Hemşirelik Öğrencilerinin İnternet Öz-Yeterlikleri İle Çevrimiçi Bilgi Arama Stratejileri İlişkisi

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 2, 102 - 116, 18.12.2017

Emine Şenyuva

Öz

Araştırmada,
hemşirelik öğrencilerinin internet öz-yeterlikleri ile çevrimiçi bilgi arama
stratejileri arasındaki ilişkinin saptanması amaçlandı. Araştırma, ilişki
arayıcı tasarım yöntemine göre gerçekleştirildi. Araştırmanın evrenini, bir
Hemşirelik Fakültesi’nde öğrenim gören tüm lisans öğrencileri (1202 öğrenci)
oluşturdu. Araştırmada grubun tamamına ulaşması hedeflenmiş olup, araştırmanın
yapıldığı gün okulda bulunan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 1037 öğrenci
ile gerçekleştirildi. Veri toplama aracı olarak, Bilgi Formu, İnternet
Öz-Yeterlik Ölçeği ve Çevrimiçi Bilgi Arama Stratejileri Ölçeği kullanıldı.
Etik Kurul İzni ve araştırmaya katılan öğrencilere araştırma hakkında kısa bir
açıklama yapıldı ve sözlü onamları alındı. Araştırmaya katılan öğrencilerin
büyük çoğunluğu (%99,6) internet kullandığını, %81,1’i interneti öncelikle
eğitimle ilgili bilgi araştırmak, %79,7’si müzik, film indirmek amacı ile
kullandığını ifade etti. Öğrencilerin, internet öz-yeterlik toplam puan
ortalamasının 81,71±18,46 olduğu saptandı. Öğrencilerin, internet öz-yeterlik
ölçeği alt boyutlarından en yüksek ortalamayı organizasyon (20,88±4,96), en
düşük ortalamayı üretkenlik (20,79±7,17) alt boyutundan aldığı saptandı.
Öğrencilerin, çevrimiçi bilgi arama stratejileri toplam puan ortalamasının
108,86±20,01 olduğu saptandı. Çevrimiçi bilgi arama stratejileri ölçeği
faktörlerinden en yüksek ortalamayı kontrol (19,01±4,50), en düşük ortalamayı
kaybolma (10,73±4,64) faktöründen aldığı saptandı. Öğrencilerin, internet
öz-yeterlik ile çevrimiçi bilgi arama stratejileri arasında pozitif yönde zayıf
düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptandı (r=,108 p>0,01). 

