Okul Öncesi Öğretmenlerinin Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 2, 603 - 625, 30.08.2023

Tuğba Arslantaş , Banu Aktürkoğlu

https://doi.org/10.37217/tebd.1199214

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, okul öncesi öğretmenlerine göre Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde karşılaşılan sorunların ve bu sorunların çözümüne ilişkin önerilerin neler olduğunu belirlemektir. Sorunlara ve önerilere ilişkin derinlemesine bilgi alabilmek için araştırmada nitel yaklaşım benimsenmiştir. Çalışmanın alt problemlerine cevap bulmak amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. Sınıfında Türkçeyi yeterince kullanamayan en az iki yabancı öğrencinin olması ve sınıfın 60-72 ay grubu olması katılım ölçütlerine dayalı olarak Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel ilkokul ile anaokullarında çalışan 10 okul öncesi öğretmeni ile görüşülmüş ve soruları cevaplandırmaları istenmiştir. Görüşme sonunda elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar program, öğretme-öğrenme süreci, kültürel farklılıklar ve akademik yeterlilikler açısından ele alınmış ve buna yönelik öneriler ifade edilmiştir. Öğretmenlerin en çok karşılaştıkları sorunun öğretme-öğrenme sürecinde dil sorunu olduğu, bunun yanı sıra dil etkinliklerine katılmada isteksizlik, yönergeyi yanlış uygulama gibi sorunlarla karşılaştıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Göçmen çocuklar, Okul öncesi, Okul öncesi öğretmeni, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi

Problems Faced By Preschool Teachers in Teaching Turkish as a Foreign Language and Solution Suggestions

Öz

The main aim of this study is to identify the problems encountered in teaching Turkish as a foreign language and suggestions for the solution of these problems according to preschool teachers. A qualitative approach was adopted in the research so as to acquire information on the problems and suggestions in depth. Moreover in order to find answers to the sub-problems of the study, a semi-structured interview form was prepared. Based on the participation criteria of having at least two foreign students who cannot use Turkish adequately in their class and the criteria for the class including 60-72 months old group, 10 preschool teachers working in public and private primary and kindergartens affiliated to the Ministry of National Education were interviewed and asked to answer the questions. The data obtained at the end of the interview were analyzed with content analysis. In the study, the problems faced by preschool teachers were discussed in terms of the curriculum, teaching-learning process, cultural differences, and academic competencies, and suggestions were presented. It was determined that the most common problem faced by the teachers was the language problem in the teaching-learning process, and they also encountered problems such as unwillingness to participate in language activities and misapplication of the instruction.

Anahtar Kelimeler

Immigrant children, Preschool, Preschool teacher, Teaching Turkish as a foreign language

