İstihdamda Bulunan Nüfusun Eğitim Düzeyi ile Ülke Verimliliği Arasındaki İlişki: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Veri Analizi

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 3, 1832 - 1856, 29.12.2023

Kadir Sain

https://doi.org/10.37217/tebd.1371390

Öz

Günümüzde insan kaynakları bir ulusun zenginliğinin temel ölçüsü haline gelmiştir. Durum böyle olunca insan kaynaklarının birçok açıdan zenginleştirilmesi ülkeler için elzem hale gelmiştir. Nitelikli insan kaynağının oluşturulup zenginleştirilmesinde kullanılan en etkili güç ise eğitimdir. Çevik ve etkin işleyen bir eğitim sistemi bireyleri işgücü piyasasının hızla değişen koşullarına ve ihtiyaçlarına uygun bir şekilde yetiştirerek nitelikli, donanımlı, dinamik ve girişimci bireyler meydana getirir. Yeterli sayıda ve nitelikte yetiştirilen bu bireylerin istihdam sürecine aktif bir şekilde katılmaları ülkelerin verimliliği ve üretkenliği için büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada istihdamda bulunan nüfusun eğitim düzeyi ile ülke verimliliği arasındaki ilişki Türkiye’nin de dâhil olduğu 23 OECD ülkesi için panel nedensellik ve panel eşbütünleşme testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma 1998-2019 dönemini kapsamaktadır. Uygulama sonucunda istihdamda bulunan nüfusun eğitim düzeyini temsil eden her bir değişken ile ülke verimliliği arasında kısa dönemde karşılıklı nedensel bir ilişkinin olduğunu, uzun dönemde ise bir eşbütünleşme ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda bazı öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nitelikli insan kaynağı, Eğitim, İstihdam, Verimlilik, OECD, Panel veri analizi

The Relationship between the Education Level of the Employed Population and Country Productivity: A Panel Data Analysis on OECD Countries

Öz

Today, human resources have become the fundamental measure of a nation’s wealth. As such, it has become essential for countries to enrich their human resources in many aspects. The sole power used to create and enrich a qualified human resource is education. An agile and efficient education system prepares individuals to meet the rapidly changing conditions and needs of the labor market, producing qualified, skilled, dynamic and entrepreneurial individuals. The active participation of a sufficient number of individuals with the required qualifications in the employment process is of great importance for the productivity and efficiency of countries. In the current study, the relationship between the education level of the employed population and country productivity was analyzed for 23 OECD countries, including Türkiye, using panel causality and panel cointegration tests. The study covered the period from 1998 to 2019. As a result of the analysis, it was determined that there was a short-term mutual causal relationship between each variable representing the education level of the employed population and country productivity, and in the long term, there was a cointegration relationship. In this connection, some suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Qualified human resources, Education, Employment, Productivity, OECD, Panel data analysis

