İsviçre’de Yaşayan Türk Çocuklarının Ana Dili Eğitiminde Karşılaştıkları Problemlerin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 2, 874 - 892, 28.12.2020

Murat Sarıbaş , Necati Demir

https://doi.org/10.37217/tebd.730353

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada, İsviçre’de yaşayan Türk öğrencilerin, Türk okullarında ana dili eğitimi konusunda karşılaştıkları problemlerin ne olduğu ile ilgili öğrenci görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışma nitel araştırma yöntemlerinden olan fenomenoloji deseniyle yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Örneklem grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme ile oluşturulmuş ve İsviçre’de Türk nüfusunun bin ve üzeri olduğu 13 kantondaki Türk okullarında öğrenim görmekte olan 30 öğrenci araştırmanın örneklemini meydana getirmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılarak verilerin çözümlemesi yapılmıştır. Öğrencilerin Türk okullarında ana dili eğitiminde karşılaştıkları problemler öğrenci görüşleri doğrultusunda öğretmenlerden, öğrencilerin kendilerinden, fiziksel yetersizliklerden ve süreden kaynaklanan sorunlar olarak beş alt temaya ayrılmıştır. Öğretmenler konusunda problem yaşayan çocukların öğretmenlerin yetersizliklerinden, ilgisizliklerinden, tutum ve davranışlarından şikâyetçi oldukları görülmüştür. Öğrenciler kendileri ile ilgili sorunlardan bahsederken anlama ve anlatma problemleri olduğunu ve bu sorunların kendi ilgisizliklerinden kaynaklandığını ifade etmişlerdir. Yine fiziksel problemler içinde, öğrencilerin daha çok üzerinde durdukları konular, okulların uzaklığı, materyal eksikliği ve sınıf mevcudunun fazla olduğu olmuştur. Ayrıca öğrenciler, derslerin süresinin konuları öğrenmek için yeterli olmadığını da ifade etmişlerdir. Ek olarak araştırmada, bu problemler doğrultusunda öğrenci çözümlerine de yer verilmiş; sonuçlar ve öğrenci çözümleri ışığında önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İsviçre’de yaşayan Türk çocukları, Ana dili, Ana dili eğitimi, Ana dili eğitiminde karşılaşılan problemler

The Analysis of the Problems that the Turkish Children Living in Switzerland Face in Mother Tongue Education

Öz

This study aimed to examine the students’ views regarding what the problems Turkish students living in Switzerland face in mother language education at Turkish schools are. In this regard, the study was conducted with a phenomenology pattern, one of the qualitative research methods. As a means of data collection, semi-structured interview questions were used. The sample group was formed with criterion sampling, one of the purposeful sampling methods. The sample group consists of 30 students who go to Turkish schools in 13 cantons of Switzerland, where the Turkish population is a thousand or more. The data of the study were analyzed using a content analysis method. In accordance with the students’ views, the problems children face in mother tongue education at Turkish schools were categorized according to their causes into five sub themes, these are teacher-related problems, student-related problems, physical barriers, and course duration related problems. It was observed that children who experienced teacher-related problems often complained about the teachers’ incompetence, indifference, attitude and behaviours. When the children talked about the problems caused by themselves, they emphasized that they had trouble with expressing themselves and comprehension and that those problems originated from their own indifference. As for the physical problems, inconvenient location of the schools, insufficient materials, and overcrowded classroom were the main issues reflected. Whatsmore, students stated that course duration was not sufficient. In addition, this study also included solutions of the students with regard to the problems, and recommendations were made in the light of the conclusions and analysis.

Anahtar Kelimeler

Turkish children living in Switzerland, Mother tongue, Mother tongue education, Problems in mother tongue education