Kaynakça

• Alabay, E. & Ersal, H. (2020). Sınıflarında farklı kültürden çocuk olan okul öncesi öğretmenlerinin uyguladıkları eğitim programına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 107-134.
• Aslanargun, E. & Tapan, F. (2012). Okul öncesi eğitim ve çocuklar üzerindeki etkileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 219-238.
• Aydın, S. & Kurtulmuş, Z. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin göçmen çocukların eğitim sorunları hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22, 231-250.
• Bialystok, E. (1978). A theoretical model of second language learning. Language Learning, 28(1), 69–83. http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-1770.1978.tb00305.x
• Büyükikiz, K. K. & Çangal, Ö. (2016). Suriyeli misafir öğrencilere Türkçe öğretimi projesi üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(3), 1414-1430.
• Cohn, S. L. (1986). Introducing multicultural curricula into early childhood education. ERIC Document Reproduction Service No. ED 297 880
• Cırıt-Karaağaç, F. & Güvenç, H. (2019). Resmi ilkokullara devam eden Suriyeli mülteci öğrencilerin eğitim sorunları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 530-568.
• Chiswick, B. R. & Miller, P. W. (1995). The endogeneity between language andearnings: International analyses. Journal of Labor Economics, 13(2), 246–288.
• Czaika, M. & Haas, H. D. (2014). The globalization of migration: Has the world become more migratory? International Migration Review, 48(2), 283-323.
• De Houwer, A. (1995). Bilingual language acquisition. P. Fletcher & B. MacWhinney (Ed.), The handbook of child language içinde (s. 219–250). Oxford: Blackwell.
• Er, A. R. & Bayındır, N. (2015). İlkokula giden mülteci çocuklara yönelik sınıf öğretmenlerinin pedagojik yaklaşımları. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 175-185.
• Eren, Z. (2019). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre göçmen çocukların eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 213-234.
• Ergene, T. (2016). Risk altındaki çocuklara ilişkin psikososyal destek. PICTES: Suriyeli çocukların Türk Eğitim Sistemine entegrasyonunun desteklenmesi projesi oryantasyon eğitimi sunuları. https://pictes.meb.gov.tr/izleme/Content/Dosyalar/02173627_Risk_AltYndaki_Yocuklara_YliYkin_Psikosyal_Destek_Tuncay_Ergene_Antalya_YalYYtayY.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Field, S., Kuczera, M. & Pont, B. (2007). No more failures: Ten steps to equity in education. Education and Training Policy: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9789264032606-en
• Gencer, T. E. (2017). Göç ve eğitim ilişkisi üzerine bir değerlendirme: Suriyeli çocukların eğitim gereksinimi ve okullaşma süreçlerinde karşılaştıkları güçlükler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 838-851.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2021). Geçici korunma kapsamındaki Suriyeli sığınmacı sayısı. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 sayfasından erişilmiştir.
• Kara, Ş. (2004). Ana dil edinimi ve erken yaşta yabancı dil öğretimi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 295-314.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Kaya, M. & Kardaş, M. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretim programı üzerine inceleme. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 1-20.
• Klein, O. & Becker, B. (2017). Preschools as language learning environments for children of immigrants. Differential effects by familial language use across different preschool contexts. Research in Social Stratification and Mobility, 48, 20-31.
• Leseman, P. M. (2007). Early education for immigrant children. Migration Policy Institute (MPI) and Bertelsmann Stiftung. https://www.migrationpolicy.org/research/early-education-immigrant-children sayfasından erişilmiştir.
• MEB. (2014). 2014/21 sayılı yabancılara yönelik eğitim – öğretim hizmetleri genelgesi. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1715.pdf sayfasından erişilmiştir.
• MSYD. (2017). Geçici Koruma Altındaki Yabancıların Eğitim Hizmetlerine Erişimleri Önündeki Engeller ve Bunların Okullaşma Oranlarına Yansımaları (Ankara Örneği). (2017) https://msyd.org/wp-content/uploads/2017/12/Ankaradaki-Suriyeli-Okul %C3%87a%C4%9F%C4%B1ndaki-%C3%87ocuklar%C4%B1n-E%C4%9Fitim-Eri%C5%9Fimi-Raporu.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Mehri, S. (2022). The problem of social adaptation of migrant adolescent children. International Journal of Social Science & Interdisiıplinary Research, 11(5), 108-113.
• Nar, B. (2008). Göçün eğitime ve eğitim yönetimine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Özer, Y. Y., Komsuoğlu, A. & Ateşok, Z. Ö. (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi: Sorunlar ve çözüm önerileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 37, 76-110.
• Ramsey, P. (1982). Multicultural education in early childhood. J. Brown (Ed.), Curriculum planning for young children içinde (s. 131-142). Washington, DC: NAEYC.
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü. & Çatalbaş, G. (2016), İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 37, 208-229.
• Saklan, E. & Karakütük, K. (2022). Türkiye'deki sistematik eğitim öğretim eğitimleri üzerinde bir çözümleme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 51-76. https://doi.org/0.17860/mersinefd.975386
• Shan, C. (2022). The current situation and improvement path of family education support for preschool migrant children. 2022 2nd International Conference on Enterprise Management and Economic Development (ICEMED 2022) içinde (s. 637-642). Atlantis Press. https://doi.org/10.2991/aebmr.k.220603.102
• Singleton, D. & Ryan, I. (2004). Language acquisition: The age factor. UK: Multilingual Matters.
• Şahan, G. (2018). Göçmen çocukların eğitimi: Almanya’da Türk çocukları. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Türkoğlu, A. (2019). İsveç'te göçmen çocukların okul öncesi eğitim sorunları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 15(1), 84-90.
• Uzun, E. M. & Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 72-83.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.