Öğretmen Rollerinin Özellikleri Üzerine Bir Çözümleme

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 1, 687 - 711, 30.04.2024

Ayhan Ural

https://doi.org/10.37217/tebd.1396521

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen rollerinin özelliklerine ilişkin bir çözümleme yapmaktır. Betimsel nitelik taşıyan bu çalışmada dokümantasyon yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın veri kaynağını öğretmen rollerine ilişkin ulaşılan alanyazın oluşturmaktadır. Bu araştırmada nitel veri analiz türlerinden betimsel analiz kullanılmıştır. Bu açıdan ilgili alanyazının incelenmesi sonucu, öğretmen rollerinin tasnifine ilişkin farklı yaklaşımların benimsendiği görülmüştür. Dolayısıyla bu çalışmada değerlendirilen öğretmen rolleri; pasif aktarıcı teknisyen öğretmen, yansıtıcı pratisyen öğretmen ve dönüştürücü entelektüel öğretmen rolü ile sınırlandırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre pasif aktarıcı teknisyen öğretmen rolünün genel özelliği, öğretmenin yeni bir bilginin veya kuramın yaratılmasından sorumlu olmaksızın, kendisi için belirlenmiş olanı yerine getirmek olduğu tespit edilmiştir. Yansıtıcı pratisyen öğretmen rolünün genel özelliği, öğretmenin öğretme eylemine etkisinin farkında olarak bunları sorgulaması, öğretirken içinde bulunduğu kurumsal ve kültürel bağlam konusuna duyarlı olması, program geliştirme sürecine katılması, okulun değişim çabalarına dâhil olması ve mesleki gelişimi için sorumluluk alması olarak belirlenmiştir. Dönüştürücü entelektüel öğretmen rolünün genel özelliği ise öğretmenin sahip olduğu sosyopolitik bilinçle harekete geçme konusunda kendinden emin olarak sınıfın sınırlarının dışına taşıp sadece eğitimsel ilerleme için değil, kişisel ve toplumsal dönüşüm için de çaba göstermesi olarak ifade edilebilir. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak öğretmenin özgürlük, özerklik ve etkililiği için öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmetiçi eğitimleri desteklenerek güçlendirilmeleri önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik mesleği, Pasif aktarıcı teknisyen öğretmen rolü, Yansıtıcı pratisyen öğretmen rolü, Dönüştürücü entelektüel öğretmen rolü

An Analysis on the Characteristics of Teacher Roles

Öz

The aim of this study is to make an analysis of the characteristics of teacher roles. In this descriptive study, the documentation method was used. The data source of the research consists of the literature on teacher roles. In this research, descriptive analysis, one of the qualitative data analysis types, was used. In this respect, as a result of examining the relevant literature, it was seen that different approaches were adopted regarding the classification of teacher roles. Therefore, the teacher roles evaluated in this study are limited to the role of passive transmitter technician teacher, reflective practitioner teacher and transformative intellectual teacher. According to the research results, it was determined that the general feature of the passive transmitter technician teacher role was to fulfill what was determined for the teacher without being responsible for the creation of new knowledge or theory. The general feature of the reflective practitioner teacher role was determined as being aware of the impact of the teacher on the act of teaching and questioning them, being sensitive to the institutional and cultural context in which he/she was teaching, participating in the curriculum development process, being involved in the school's change efforts and taking responsibility for his/her professional development. The general characteristic of the transformative intellectual teacher role was defined as confidence in taking action with his/her sociopolitical consciousness, moving beyond the boundaries of the classroom and striving not only for educational progress but also for personal and social transformation. It can be recommended to strengthen teachers by supporting pre-service and in-service training for teachers' freedom, autonomy and effectiveness based on the research results.