Kaynakça

• Abel, J. R., Dey, I. & Gabe, T. M. (2012). Productivity and the density of human capital. Journal of Regional Science, 52(4), 562-586. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1576593
• Aktakas, B. G., Mike, F. & Mahjoub-Laleh, M. (2014). Bilgi toplumunda verimliliğin belirleyicileri: İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi seçili ülkeler üzerine ampirik bir çalışma. Bilgi Ekonomisi ve Yönetim Dergisi, 9(1), 69-78.
• Arshad, M. N. M. & Malik, Z. A. (2015). Quality of human capital and labor productivity: a case of Malaysia. International Journal of Economics, Management and Accounting, 23(1), 37-55.
• Badet, J. (2021). Beşeri sermaye, teknoloji sınırına uzaklık ve verimlilik ilişkisi: Amprik bir inceleme. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Baharin, R., Aji, R. H. S., Yussof, I. & Saukani, N. M. (2020). Impact of human resource investment on labor productivity in Indonesia. Iran Journal of Management Studies, 13(1), 139-164. https://doi.org/10.22059/IJMS.2019.280284.673616
• Balmumcu, Ö. & Bozkurt, K. (2020). Gelişmekte olan ülkelerde ekonomik büyüme ve cari işlemler dengesi üzerine bir panel veri analizi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 5(2), 292-307. https://doi.org/10.30784/epfad.770074
• Barro, R. J. & Lee, L. (2010). A new dataset of educational attainment in the world, 1950– 2010. NBER Working Paper No. 15902. Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research.
• Barro, R. J. (1990). Government spending in a simple model of endogenous growth. Journal of Political Economy, 98(5), 103-126.
• Becker, G. S. (1994). Human capital: a theoretical and empirical analysis with special reference to education. Chicago: University of Chicago.
• Begeç, E. (2021). Emek ve verimliliğinin demografik yapı ve beşeri sermaye ile ilişkisi: panel veri uygulamaları. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Berkman, K. (2008). Beşeri sermayenin ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye örneği. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Bozkurt, K. & Balmumcu, Ö. (2018). Beşeri sermaye ve ekonomik büyüme: gelişmekte olan ülkeler için bir panel veri analiz. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi[Prof. Dr. Harun Terzi Özel Sayısı], 391-405.
• Bozkurt, K. & Pekmezci, A. (2018). Gelişmekte olan ülkelerde fikri ve sınai mülkiyet hakları (FSMH) ve ithalat: bir panel veri analizi. Bülent Ecevit Üniversitesi Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2), 505-516.
• Bozkurt, K. & Yanardağ, M. Ö. (2017). Enerji tüketimi ve ekonomik büyüme: gelişmekte olan ülkeler için bir panel eşbütünleşme analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1), 194-213.
• Bozkurt, K., Armutçuoğlu-Tekin, H. & Can-Ergün, Z. (2021). An investigation of demand and exchange rate shocks in the tourism sector. Applied Economic Analysis, 29(86), 171-188.
• De la Fuente, A. & Domenech, R. (2001). Schooling data, technological diffusion, and the neoclassical model. American Economic Review, 91(1), 323-327.
• Dumitrescu, E. I. & Hurlin, C. (2012). Testing for Granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling, 29(4), 1450-1460.
• Göktaş, P., Pekmezci, A. & Bozkurt, K. (2019). Ekonometrik serilerde uzun dönem eşbütünleşme ve kısa dönem nedensellik-makroekonomik verilerle Eviews ve Stata uygulamaları. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Grant, C. (2017). The Contribution of Education to Economic Growth. K4D Helpdesk Report. Brighton, UK: Institute of Development Studies.
• Grotlüschen, A., Mallows, D., Reder, S. & Sabatini, J. (2016). Adults with low proficiency in literacy or numeracy. Education Working Paper No. 131. Paris: OECD Publishing.
• Gul, S., Khan, A. G. & Ajmair, M. (2022). Relationship between human capital and labour productivity. Pakistan Social Sciences Review, 6(2), 663-677.
• Jajri, I. & Ismail, R. (2010). Impact of labour quality on labour productivity and economic growth. African Journal of Business Management, 4(4), 486-495.
• Jorgenson, D., Ho, M. & Samuels, J. (2016). Education, participation, and the revival of U.S. economic growth. NBER Working Paper Series No. 22453. Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research.
• Magableh, S., Alalawneh, M. & Alqalawi, U. (2022). An empirical study on the effect of education on labor productivity. Journal of Governance & Regulation, 11(2), 301–308. https://doi.org/10.22495/jgrv11i2siart9
• Männasoo, K., Hein, H. & Ruubel, R. (2018). The contributions of human capital, R&D spending and convergence to total factor productivity growth. Regional Studies, 52(3), 1-14.
• McGivney, E. & Winthrop, R. (2016). Education’s impact on economic growth and productivity. https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2017/12/educations-impact-on-productivity. pdf sayfasından erişilmiştir.
• McGowan, M. A. & Andrews, D. (2015). Labour market mismatch and labour productivity evidence from PIAAC data. OECD Economics Department Working Paper No. 1209. Paris: OECD Publishing.
• OECD. (2001). Measuring productivity: OECD manual. Measurement of aggregate and industry-level productivity growth. https://www.oecd.org/sdd/productivity-stats/2352458.pdf sayfasından erişilmiştir.
• OECD. (2010). Education at a glance 2010: OECD indicators. Paris: OECD.
• OECD. (2023a). Employment by education level (indicator). https://data.oecd.org/emp/employment-by-education-level.htm sayfasından erişilmiştir.
• OECD. (2023b). Labour force participation rate (indicator). https://data.oecd.org/emp/labour-force-participation-rate.htm#indicator-chart sayfasından erişilmiştir.
• Pekmezci, A. & Bozkurt, K. (2019). Energy consumption and economic growth: An econometric analysis for OECD countries. C. Aydın & B. Darici (Ed.), Handbook of energy and environment policy içinde (s. 55-70). Switzerland: Peter Lang.
• Pekmezci, A. & Bozkurt, K. (2021). COVID-19 pandemisinin petrol fiyatları üzerine etkisinin ekonometrik bir analizi. G. Atasever (Ed.), Pandemi sonrası ekonomik ve politik dönüşüm içinde (s. 79-94). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Penekli, S. S. (2019). Beşeri sermaye yatırımlarının verimlilik üzerine etkisi: panel veri analizi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Pesaran, M. H. & Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cesifo Working Paper, 1229, 1-40.
• Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
• Prokopenko, J. (1992). Verimlilik yönetimi: uygulamalı el kitabı (O. Baycal & N. Atalay, Çev.). Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi.
• PWT 10.0. (2023). Total factor productivity. https://www.rug.nl/ggdc/productivity/pwt/?lang=en sayfasından erişilmiştir.
• Romer, P. M. (1990). Endogenous technological change. Journal of Political Economy, 98(5), 71-102.
• Sart, G. (Ed.). (2018). OECD ülkelerinde küresel rekabet gücü ve yüksek öğrenimin rolü. Ankara: Nobel.
• Sweetman, A. (2002). Working smarter: education and productivity. https://core.ac.uk/reader/7033290 sayfasından erişilmiştir.
• Timmer, M. P., Inklaar, R., O’Mahony, M. & Ark, B. (2011). Productivity and economic growth in Europe: A comparative industry perspective. International Productivity Monitor, 21, 3-23.
• Toprak, M. & Demirkıran, M. (2022). Türkiye’de verimlilik düzeyi nasıl yükseltilebilir? Vasat insan tuzağından kurtulmak. (Politika notu: 2022/38). İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı.
• Tunalı, H. N. & Yılmaz, A. (2016). Büyüme, beşeri sermaye ve kalkınma ilişkisi: OECD ülkelerinin ekonometrik bir incelemesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 295-318.
• UNESCO. (2011). International standart classification of education-ISCED 2011. http://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/international-standard-classification-of-education-isced-2011-en.pdf sayfasından erişilmiştir.
• WEF. (2016). The Global Competitiveness Report 2015-2016. https://www3.weforum.org/docs/gcr/ 2015-2016/Global_Competitiveness_Report_2015-2016.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Westerlund, J. (2007). Testing for error correction in panel data. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 69(6), 709-748.
• Wysokińska, Z. (2003). Competitiveness and its relationships with productivity and sustainable development. Fibres and Textiles in Eastern Europe, 11(3), 11-14.