Öğrenci Günlükleri ile Yurttaşlık Okuryazarlığı

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 1, 613 - 640

Mehmet Topal , Sibel Oğuz Haçat

Öz

Yurttaşlık okuryazarlığı demokratik bir toplum yapısında temel rol oynar. Bireylerin yurttaşlık okuryazarlığı yetkinliklerini geliştirmek için okullarda sistematik çalışmalar yapılmalıdır. Okullar, öğrencilerin yurttaşlık okuryazarlığı eğitimi almaları için tasarlanmalı, kullanılan öğretim yaklaşımları ve edinilen bilgileri uygulamaları için fırsatlar sunmalıdır. Bu araştırmanın amacı yurttaşlık okuryazarlığı eğitim programı yolu ile öğrencilerin demokratik sürece başarılı bir şekilde katılabilmeleri için gerekli bilgi ve beceriler ile donatmak ve yurttaşlık okuryazarlığı yetkinliklerinin artması için tasarlanan öğretim yaklaşımlarının etkililiğini ortaya koymaktır. Araştırma eylem araştırması ile desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim öğretim yılında Düzce ili Kaynaşlı ilçesinde bir ortaokulda öğrenim gören 25 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma 14 hafta-35 saatlik bir süreci kapsamaktadır. Araştırmada katılımcıları belirleme de olasılık olmayan örnekleme yöntemi ve bu yöntemin türlerinden biri olan kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak öğrenci günlükleri kullanılmıştır. Araştırmada veriler içerik analiz ile çözümlenmiştir. Araştırma bulgularına göre yurttaşlık okuryazarlığı eğitim programıyla birlikte öğrencilerin yurttaşlık okuryazarlığı yetkinliklerinde gelişim gösterdikleri tespit edilmiştir. Öğrenci günlüklerinde eğitim programına yönelik öğrencilerin olumlu değerlendirmelerde bulundukları tespit edilmiştir. Eğitim programının öğrencilere beceri ve değer kazandırmada etkili olduğu belirlenmiştir. Öğretmenler öğrencilerinin keşfetme sürecinde onların yaşamlarına odaklanarak sorular sorma ve etkileşim kurmayı kolaylaştırıcı etkinlikler düzenleyebilir. Yurttaşlık okuryazarlığını geliştirmek için tasarlanmış etkinlikler yapılabilir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Yurttaşlık okuryazarlığı, Öğrenci günlükleri, Beceri

Civic Literacy Through Student Diaries

Öz

Civic literacy plays a fundamental role in a democratic society. Systematic studies should be conducted in schools to develop individuals' civic literacy competencies. Schools should be designed for students to receive civic literacy education and should provide opportunities for students to apply the teaching approaches used and the knowledge acquired. The aim of this research is to equip students with the necessary knowledge and skills to successfully participate in the democratic process through a civic literacy training program and to reveal the effectiveness of teaching approaches designed to increase civic literacy competencies. The research was designed with action research. The study group consisted of 25 students studying at a secondary school in the Kaynaşlı district of Düzce province in the 2022-2023 academic year. The study covered a period of 14 weeks and 35 hours. In determining the participants in the study, non-probability sampling method and specifically convenience sampling method, were preferred. Student diaries were used as data collection tools in the research. The data in the research were analyzed with content analysis. Based on the research findings, it was determined that students improved their civic literacy competencies with the civic literacy training program. It was determined that students made positive evaluations about the training program in their diaries. It was determined that the training program was effective in providing students with skills and values. Teachers can organize activities that facilitate asking questions and interacting by focusing on their students' lives during the discovery process. Activities designed to develop civic literacy can be carried out.