Anahtar Kelimeler

Teaching profession, Passive transmitter technician teacher role, Reflective practitioner teacher role, Transformative intellectual teacher role

Kaynakça

• Althusser, L. (2003). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları (A. Tümertekin, Çev.) İstanbul: İthaki.
• AAUP. (2015). 1940 statement of principles on academic freedom and tenure with 1970 interpretive comments policy documents and reports. Washington DC: American Association of University Professors.
• Apple, M. W. & Beane, J. A. (2011). Demokratik okullar (M. Sarı, Çev. Ed.). Ankara: Dipnot Yayınları.
• Aron, R. (2017). Sosyolojik düşüncenin evreleri (K. Alemdar, Çev.). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Aronowitz, S. & Giroux, H. A. (1985a). Radical education and transformative intellectuals. Canadian Journal of Political and Social Theory, 9(3), 48-63. https://journals.uvic.ca/index.php/ctheory/ article/view/14055 sayfasından erişilmiştir.
• Aronowitz, S. & Giroux, H. A. (1985b). Education under Siege: The conservative, liberal, and radical debate over schooling. New York: South Hadley, Mass, Bergin and Garvey.
• Ashton, P. T. & Webb, R. B. (1986). Making a difference: teachers’ sense of efficacy and student achievement. New York: Longman.
• Ayers, W. & Alexander-Tanner, R. (2014). Öğretmek: Çizgi romanla bir yolculuk (A. Tüfekci, Çev.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Baumeister, R. F. & Leary, M. R. (1997). Writing narrative literature reviews. Review of General Psychology, 1(3), 311-320. https://doi.org/10.1037/1089-2680.1.3.311 sayfasından erişilmiştir.
• Beezer, B. G. (1974). Role theory and teacher education. Journal of Education, 156(1), 5-21. https://www.jstor.org/stable/42741873 sayfasından erişilmiştir.
• Berge, Z. (1995). Facilitating computer conferencing: Recommendations from the field. Educational Technology, 35(1), 22–30. https://www.jstor.org/stable/44428247 sayfasından erişilmiştir.
• Bernstein, R. J. (1971). Praxis and action. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
• Bernstein, B. (1996). Pedagogy, symbolic control and identity. London: Taylor and Francis.
• Biddle, B. J. (1979). Role theory: Expectations, identities, and behaviors. New York: Academic Press. Bogdan, R. C. & Biklen, S. K. (2007). Qualitative research for education: An introduction to theories and methods. Boston: Pearson.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Breen, M. & Candlin, C. N. (1980). The essentials of a communicative curriculum in language teaching. Applied Linguistics, 1(2), 89-112. http://dx.doi.org/10.1093/applin/1.2.89
• Brophy, J. (1998). Motivating students to learn. New York: McGraw-Hill.
• Brown, S. & McIntyre, D. (1993). Making sense of teaching. Buckingham: Open University Press.
• Brookfield, S. D. (2017). Becoming a critically reflective teacher. San Francisco CA: Jossey-Bass.
• Bursalıoğlu, Z. (1994). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Yayınları.
• Buyruk, H. (2015). Öğretmen emeğinin dönüşümü. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Cevizci, A. (2011). Eğitim felsefesi. İstanbul: Say Yayınları.
• Çığ, M. İ. (1996). Sumerli Ludingirra: Geçmişe dönük bilimkurgu. İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Cohen, D. K. & Ball, D. L. (1999). Instruction, capacity, and improvement. Philadelphia: Consortium for Policy Research in Education, University of Pennsylvania.
• Chomsky, N. (2007). Demokrasi ve eğitim (E. Abadoğlu, N. Ersoy, Z. Kutluata, A. K. Saysel & A. Sönmez, Çev.). İstanbul: BGST Yayınları.
• Conderzet, De M. (1971). Milli eğitim üzerine incelemeler (O. Horasanlı, Çev.). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Corbin, J. & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Washington DC: Thousand Oaks.
