Türkçe Öğretmeni Adaylarının Genel Kültür Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 2, 595 - 623, 28.12.2020

Yusuf Doğan , Hüseyin Özçakmak

https://doi.org/10.37217/tebd.788751

Cited By: 1

Öz

Araştırma, Türkçe öğretmeni adaylarının genel kültür düzeylerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Tarama modelinde tasarlanan araştırmanın çalışma grubu; Gazi, Hatay Mustafa Kemal ve Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesinin eğitim fakültelerinde Türkçe eğitimi ana bilim dallarında öğrenim gören 287 öğrenciden meydana gelmektedir. Çalışmada, öğrencilerin genel kültür düzeylerinin belirlenmesi amacıyla, ulusal bir radyo kanalında yayımlanan bir bilgi yarışmasında yarışmacılara sorulan açık uçlu sorulardan yararlanılmıştır. 26 açık uçlu sorudan oluşan “Genel Kültür Düzeyi Testi” çalışmanın veri toplama aracını oluşturmuştur. Sorular tarih, coğrafya, edebiyat, fen/teknoloji, ekonomi/politika, sanat ve spor olmak üzere 7 kategoride sorulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre öğretmen adaylarının ortalama başarılarının %48 olduğu tespit edilmiştir. Türkçe öğretmeni adaylarının en başarılı olduğu alanın %67,8 ile edebiyat; en başarısız olduğu alanın ise %36,2 ile ekonomi/politika olduğu belirlenmiştir. Araştırmada, üniversite bağımsız değişkenine göre, öğrencilerin genel kültür puanları açısından Gazi Üniversitesi ile Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi arasında Gazi Üniversitesi lehine bir farkın ortaya çıktığı, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi ile diğer üniversiteler arasında bir farkın oluşmadığı tespit edilmiştir. Sınıf düzeyine göre 4. sınıf öğrencilerinin; cinsiyet değişkenine göre ise erkeklerin daha başarılı olduğu saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar, Türkçe öğretmeni adaylarının genel kültür bilgisi açısından kendilerini geliştirmeleri gerektiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe eğitimi, Türkçe öğretmeni adayları, Genel kültür, Öğretmen yeterlilikleri

A Research on General Knowledge Levels of Turkish Pre-Service Teachers

Öz

The research aims to determine the general knowledge level of Turkish pre-service teachers. The working group of the research, which is designed as a survey research, consists of 287 students studying in Turkish education departments of the education faculties of Gazi University, Hatay Mustafa Kemal University, and Abant İzzet Baysal University. In the study, open-ended questions, which were asked to the contestants in a quiz show on a national radio channel, were used in order to determine the general knowledge level of the students. The "General Knowledge Level Test", consisting of 26 open-ended questions, is the data collection tool of the study. The questions were asked in 7 categories, which consist of history, geography, literature, science/technology, economy/politics, arts, and sports. According to the results of the research, the average success level of pre-service teachers is 48%. It was found that 67.8% of the students answered literature questions, and 36.2% of students answered economy/politics questions correctly, so the field in which students mostly succeeded is literature, and the field in which students mostly failed is economy/politics. When university is taken as an independent variable, it is seen that there is a statistically meaningful difference between Gazi University and Bolu Abant İzzet Baysal University in favor of Gazi University in terms of students' general knowledge scores. There is not a statistically meaningful difference between Hatay Mustafa Kemal University and other universities. According to the grade level variable, 4th grade students are the most successful; according to the gender variable, male students are the most successful. These results show that Turkish pre-service teachers should improve themselves in terms of general knowledge.

Anahtar Kelimeler

Turkish education, Turkish pre-service teacher, General knowledge, Teacher competencies