Anahtar Kelimeler

Education, Civil literacy, Student diaries, Skill

Kaynakça

• Andrew, P. J. (2005). A short guide to action research. Pearson Education.
• Clabough, J. & Clyde, R. G. (2021). Civic education: The mission of NCSS. Social Education, 85(5), 306–309.
• Counts, C. (2004). The six pillars of character. https://charactercounts.org/character-counts-overview/six-pillars/ sayfasından erişilmiştir.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Pearson Education.
• CSUMB. (2005). Multicultural community. http://service.csumb.edu/sites/default/ files/101 /igx_ migrate/ files/SLI0100.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Da Silva, V. M. & Vaz, F. (2013). Civic literacy projects in libraries: Acting in the present thinking in the future. 79th IFLA World Library and Information Congress, General Conference and Assembly içinde (s. 1–20). International Federation of Library Associations.
• Diamond, L. (2008). The spirit of democracy: The struggle to build free societies throughout the world. Henry Holt and Company.
• Englund, T. (2016). On moral education through deliberative communication. Journal of Curriculum Studies, 48(1), 58–76.
• Faiz, M. (2018). Yurttaşlık okuryazarlığı. S. Kaymakçı (Ed.), İlkokulda sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 181-209). Eğiten.
• Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2003). How to design and evaluate research in education (5. b.). Mac Graw Hill.
• Galston, W. A. (2020). The enduring vulnerability of liberal democracy. Journal of Democracy, 31(3), 8–24.
• Garrison, J. (1996). A Deweyan theory of democratic listening. Educational Theory, 46(4), 429–451.
• Hendricks, C. (2006). Improving schools through action research: A comprehensive guide for educators. Pearson, Allyn and Bacon.
• Hoelzle, L. (2012). Teaching current events in the social studies classroom. Socialstudies.pressible.org/lizhoelzle/current-events sayfasından erişilmiştir.
• Hylton, M. E. (2015). Civic engagement and civic literacy among social work students: Where do we stand? Journal of Policy Practice, 14(3–4), 292–307.
• Hylton, M. E. (2018). The role of civic literacy and social empathy on rates of civic engagement among university students. Journal of Higher Education Outreach & Engagement, 22(1), 87-106.
• Keegan, P. (2021). Critical affective civic literacy: A framework for attending to political emotion in the social studies classroom. The Journal of Social Studies Research(45), 15-24.
• Kennedy, S. S., Braun, E., & Tynes, A. (2011). Civic literacy: Charting the dimensions and consequences of a civic deficit. https://www.sheilakennedy.net/2011/06/civic-literacy-charting-the-dimensions-and-consequences-of-a-civic-deficit/ sayfasından erişilmiştir.
• Kranich, N. (2005). Civic partnerships: The role of libraries in promoting civic engagement. Resource Sharing & Information Networks, 18(1-2), 89-103.
• LeCompte, K., Blevins, B., & Ray, B. (2017). Teaching current events and media literacy: Critical thinking, effective communication, and active citizenship. Social Studies and the Young Learner, 29(3), 17-20.
• Lee, W. O. (2002). The emergence of new citizenship: looking into the self and beyond the nation. G. Steiner-Khamsi, J. Torney-Purta, & J. Schwille (Ed.), New paradigms and recurring paradoxes in education for citizenship içinde (s. 37–60). JAI.
• Lin, P. (2010). Information literacy barriers: Language use and social structure. Library Hi Tech, 28(4), 548-568.
• Literacy, C. (2009). The partnership for 21st century skills: P21 framework definitions. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED519462.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Marczyk, G., DeMatteo, D., & Festinger, D. (2005). Essentials of research design and methodology. John Wiley & Sons.
• MEB. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). MEB.
• Mezhova, M. V. (2013). Civic literacy in the space of intercultural communication. European Researcher, 42(2), 508-512.
• Mcleod, S. & Maimon, E. (2000). Clearing the air: WAC myths and realities. College English, 15(5), 573–583.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2. b.). Sage.
• Milner, H. (2002). Civics literacy: How informed citizens make democracy work. University Press of New England.
• Morgan, L. A. (2016). Developing civic literacy and efficacy: Insights gleaned through the implementation of project citizen. Inquiry in Education, 8(1), 1-18.
• NCSS. (2018). Affirming support for alternatives to the USCIS naturalization test as a measure of the civic knowledge, skills, and dispositions of students. Social Education, 82(3), 163–166.
• NCSS. (2013). Revitalizing civic learning in our schools. https://www.socialstudies.org/position-statements/ revitalizing- civic-learning-our-schools sayfasından erişilmiştir.
• Newell, W. H. & Davis, A. J. (1988). Education for citizenship: The role of progressive education and interdisciplinary studies. Innovative Higher Education, 13(1), 27-37.
• Oğuz-Haçat, S. (2021). Yurttaşlık okuryazarlığı. K. Karatekin & E. Gençtürk-Güven (Ed.), Sosyal bilgiler için çoklu okuryazarlıklar II içinde (s.218-243). Pegem Akademi.
• Parker, W. C. & Jarolimek, J. (1997). Social studies in elementary education. Prentice Hall.
• Partnership for 21st Century Skills. (2009). P21 framework definitions. http://www.p21.org/storage/ documents/P21_Framework_Definitions.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. John Wiley & Sons.
• Pietersen, C. (2002). Research as a learning experience: A phenomenological explication. The Qualitative Report, 7(2), 1-14.
• Print, M. (1999). Strategies for teaching civics and civil society. M. Print, J. Ellickson-Brown, & A. Baginda (Ed.), Civic education for civil society içinde (s. 81-98). Asean Academic.
• Quigley, C. N. & Bahmueller, C. (1991). Civitas: A framework for civic education. NCSS.
• Reed, R. & Johnson, T. (2000). Philosophical documents in education. Longman.
• Shah, D. V., McLeod, J. M., & Lee, N. (2009). Communication competence as a foundation for civic competence: Processes of socialization into citizenship. Political Communication, 26(1), 102-117.
• Teitelbaum, K. (2010). Critical civic literacy in schools. J. L. DeVitis & L. Irwin-DeVitis (Ed.), Adolescent education: A reader içinde (s. 307–322). Peter Lang.
• Uslu, H. (2009). Altıncı ve yedinci sınıf fen ve matematik derslerinde günlüklerin kullanılmasına yönelik öğrenci görüşlerinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Vontz, T. S. & Nixon, W. A. (1999). Issue-centered civic education in middle schools. ERIC Clearinghouse for Social Studies/Social Science Education.
• Wahlström, N. (2022). School and democratic hope: The school as a space for civic literacy. European Educational Research Journal, 21(6), 994–1008.
• Wilson, K. K. (2002). Promoting Civic Literacy. A Report of the Institute on Family and Neighborhood Life at Clemson University. ERIC database. (ED466924).
• Woll, H. (2013). Process diary as methodological approach in longitudinal phenomenological research. Indo-Pacific Journal of Phenomenology, 13(2), 1-11.