Ses Çıkarma Davranışı Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 3, 1721 - 1737

Çağlar Çelik , Soner Polat

https://doi.org/10.37217/tebd.1415773

Öz

Çalışmanın amacı, Maynes ve Podsakoff tarafından geliştirilen Ses Çıkarma Davranışı Ölçeği’ni Türkçeye uyarlamaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2023-2024 eğitim öğretim yılında Kocaeli ili Gebze ilçesindeki kamu okullarında görev yapan 146 öğretmen oluşturmaktadır. Doğrulayıcı faktör analizi ile ölçeğin geçerliliğine yönelik kanıt elde edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda değerlerin kabul edilebilir sınırlar içinde olduğu belirlenmiştir (CFI=.93; RMSEA=.08 SRMR=.07). Ölçek maddelerine verilen cevapların güvenirliğini belirlemek için Cronbach alfa katsayısı hesaplanmış ve .92 olarak bulunmuştur. Araştırma sonucunda ölçeğin Türkçe formunun ses çıkarma davranışını ölçmede geçerli ve güvenilir olduğu belirlenmiştir. Ses Çıkarma Davranışı Ölçeği'nin Türkçeye uyarlanmış hâlinin Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev yapan öğretmenlerin ses çıkarma davranışlarını belirlemek için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ses çıkarma, Ses çıkarma davranışı, Ölçek uyarlama, Öğretmen

Adaptation of the Voice Behavior Scale into Turkish

Öz

The purpose of this study is to adapt the "Voice Behavior Scale," originally developed by Maynes and Podsakoff, into Turkish. The research involved 146 teachers from public schools in Gebze, Kocaeli, during the academic year 2023-2024. Evidence for the validity of the scale was obtained through confirmatory factor analysis. As a result of confirmatory factor analysis, it was determined that the values were within acceptable limits (CFI=.93; RMSEA=.08 SRMR=.07). To determine the reliability of the answers to the scale items, the Cronbach’s alpha coefficient was calculated and found to be .92. As a result of the research, it was determined that the Turkish form of the scale was valid and reliable in measuring voice behavior. It was determined that the Turkish version of the Voice Behavior Scale was a valid and reliable tool that could be used to determine the voice behaviors of teachers working in schools affiliated with the Ministry of National Education.

