Yener Ataseven Umut Gül Mustafa Kan

Öz

AB’nin diğer
aday ülkelere de sağlamış olduğu Katılım Öncesi Mali Yardım Aracından biri olan
“Kırsal Kalkınma” bileşeni Türkiye’de de 2010 yılından itibaren uygulanmaktadır.
IPARD bileşeni altında Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)
tarafından yürütülen çalışmalar hâlihazırda 42 ilde devam etmektedir. Bu araştırmada,
TKDK desteklerinin süt ve besi hayvancılığı yetiştiriciliği tedbirlerindeki genel
ve özel etkileri ortaya konulmuş; desteklerin etkinliğinin ve etkililiğinin
ekonomik, çevresel ve sosyo-kültürel boyutta ki değişimleri ile ilgili sonuçlar
verilmiştir. Araştırmanın kapsamını TKDK tarafından 2011-2014 yılları arasında
desteklenen ve hayata geçen projeler oluşturmaktadır. FAZ-I illerinden toplam 6
il 33 proje faydalanıcısı ve FAZ-II illerinden toplam 4 il 14 proje
faydalanıcısı olmak üzere 10 ilden toplam 47 proje faydalanıcısı araştırmaya
dahil olmuştur. Anket yöntemi ile elde edilen veriler “Çoklu Uyum Analizi
Yöntemi” ile değerlendirilmiştir. Çoklu Uyum Analizi sonuçlarına göre; süt
hayvancılığı alt tedbirinden yararlanan işletme sahiplerinin, proje desteği
almadan önceki uğraşları ile benzer alana yatırım yaptıkları, yatırım
miktarlarının 250 bin ile 1 milyon TL arasında olduğu, geçmişten gelen bir tarımsal
deneyime sahip oldukları, mesleklerinin çiftçi ve bu işletme sahiplerinin genellikle
ortaokul düzeyinde bir eğitim düzeyine sahip oldukları belirlenmiştir. Besi
hayvancılığı alt tedbirinden yararlanan işletme sahiplerinin önemli
çoğunluğunun herhangi bir tarımsal deneyimlerinin olmadığı, hibe desteğinden
önce tarımsal konularda bir yatırımlarının bulunmadığı, yatırım tutarlarının 1
ile 2.5 milyon TL arasında değiştiği ve ticaret ile uğraşan bireyler olduğu
saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

TKDK, IPARD, kırsal kalkınma destekleri, etki değerlendirme

Kaynakça

• Aktürk, D., Gün, S., Kumuk, T., 2007. Multiple Correspondance Analysis Technique Used in Analyzing the Categorical Data in Social Sciences, Journal of Applied Sciences, 7(4):585-588.
• Anonim.2015a.http://www.dunya.com/ekonomi/ekonomi-politikalari/bir-kisiye-istihdamin-maliyeti-429-bin-737-lira-254655h.htm
• Anonim, 2015b. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Desteklenen Projeler Etki Değerlendirme Raporu. TKDK.
• Faye, B., Dorr, N., Lescourret, F., Barnouin, J., Chassagne, M., 1994. Farming practices associated with the “under infection” complex, Veterinary Research, 25:213-218.
• Gifi, A., 1990. Nonlinear Multivariate Analysis, John Willey and Sons Ltd. West Sussex, pp:559, 1990, England.
• Koç, A., Giray, H., 2016. Süt Sığırcılığı İşletmecilerinin IPARD Proje Desteklerine İlişkin Düşünceleri. XII. Tarım Ekonomisi Kongresi Kitabı, sayfa:975-985, Isparta.
• Mendeş, M., 2002. Çoklu Uyum Tekniğinin Kullanımı, Ziraat Mühendisliği Dergisi, 337:32-35.