• Davidson, T. (2008). Greklerde eğitim düşüncesi (A. Aydoğan, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Denisoff, R. S. & Wahrman, R. (1979). An introduction to sociology. New York: Macmillan Publishing.
• Dewey, J. (1916). Democracy and education. New York: The Free Press.
• Dewey, J. (2007). Deneyim ve eğitim (S. Akıllı, Çev.). Ankara: ODTÜ Yayıncılık.
• Ellis, G. (1996). How culturally appropriate is the communicative approach? ELT Journal, 50(3), 213-218. https://doi.org/10.1093/elt/50.3.213
• Freire, P. (1991). Ezilenlerin pedagojisi (D. Hattatoğlu, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Freire, P. (2019). Kültür işçileri olarak öğretmenler öğretmeye cesaret edenlere mektuplar (Ç. Sümer, Çev.). İstanbul: Yordam Yayınları.
• Fullan, M. G. (1993). The professional teacher. Why teachers must become change agents. Educational Leadership, 50(6), 12-17. https://www.ascd.org/el/articles/why-teachers-must-become-change-agents sayfasından erişilmiştir.
• Fullan, M. (1994). Change forces: Probing the depths of educational reform. Bristol: The Falmer Press.
• Geray, H. (2006). Toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Giddens, A. (1998). Sosyoloji: Eleştirel bir yaklaşım (İ. Öğretir & M. R. Esengün, Çev.). İstanbul: Birey.
• Giroux, H. A. & McLaren, P. (1986). Teacher education and the politics of engagement: The case for democratic schooling. Harvard Educational Review, 56(3), 213–239. https://doi.org/10.17763/haer.56.3.trr1473235232320
• Giroux, H. A. (1988). Teachers as intellectuals: Toward a critical pedagogy of learning. Massachusetts: Bergin & Garvey Publishers.
• Gramsci, A. (1997). Hapishane defterleri (A. Cemgil, Çev.). İstanbul: Belge Yayınları.
• Gray, S. L. (2007). Teacher as technician: Semi-professionalism after the 1988 Education Reform Act and its effect on conceptions of pupil identity. Policy Futures in Education, 5(2), 194-203. https://doi.org/10.2304/pfie.2007.5.2.194
• Gupton, S. (1995). Developing leadership in preservice teachers. G. Slick (Ed.), Emerging trends in teacher preparation içinde (1. b., s. 70-84). California: Corwin Press.
• Havighurst, R. J. & Neugarten, B. L. (1967). Society and education. Boston: Allyn and Bacon.
• Hickson, H. (2011). Critical reflection: Reflecting on learning to be reflective. Reflective Practice, 12(6), 829-839. https://doi.org/10.1080/14623943.2011.616687
• Hill, D. (1991). Seven contemporary ideological perspectives on teacher education in Britain today. Australian Journal of Teacher Education, 16(2), 5-29. https://search.informit.org/doi/abs/10.3316/aeipt.74064 sayfasından erişilmiştir.
• Hlebowitsh, P. S. (1990). The teacher technician: Causes and consequences. The Journal of Educational Thought, 24(3), 147-160. https://www.jstor.org/stable/23769104 sayfasından erişilmiştir.
• Hodkinson, P. (1998). Technicism, teachers and teaching quality in vocational education and training. Journal of Vocational Education & Training, 50(2), 193-208. https://doi.org/10.1080/13636829800200045
• Jeffrey, B. & Woods, P. (1996). Feeling deprofessionalised: The social construction of emotions during an OFSTED inspection. Cambridge Journal of Education, 26(3), 325-343. https://doi.org/10.1080/0305764960260303
• Johns, C. (2004). Becoming a reflective practitioner. Oxford: Blackwell.
• Illich, I. (1990). Tüketim köleliği (M. Karaşahan, Çev.). İstanbul: Pınar Yayınları.
• Kanpol, B. (1989). Institutional and cultural political resistance: Necessary conditions for the transformative intellectual. The Urban Review, 21(3), 163-179. https://link.springer.com/article/10.1007%2FBF01108453 sayfasından erişilmiştir.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karasu, K. (2001). Profesyonelleşme olgusu ve kamu yönetimi. Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları.