Anahtar Kelimeler

Voice, Voice behavior, Scale adaptation, Teacher

Kaynakça

• Acaray, A. (2020). Etkileşimsel adaletin çalışanların seslilik davranışı üzerine etkisi: Negatif duyguların aracılık rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(1), 663–675. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.869
• Ali, F. A. (2023). Çalışanlarda pozitif ses çıkartmanın işten ayrılma niyetine etkisinde lider üye etkileşiminin aracı rolü. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Arslan, A. & Yener, S. (2016). İşgören sesliliği ölçeğinin Türkçeye uyarlanması çalışması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(1), 173-191.
• Beaton, D. E., Bombardier, C., Guillemin, F., & Ferraz, M. B. (2000). Guidelines for the process of cross-cultural adaptation of self-report measures. Spine, 25(24), 3186-3191.
• Botha, L. & Steyn, R. (2022). Employee voice and innovative work behaviour: Empirical evidence from South Africa. Cogent Psychology, 9(1), 1-19. https://doi.org/10.1080/23311908.2022.2080323
• Brislin, R. W. (1970). Back-translation for cross-cultural research. Journal of Cross-Cultural Psychology, 1(3), 185-216.
• Bulut, H. & Meydan, C. H. (2018). Liderlik tarzlarının çalışanların ses verme davranışına etkisi: Kamuda bir araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 73(1), 223–244. https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.1501/SBFder_0000002495 sayfasından erişilmiştir.
• Byrne, B. M. (2013). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. Routledge.
• Çankır, B. (2016). Çalışanlarda pozitif ses çıkartma davranışı nasıl oluşur? Örgütsel güven, psikolojik sözleşme ihlali, lider-üye etkileşimi ile pozitif ses çıkartma davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 1–12. https://dergipark.org.tr/tr/pub/klujfeas/issue/26889/283218 sayfasından erişilmiştir.
• Çavmak, D. & Demirtaş, Ö. (2020). Dile getirme davranışı (voice behavior) ölçeğinin Türkçe adaptasyonu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 17–28. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ausbd/issue/55241/758025 sayfasından erişilmiştir.
• Çetin, Ş. & Çakmakçı, C. (2012). Çalışan sesliliği ölçeğini Türkçeye uyarlama çalışması. KHO Bilim Dergisi, 22(2), 1–19. https://dergipark.org.tr/tr/pub/khobilim/issue/34209/378178 sayfasından erişilmiştir.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2018). Çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (5. b.). Pegem Akademi.
• Demir, G. (2017). Yardımsever liderlik ve çalışan ses verme davranışı arasındaki ilişkide kişi yönelimli̇ güç mesafesinin düzenleyici rolü. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Durdu, İ. (2021). Okullarda prososyal davranış ve pozitif ses çıkartma davranışı oluşumunda lider - üye etkileşiminin rolü. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Fornell, C. & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39–50. https://doi.org/10.2307/3151312
• Gorden, W. I. (1988). Range of employee voice. Employee Responsibilities and Rights Journal, 1(4), 283–299. https://doi.org/10.1007/BF01556937
• Gorsuch, R. L. (2015). Factor analysis: Classic edition. Routledge.
• Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the Academy of Marketing Science, 43(1), 115-135. https://doi.org/10.1007/s11747-014-0403-8
• Hong-an, C. & Zhi-Qiang, C. (2016). The influence of leader - member exchange on voice behavior: The mediating role of psychological empowerment. Science Innovation, 4(4), 199–204. https://doi.org/10.11648/j.si.20160404.15
• Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Landau, J. (2009). To speak or not to speak: Predictors of voice propensity. Journal of Organizational Culture, Communications and Conflict, 13(1), 35–54. https://www.abacademies.org/articles/jocccvol13no12009.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Lee, G. L., Diefendorff, J. M., Kim, T. Y. & Bian, L. (2014). Personality and participative climate: Antecedents of distinct voice behaviors. Human Performance, 27(1), 25–43. https://doi.org/10.1080/08959285.2013.854363
• Liu, W., Zhu, R. & Yang, Y. (2010). I warn you because I like you: Voice behavior, employee identifications, and transformational leadership. Leadership Quarterly, 21(1), 189–202. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2009.10.014
• Lu, H. X., Zhou, F., Wu, T., Yan, J., Shao, Y. & Liu, Y. B. (2019). The divergent effects of work stress on constructive voice and defensive voice: A cross-level of moderated mediation model. Acta Psychologica Sinica, 51(12), 1375–1385. https://doi.org/10.3724/SP.J.1041.2019.01375
• Ma, C. (2016). The role of approach and avoidance motivation in employee voice: The moderating effect of ostracism and contingent self-esteem. International Journal of Productivity and Performance Management, 65(6), 744–759. https://doi.org/10.1108/IJPPM-01-2016-0002
• MacCallum, R. C. & Austin, J. T. (2000). Applications of structural equation modeling in psychological research. Annual Review of Psychology, 51, 201–226. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.51.1.201
• MacCallum, R. C., Widaman, K. F., Preacher, K. J., & Hong, S. (2001). Sample size in factor analysis: The role of model error. Multivariate Behavioral Research, 36(4), 611–637. https://doi.org/10.1207/S15327906MBR3604_06
• Matsunaga, M. (2014). Development and validation of an employee voice strategy scale through four studies in Japan. Human Resource Management, 54(4), 653–671. https://doi.org/10.1002/hrm.21636
• Maynes, T. D. & Podsakoff, P. M. (2014). Speaking more broadly: An examination of the nature, antecedents, and consequences of an expanded set of employee voice behaviors. Journal of Applied Psychology, 99(1), 87–112. https://doi.org/10.1037/a0034284
• Morrison, E. W. (2011). Employee voice behavior: Integration and directions for future research. Academy of Management Annals, 5(1), 373–412. https://doi.org/10.1080/19416520.2011.574506
• Nisar, A., Butt, T. H., Abid, G., Farooqi, S. & Qazi, T. F. (2020). Impact of grit on voice behavior: Mediating role of organizational commitment. Future Business Journal, 6(1), 1-9. https://doi.org/10.1186/s43093-020-00028-7
• Palabıyık, N. (2021). İşle bütünleşmenin pozitif ses çıkartma davranışı üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılığın rolü. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Tian, Z. L. & Huang, P. L. (2013). Leader empowerment behavior, self-efficacy and employees’ voice behavior: An empirical research on IT knowledge employees. 2013 6th International Conference on Information Management, Innovation Management and Industrial Engineering içinde (c. 2, s. 615–618). IEEE. https://doi.org/10.1109/ICIII.2013.6703228
• Ünler, E. & Çalışkan, S. (2019). Individual and managerial predictors of the different forms of employee voice. Journal of Management Development, 38(7), 582–603. https://doi.org/10.1108/JMD-02-2019-0049
• Ünver, S. (2016). Explaining service employees’ voice behavior: A multilevel, systems theory approach. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Van Dyne, L. & LePine, J. A. (1998). Helping and voice extra-role behaviors: Evidence of construct and predictive validity. The Academy of Management Journal, 41(1), 108–119. https://doi.org/10.2307/256902
• Wilkinson, A., Barry, M. & Morrison, E. (2020). Toward an integration of research on employee voice. Human Resource Management Review, 30(1), 1-6. https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2018.12.001