Kaynakça

• Acat, M. B., Balbağ, Z., Demir, B. ve Görgülü, A. (2005). Fen Edebiyat Fakültesi, Eğitim Fakültesi ve Tezsiz Yüksek Lisans Programına Devam Eden Öğrencilerin Öğretmenlik Meslek Algıları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 27-35.
• Akbaşlı, S. (2010). Öğretmen Yeterlikleri Hakkında İlköğretim Denetçilerinin Görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research, 39, 13-36.
• Akyıldız, H. (1989). Öğretmen Özelliklerinin Öğretim Sürecine Etkisi. Eğitim ve Bilim, 13(74), 43-52.
• Alkan, C., Kavcar, C. ve Sever, S. (1998). Bilgi Çağında Eğitimde Öğretmenlik Mesleğinin Yeniden Yapılanması. Bilgi Çağında Öğretmenimiz Sempozyumu Bildirileri, ANAÇEV (Anadolu Çağdaş Eğitim Vakfı), s.9-18.
• Arnon, S. and Reichel, N. (2007). Who is the ideal teacher? Am I? Similarity and difference in perception of students of education regarding the qualities of a good teacher and of their own qualities as teachers. Teachers And Teaching: Theory And Practice, 13(5), 441-464.
• Atıcı, M. (2001). Öğretmen Yetkinliği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7(2), 195-209.
• Atmaca, A. (2006). Genel Kültür Nasıl Edinilir? İstanbul: Timaş Yayınları.
• Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik Kariyer Evreleri ve Öğretmenlerin Mesleki Gelişimi. Journal of Human Sciences, 15(4), 2047-2065.
• Bahar, H. H. (2006). KPSS Puanlarının Akademik Başarı ve Cinsiyet Açısından Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 31(140), 68-74.
• Başaran, A. R. ve Baysal, S. (2016). Öğretmen Adaylarının İdeal Bir Öğretmen Hakkındaki Görüşleri. (Eğitim Bilimlerinde Yenilikler ve Nitelik Arayışı içinde.) (Ed.: Özcan Demirel ve Serkan Dinçer), s.29-43, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Bektaş, F. (2009). İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Doyumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bilen, M. (1992). Eğitimde Verimliliğe Öğretmenin Kişilik Özelliklerinin Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.8, 27-30.
• Bilir, A. (2011). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirmenin Tarihsel Evrimi ve İstihdam Politikaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(2), 223-246.
• Bilir, M. (1998). Öğretmenin Pedagojik Özgürlüğü. Bilgi Çağında Öğretmenimiz Sempozyumu Bildirileri, ANAÇEV (Anadolu Çağdaş Eğitim Vakfı), s.31-45.
• Bonnstetter, R. J. (1992). Yeni Amaçlara Ulaşmayı Kolaylaştıran Öğretmen Davranışları. Çev.: Tanju Gürkan, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2), 677-686.
• Christensen, L.B., Johnson, R.B. and Turner, L.A. (2015). Araştırma Yöntemleri: Desen ve Analiz (Cev. Ed: A. Aypay). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.19, 207-237.
• Çetin, Ş. (2001). İdeal Öğretmen Üzerine Bir Araştırma. Millî Eğitim Dergisi, S.149.
• Dilekman, M. (2008). Etkili Öğretmenlik İçin Etkili Öğretmenlik. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 213-221.
• DPT. (2010). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Yükseköğretim Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara.
• Karaçam, A. (2003). Başarılı Öğretmenin Portresi. İstanbul: Bilge Yayınları.
• Karakelle, S. (2005). Öğretmenlerin Etkili Öğretmen Tanımlarının Etkili Öğretmenlik Boyutlarına Göre İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, C.30, S.135, 1-10.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kesmez, E. (2016). Sınıf Öğretmenlerinin Genel Kültür Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kömürcüoğlu, S. (1982). Öğretmen ve İşlevi. Türk Dili Dergisi, S.371, s.315.
• MEB. (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• MEB. (2019a). Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü 2018 Yılı Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Planı. http://oygm.meb.gov.tr/www/2018-yili-ogretmenlerin-hizmetici-egitim-plani/icerik/514 (Erişim Tarihi: 06.12.2019)
• MEB. (2019b). Türkçe Dersi Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• MEB. (Tarihsiz). Hoş Geldin Öğretmenim. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• METK (Millî Eğitim Temel Kanunu). (2019). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf (Erişim tarihi: 24.11.2019)
• Oğuzkan, A. F. (1971). Öğretmenliğin Üç Yönü. Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
• Okçabol, R. (2019). Köy Enstitüleri ve Öğretmen Yetiştirme. (Köy Enstitüleri Felsefesini Geleceği Taşımak içinde), Ed.: Mehmet Şahin, Mustafa Aydın Başar, Çanakkale: Rating Academy Yayınları.
• Oktar, İ. ve Yazçayır, N. (2008). Öğrencilere Göre Etkili Öğretmen Özellikleri. Millî Eğitim Dergisi, S.180, 8-23.
• Özkan, M. ve Arslantaş, H. İ. (2013). Etkili Öğretmen Özellikleri Üzerine Sıralama Yöntemiyle Bir Ölçekleme Çalışması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 311-330.
• Sabancı, S. (1998). Başarı Şimdi Aslanın Ağzında. İstanbul: Mart Yayınları.
• Sarar Kuzu, T. (2013). Öğretmen Adaylarının Okumaya Karşı Tutumları ile Genel Kültür Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(6), 55-72.
• Sarıhan, Z. (2007). İyi Öğretmen Olmak. Ankara: ADLEV Yayınları.
• Senemoğlu, N. (1990). Öğretmen Adaylarına Genel Kültür Kazandırma Bakımından Fen-Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Etkililiği. Çağdaş Eğitim, 15 (157, 158, 160). http://yunus.hacettepe.edu.tr (Erişim Tarihi: 30.11.2019).
• Şen, H. Ş. ve Erişen, Y. (2002). Öğretmen Yetiştiren Kurumlarda Öğretim Elemanlarının Etkili Öğretmenlik Özellikleri. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 99-116.
• Şişman, M. ve Acat, M. B. (2003). Öğretmenlik Uygulaması Çalışmalarının Öğretmenlik Mesleğinin Algılanmasındaki Etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 235-250.
• Tandoğan, M. (1998). Öğretmen ve Teknoloji. (Çağdaş Eğitimde Yeni Teknolojiler içinde.) (Ed.: Bekir Özer), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
• Taşkaya, S. M. (2012). Nitelikli Bir Öğretmende Bulunması Gereken Özelliklerin Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33(2), 283-298.
• TEDMEM. (2014). Öğretmen Gözüyle Öğretmenlik Mesleği. Rapor Dizisi: 3, Ankara.
• TEDMEM. (2016). OECD Yetişkin Becerileri Araştırması: Türkiye ile İlgili Sonuçlar. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Temizkan, M. (2008). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 461-486.
• URL-1: https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2019/KPSS/sayisalbilgiler29082019.pdf
• URL-2: https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2018/KPSS/SayisalBilgiler29082018.pdf
• URL-3: https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2017/KPSS/KPSS16062017SayisalVeriler.pdf
• Varış, F. (1973). Öğretmen Yetiştirme Üzerine. 50. Yıla Armağan, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Yetim, A. A. ve Göktaş, Z. (2004). Öğretmenin Mesleki ve Kişisel Nitelikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, C.12, S.2, 541-550.