• Kincheloe, J. L. (1993). Toward a critical politics of teacher thinking mapping the postmodern. New York: Bergin & Garvey.
• Kincheloe, J. L. (2003). Teachers as researchers qualitative inquiry as a path to empowerment. London: Routledge Falmer.
• Kolb, D. A. (1983). Experiential learning: Experience as the source of learning and development. Englewood Cliffs NJ: Prentice Hall.
• Kumaravadivelu, B. (2003). Beyond methods: Macrostrategies for language teaching. Connecticut: Yale University Press.
• Lampert, M. (2001). Teaching problems and the problems of teaching. New Haven: Yale University.
• Lave, J. & Wenger, E. (1991). Situated learning: Legitimate peripheral participation. Cambridge: Cambridge University Press.
• Lawrence, P. R. & Lorsch, J. W. (1967). Differentiation and integration in complex organizations. Administrative Science Quarterly, 12, 1-30. https://doi.org/10.2307/2391211
• Lieberman, A. & Miller, L. (2000). Teaching and teacher development: A new synthesis for a new century. R. S. Brandt (Ed.), Education in a new era içinde (1. b., s. 47-66). Alexandria.
• Linton, R. (1936). The study of man. New York: Appleton Century Company.
• Mann, H. (1855). Lectures on education. Boston: Ide & Dutton.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü (O. Akınbay & D. Kömürcü, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat.
• McCulloch, G. (2004). Documentary research in education, history and the social sciences. New York: Routledge Falmer.
• McIntyre, D. (1993). Theory, theorizing and reflection in initial teacher education. J. Calderhead & P. Gates (Ed.), Conceptualising reflection in teacher development içinde (1. b., s. 39-52). London: Falmer Press.
• McLoughlin, C. & Lee, M. J. W. (2008). Future learning landscapes: Transforming pedagogy through social software. Innovate: Journal of Online Education, 4(5), https://www.learntechlib.org/p/104240/ sayfasından erişilmiştir.
• Merrill, M. D. (1968). Teachers: Technologists or technicians. The Journal of Teacher Education, 19(3), 325-330. https://doi.org/10.1177/002248716801900309
• Merrill, M. D. (1971). Three levels of instructional design. Utah: Division of Communication Services Brigham Young University Provo.
• Mezirow, J. (1978). Perspective transformation. Adult Education Quarterly, 28(2), 100-110. https://doi.org/10.1177/074171367802800202
• Mezirow, J. (1997). Transformative learning: Theory to practice. New Directions for Adult and Continuing Education, 74, 5-12. http://dx.doi.org/10.1002/ace.7401
• Mezirow, J. (2000). Learning to think like an adult. Core concepts of transformation theory. J. Mezirow et al. (Ed.), Learning as transformation: Critical perspectives on a theory in progress içinde (1. b., s. 3-33). San Francisco CA: Jossey-Bass.
• Middleton, H. & Baartman, L. (2013). Transfer, transition, or transformation? H. E. Middleton & L. K. J. Baartman (Ed.), Transfer, transitions and transformations of learning içinde (1. b., s. 1-11). Rotterdam: Sense Publishers.
• Miller, J. P. (1996). The holistic curriculum. Toronto: OISE Press.
• Moore, R. & Suleiman, M. (1997). Active leadership in schools: Teachers as leaders. The Journal of Leadership Studies, 4(1), 122-131. https://doi.org/10.1177/107179199700400
• Morgan, C. T. (1977). A brief introduction to psychology. New Delhi: McGraw-Hill Companies.
• Morris, B. (1977). Some aspects of professional freedom of teachers: An international pilot inquiry. Paris: UNESCO.
• Narve, R. G. (2001). Holistic education: Pedagogy of universal love. Brandon: Foundation for Educational Renewal.