Kaynakça

• Arastaman, G., Öztürk Fidan, İ. ve Fidan, T. (2008). Nitel araştırmada geçerlilik ve güvenilirlik: Kuramsal bir inceleme. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37-75.
• Arıci, B. ve Kırkkılıç, H. A. (2017). Yurt dışında görev yapan Türkçe ve Türk kültürü öğretmenlerinin Türkçe ve Türk kültürü derslerine ilişkin görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(41), 480-500.
• Ateşal, Z. (2014). 8-10. sınıf “Türkçe ve Türk Kültürü” ders kitabının hedef yaş düzeyine uygunluğu. Turkophone, 1(1), 62-73.
• Aygül, C. (2014). İsviçre göçmen politikaları çerçevesinde vatandaşlarımız, öğretmenlerimi ve din görevlilerimiz. Yayınlanmamış uzmanlık tezi, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Ankara.
• Belet Boyacı, Ş. D. ve Genç Ersoy, B. (2015). Yurt dışında yaşayan Türk çocuklarına sözcük öğretimi sürecine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Turkish Studies, 10(15), 159-180.
• Belet, Ş. D. (2009). İki dilli Türk öğrencilerin ana dili Türkçeyi öğrenme durumlarına ilişkin öğrenci, veli ve öğretmen görüşleri (Fjell İlköğretim Okulu Örneği, Norveç). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 71-85.
• Bogdan, R. ve Biklen, S. K. (1992). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Boston: Ally and Bacon.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, N. ve Can, M. (2009). Yurtdışında bulunan Türk çocuklarının eğitimleriyle ilgili sorunları ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1, 112-130.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma deseni (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım.
• Çakır, M. (2002). Almanya’daki çok kültürlü ortamlarda Türkçenin ana dili olarak kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 913-937.
• Çelik, M. Z. (2014). Yurt dışı vatandaşların Türkçe öğrenimleri ve bunların kıyaslanması. Yayınlanmamış uzmanlık tezi, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Ankara.
• Çelik, Y., & Gülcü, İ. (2016). Yurt dışında kullanılan Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarına yönelik öğretmen görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 1-10.
• Çınar, İ. ve İnce, B. (2015). Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarındaki söz varlığına derlem temelli bir bakış. International Journal of Languages’EducationandTeaching, 1, 198-209.
• Damar, M. (2010). İsviçre’de Türk çocuklarına Türkçe ve Türk kültürü öğretimi. Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ve öğretmenliği çalıştayı kitabı. Marmaris: Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
• Demir, T. (2010). Yurt dışındaki Türk çocukları için Türkçe ve Türk kültürü dersi öğretim programı kapsamındaki Türkçe dersi kazanımlarının değerlendirilmesi. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 913-937.
• Faist, T. (2003). Uluslararası göç ve ulusaşırı toplumsal alanlar. Ankara: Bağlam.
• Güngör, T. K. (2015). Fransa’da Türkçe ve Türk kültürü derslerinin mevcut durumu, öğretim programı ve uygulamada karşılaşılan sorunlar. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 1, 2662-2668. doi: 10.18298/ijlet.479.
• International Labour Organization (1949). İstihdam için göç tavsiye kararı, No: 86, Paragraf: 4/1. 05.03.2020 tarihinde http://www.ilo.org/global/lang--en/index.htm adresinden erişilmiştir.
• Irmak, Y. (2016). Belçika’da Türkçe öğretiminin sorunları ve Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarına eleştirel bir yaklaşım. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 301-312.
• İnce, B. (2008, Şubat). Millî Eğitim Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatında örgütsel ikliminin motivasyona etkisi: Fransa örneği. 1st İnternational Congress of European Turks "Education And Culture"de sunulan bildiri, Antwerpen/Belgium.
• Kayadibi, F. (1994). İsviçre'de Türk işçilerinin sosyal sorunları üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış doktora tezi, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Koçak, M. (2012). Almanya’da yaşayan Türklerin Türkçe dil becerileri üzerine bir inceleme. Zeitschrift für Die Welt Der Türken, 4(1), 303- 313
• Martin, L. P. (1992). Bitmeyen öykü: Batı Avrupa'ya Türk işçi göçü. Ankara: Uluslararası Çalışma Bürosu.
• Miles, M. B. ve Huberman A. M. (1994). Qualitative data analysis. California: Sage.
• Özcan, E. (2011). 6.-7. sınıf Türkçe ve Türk kültürü ders kitabının okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu: Fransa örneği. Sakarya UniversityJournal of Education, 1(2), 16-24.
• Özcan, E., Boztilki G. ve İnce B. (2015). Yurt dışında Türkçe dersi gören öğrencilerin derse ilişkin memnuniyet düzeyleri. KSBH, Hüseyin Hüsnü Tekışık Özel Sayısı, 1(7), 161-174.
• Okur, A., İnce, B. ve Güleç, İ. (2016). (Ed). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine araştırmalar. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Tömer.
• Sarıkaya, H. (2008). Belçika Flaman bölgesi temel eğitim okulları I-IV. sınıflarındaki kültür sanat etkinliklerinin Türk kökenli çocuklar açısından incelenmesi (Anvers ili örneği). Yayımlanmamış doktora tezi, A. Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Schader, B. ve Maloku, N. (2015). Förderungdesschreibens in der erstsprache. Zürich: OrellFüsli.
• Stebler, M. Z. (2014). Türkiye ve İsviçre’deki ortaokul öğrencilerinin ana dili öğretimi ders kitaplarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi, A. Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Şaşmaz, A. ve Arslan, M. (2016). Yurt dışında yaşayan Türk çocukların anadil kullanım düzeylerine yönelik öğretmen görüşleri: Balkanlar örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(44), 984-993.
• Şen, Ü. (2010). Yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının ana dili eğitimine yönelik Millî Eğitim Bakanlığı bünyesine yapılan çalışma ve uygulamalar. ZeitschriftfürdieWelt der Türken/Journal of World of Turks, 2(3), 239-253.
• Şen, Ü. (2020). Millî Eğitim Bakanlığının yurt dışına Türkçe ve Türk kültürü dersi öğretmeni görevlendirme politikasının yıllara göre değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(1), 217-236.
• Thierry, M. (1991). Auslaenderpolitik. Bern: Paper presented in Nationale Konferanz (EKA).
• Turhan, Ş. (2012). Avusturya’da yaşayan Türklerin Avusturya eğitim öğretim sistemindeki yeri. Yayınlanmamış uzmanlık tezi, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Ankara.
• Tüm, G. ve Sarkmaz, Ö. (2012). Yabancı dil Türkçe ders kitaplarında kültürel ögelerin yeri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 448-459.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, M. Y. (2014). İki dillilik olgusu ve Almanya'daki Türklerin iki dilli eğitim sorunu. Turkish Studies, 9(3), 1641-1651.