Anahtar Kelimeler

Internet öz-yeterlik, çevrimiçi bilgi arama stratejileri, hemşirelik öğrencisi

Kaynakça

• 2015 Internet ve Sosyal Medya İstatistikleri. (31.01.2015). Retrieved 05.01.2016 from http://www.medyaakademi.org/2015/01/31/2015-internet-sosyal-medya-istatistikleri/, 05.01.2016
• Akın, A., Kaya, M., Akın, Ü., Sahranç, Ü., Uğur, E. (2014). İnternet öz-yeterliği ölçeği türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (2), 404 – 415.
• Aşkar, P., Mazman, S.G. (2013). Çevrimiçi bilgi arama stratejileri envanteri’nin türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 38 (168), 167-182.
• Aşkar, P., Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarla ilgili öz yeterlilik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-8.
• Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist, 37, 1221- 1247.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company.
• Belkin, N., Cool, C., Stein, A., ve Theil, C. (1995). Cases, Scripts, and Information Seeking Strate¬gies: On The Design of Interactive Information Retrieval Systems. Expert Systems with App¬lications, 9 (3), 379–395.
• Bilal, D. (2000). Children’s Use of the Yahooligans! Web Search Engine. II. Cognitive, Physical And Affective Behaviors on Research Tasks. Journal of the American Society for Information Science & Technology, 51, 646–665.
• Çetin, B. (2008). Marmara Üniversitesi sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayarla ilgili özyeterlik algılarının incelenmesi. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 101-114.
• Debowski, S. (2001). Wrong way: Go back! An exploration of novice search behaviours while conducting an information search. The Electronic Library, 19, 371–382.
• DeTure, M. (2004). Cognitive style and self-efficacy: Predicting student success in online distance education. American Journal of Distance Education, 18, 21-38.
• Glassman, M., Kang, M. J. (2010). Pragmatism, connectionism and the internet: A mind’s new storm. Computers in Human Behavior, 6, 1412-1418.
• Hamburger, Y.A. (2002). Internet and personality. Computers in Human Behavior, 18, 1-10.
• Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. (b.t.). 05.01.2016, http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028, 05.01.2016
• İnan, A. (2001). İnternet el kitabı (9.Baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Joo, Y., Bong, M. vd. (2000). Self-efficacy for self-regulated learning, academic self-efficacy, and Internet self-efficacy in web-based instruction. Educational Technology Research ve Development, 48, 5-17.
• Kayri, M., Günüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42 (1), 157-175.
• Komarraju, M., Nadler, D. (2013). Self-efficacy and academic achievement: Why do implicit beliefs, goals, and effort regulation matter? Learning and Individual Differences, 25, 67- 72.
• Kuo, Y-C., Walker, A. E. vd. (2014). Interaction, internet self-efficacy, and self-regulated learning as predictors of student satisfaction in online education courses. Internet and Higher Education, 20, 35-50.
• Kurulgan, M., Argan, M. (2007). Anadolu Üniversitesi öğrencilerinin ınternet üzerinden bilgi arama davranışları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1). 291-304.
• Liang, J.-C., Wu, S.-H. (2010). Nurses' motivations for web-based learning and the role of Internet self-efficacy. Innovations in Education and Teaching International, 47 (1), 25-37.
• Livingstone, S., Helsper, E. (2010). Balancing opportunities and risks in teenagers' use of the Internet: The role of online skills and Internet self-efficacy. New Media ve Society, 12 (2), 309-329.
• Lorenzen, M. (2002). The land of confusion? High school students and their use of the World Wide Web for research. Research Strategies, 18 (2), 151–163.
• Luszczynska, A., Scholz, U. vd. (2005). The General Self-efficacy Scale: Multicultural validation studies. The Journal of Psychology, 139 (5), 439-457.
• Nazim, M. (2008). Information searching behavior in the Internet age: A users’ study of Aligarh Muslim University. The International Information ve Library Review, 40.
• Oral, B. (2004). Öğretmen adaylarının internet kullanma durumları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 3(10), 1-10.
• Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistik veri analizi 1. Eskişehir: Kaan Yayınevi.
• Prat-Sala, M., Redford, P. (2010). The interplay between motivation, self-efficacy, and approaches to studying. British Journal of Educational Psychology, 80, 283-305.
• Schunk, H.D. (2000). Coming to terms with motivation constructs. Contemporary Educational Psychology, 25, 116-119
• Shi, J., Chen, Z. vd. (2011). Internet self-efficacy, the need for cognition, and sensation seeking as predictors of problematic use of the Internet. CyberPsychology, Behavior and Social Networking, 14 (4), 213-234.
• Sırakaya, M., Çakır, H. (2014). Öğretmen adaylarının çevrimiçi bilgi arama stratejilerinin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 15 (2), 191-206.
• Şahin, İ. (2009). Eğitsel internet kullanım öz-yeterliği inançları ölçeğinin geçerliği ve güvenirliği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 461-471.
• Şeker, T.B. (2005). İnternet ve Bilgi açığı. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Thompson, L.F., Meriac, J.P. vd. (2002). Motivating online performance: The influences of goal setting and internet self-efficacy. Social Science Computer Review, 20 (2), 149-160.
• Tsai, M.J. (2009). Online Information Searching Strategy Inventory (OISSI): A quick version and a complete version. Computers ve Education, 53, 473–483.
• Tsai, M.-J., Tsai, C.C. (2003). Information searching strategies in web-based science learning: The role of Internet self-efficacy. Innovations in Education and Teaching International, 40 (1), 43–50.
• Walraven, A., Brand-Gruwel, A., Boshuizen, P.A. H. (2009). How students evaluate information and sources when searching the World Wide Web for information. Computers ve Education. 52 (1), 234-246.
• Yi, M.Y., Hwang, Y. (2003). Predicting the use of web-based information systems: selfefficacy, enjoyment, learning goal orientation and the technology acceptance model. International Journal of Human-Computer Studies, 59, 431- 449.
• Yolal, M. (2003). Türkiye'deki küçük ve orta büyüklükteki konaklama işletmelerinde bilgi teknolojileri kullanımı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Zimmerman, B.J. (1995). Self-efficacy and educational development. In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in changing societies. New York: Cambridge University Press.