• Osman, A. A. (2013). Freedom in teaching and learning. International Journal of Humanities and Social Science, 3(2), 142-149. http://41.89.241.7/xmlui/handle/1/79
• Paavola, S. & Hakkarainen, K. (2005). The knowledge creation metaphor-an emergent epistemological approach to learning. Science & Education, 14, 535-557. https://doi.org/10.1007/s11191-004-5157-0
• Pantić, N. (2015). A model for study of teacher agency for social justice. Teachers and Teaching, 21(6), 759-778. https://doi.org/10.1080/13540602.2015.1044332
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative evaluation and research methods. California: SAGE Publication.
• Platon. (2012). Sokrates'in savunması (A. Çokana, Çev.). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Pollard, A. & Tann, S. (1987). Reflective teaching in the primary school. London: Cassell.
• Popkewitz, T. S. (1987). Critical studies in teacher education. London: Falmer Press.
• Reboul, O. (1991). Eğitim felsefesi (I. Gürbüz, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları
• Reynolds, M. (1998). Reflection and critical reflection in management learning. Management Learning, 29(2), 183-200. https://doi.org/10.1177/1350507698292004
• Richards, J. C. & Lockhart, C. (1994). Reflective teaching in second language classroom. Cambridge: Cambridge University Press.
• Rozycki, E. G. (1997). The teacher as technician: Will technology improve schooling? Educational Horizons, 75(2), 61-63. https://www.jstor.org/stable/42927374 sayfasından erişilmiştir.
• Santrock, J. W. (2004). Educational psychology. Boston MA: McGraw-Hill.
• Sezer, B. (2015). Sosyolojinin ana başlıkları. İstanbul: Doğu Kitabevi.
• Schön, D. A. (1991). Educating the reflective practitioner. California: Jossey-Bass.
• Schön, D. (1983). The reflective practitioner. New York: Basic Books.
• Sfard, A. (1998). On two metaphors of learning and the dangers of choosing just one. Educational Researcher, 27, 4-13. http://dx.doi.org/10.3102/0013189X027002004
• Schubert, W. H. (1989). Reconceptualizing and the matter of paradigms. Journal of Teacher Education, 40(1), 27-32. https://doi.org/10.1177/002248718904000107
• Schunk, D. H. (1991). Learning theories: An educational perspective. New York: Macmillan.
• Shor, I. & Freire, P. (1987). What is the dialogical method of teaching? Journal of Education, 169(3), 11-31. https://www.jstor.org/stable/42741786 sayfasından erişilmiştir.
• Slavich, G. M. & Zimbardo, P. G. (2012). Transformational teaching: Theoretical underpinnings, basic principles, and core methods. Educational Psychology Review, 24(4), 569-608. https://doi.org/10.1007/s10648-012-9199-6
• Sleeter, C. E. (1990). Introduction: Multicultural education and empowerment. C. E. Sleeter (Ed.), Empowerment through multicultural education içinde (1. b., s. 1-23). Albany: State University of New York Press.
• Smyth, J. (1987). Transforming teaching through intellectualising the work of teachers. J. Smyth (Ed.), Educating teachers; changing the nature of pedagogical knowledge içinde (1. b., s. 155-168). The Sussex: Falmer Press.
• Stenhouse, L. (1975). An introduction to curriculum research and development. London: Heinemann. Tan, M. (1981). Toplumbilime giriş: Temel kavramlar. Ankara: A.Ü. E.B.F. Yayınları.
• Tanner, L. N. (1997). Dewey's laboratory school: Lessons for today. Chicago: Teachers College Press.
• Tanner, L. & Tanner, D. (1987). Environmentalism in American pedagogy: The legacy of lester ward. Teachers College Record, 88(4), 337-347. https://doi.org/10.1177/016146818708800403
• Tezcan, M. (1995). Sosyolojiye giriş. Ankara: Feryal Matbaası.
• Tezgiden-Cakcak, S. Y. (2015). Preparing teacher candidates as passive technicians, reflective practitioners or transformative intellectuals? (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Tezgiden-Cakcak, Y. (2019). Moving beyond technicism in English-language teacher education. Lanham: Lexington Books.
• Tolstoy, L. N. (2017). Yunanlı öğretmen Sokrates (F. Şenoğlugil, Çev.). Ankara: Etkin Yayınevi.
• Travers, M. (2001). Qualitative research through case studies. London: SAGE Publications.
• UNESCO. (1966). Recommendation concerning the status of teachers. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@ed_dialogue/@sector/documents/normativeinstrument/wcms_162034.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Ural, A. (2003). Öğretmenlik paradoksu. M. D. Karslı (Ed.), Öğretmenlik mesleğinine giriş içinde (1. b., s. 55-79). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Ural, A. (2004). Yarışmacı eğitim anlayışının eleştirisi. Üniversite ve Toplum Dergisi, 4(1), 1-8.
• Ural, A. (2006). Hafif ağır denenceler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ural, A. (2011). Mario eğitim modeli - MEM. Eleştirel Pedagoji Dergisi, 13, 52.
• Ural, A. (2014). İnsanlığın öğretmeni olabilmek. BİRGÜN: https://www.birgun.net/haber/insanligin-ogretmeni-olabilmek-71694 sayfasından erişilmiştir.
• Ural, A. (2016). Yarışmacı eğitim anlayışının etkileri üzerine bir çözümleme. Eleştirel Pedagoji Dergisi, 43, 19-24.
• Ural, A. (2020, 8-10 Aralık). Öğretmen rolleri üzerine bir çözümleme [Forum]. Al-Farabi-Balasaǵun-Abai Uluslararası Forumu, Kazak Ulusal Pedagoji Üniversitesi, Kazakistan. https://www.academia.edu/45010845/Öğretmen_Rolleri_Üzerine_Bir_Çözümleme sayfasından erişilmiştir.
• Ural, A. (2021). Öğretmenlik üzerine. A. Özdemir (Ed.), Ters yüz sınıf modeli kuramdan uygulamaya içinde (1. b., s. 29-50). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Ural, A. & Öztürk, A. (2020). A transformative experience: The influence of critical pedagogy studies on teachers. Journal for Critical Education Policy Studies, 18(2), 159-195. http://www.jceps.com/archives/9263 sayfasından erişilmiştir.
• Ünal, L. I. (2005). Öğretmen imgesinde neo-liberal dönüşüm. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 11, 4-15. https://www.academia.edu/3306142/öğretmen_imgesinde_dönüşüm sayfasından erişilmiştir.
• Varkey GEMS Foundation. (2018). Teacher status index. https://www.varkeyfoundation.org/media/ 4790/gts-index-9-11-2018.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Wacker, J. G. (1998). A definition of theory: Research guidelines for different theory-building research methods in operations management. Journal of Operations Management, 16(4), 361-385
• Winch, C. (2017). Teachers' know-how: A philosophical ınvestigation. New Jersey: Wiley-Blackwell. Hoboken.
• Wlodkowski, R. J. & Ginsberg, M. B. (2017). Enhancing adult motivation to learn. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Worgul, G. S. (1992). Editor’s preface. G. S. Worgul (Ed.), Issues in academic freedom içinde (s. 1-5). Pittsburgh: Duguesne University.
• Wright, T. (1991). The roles of teachers and learners. Oxford: Oxford University Press.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. b.). Ankara: Seçkin.
• Yıldız, A. (2014). Türkiye’de öğretmenlik mesleğinin dönüşümü: İdealist öğretmenden sınava hazırlayıcı teknisyen öğretmene. A. Yıldız (Ed.), Öğretmenliğin dönüşümü içinde (1. b., s. 13-26). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Yopp, H. K. & Guillaume, A. M. (1999). Preparing preservice teachers for collaboration. Teacher Education Quarterly, 26(1), 5-19. https://www.jstor.org/stable/23478140 sayfasından erişilmiştir.
• Zeichner, L. M. & Liston, D. P. (2014). Reflective teaching: An introduction. New York: Routledge.