SAĞLIK BİLİMLERİ ARAŞTIRMALARINDA GÜNCEL BİR YAKLAŞIM: KRİTİK OLAYLAR TEKNİĞİ

Yıl 2015, Cilt: 14 Sayı: 44, 13 - 21, 28.04.2016

Hale Sezer , Hatice Şahin

https://doi.org/10.25282/ted.228767

Cited By: 3

Öz

Sağlık bilimleri araştırmalarında güncel bir yaklaşım olarak kullanımı yaygınlaşan kritik olaylar tekniği (KOT) John C. Flanagan ve arkadaşları tarafından geliştirilmiştir. KOT’un kullanım amacı, katılımcılara anılarından spesifik olayları tanımlamalarında olabildiğince yardımcı olma, bir olayla ilgili bütün ayrıntıları öğrenme ve gelecekte oluşabilecek benzer problemlerde kişilere yardım etmedir. Bu amaçla işyerlerinde, pazarlamada, tıp ve hemşirelik gibi birçok alanda kullanımı yaygınlaşmıştır. Kritik olaylar tekniği kullanılırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Kritik olayların anlamlı bir rapor haline getirilebilmesi için kritik olayı tanımlama sürecinde katılımcılardan olayın detaylı bir tanımının, olayın içerisinde yer alan davranışın tarifinin ve olayın çıktıları ve sonuçlarının ne olduğunun tam bir şekilde tanımlanması gerekmektedir. KOT’un doğal koşullar altında veri toplanması, veri toplama aşamasında araştırmacının önemli olması, görüşmeler doğrultusunda veri olarak kelimelerin toplanması, katılımcının gözlemini yansıtması ve açık uçlu sorularla verinin toplanarak tümevarım analizinin olması gibi özelliklerinin var olması nitel araştırma tekniği olarak kabul görmesini sağlamıştır. Sağlık bilimleri alanında öğrencilerin ya da meslektaşların davranışlarının arkasında yatan inançları, fikirleri, önermeleri ortaya çıkararak yeni teori ve kuramlar geliştirebilmede nitel ve nicel araştırma yöntemleriyle birlikte kullanılabilmesi, daha nitelikli araştırmaların yapılmasına ve bunların sonuçlarının klinik ve eğitime yansıtılmasına olanak sağlaması açısından önemlidir. Bu yazıda kritik olaylar tekniğinin uygulanması ve gelecekteki kullanımı ile ilişkili bilgiler irdelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kritik Olaylar Tekniği, Sağlık Bilimleri, Nitel Araştırmalar

Kaynakça

• Butterfield DL (2005). Fifty years of the critical incident technique: 1954–2004 and beyond. Qualitative Research 5(4): 475-497.
• Flanagan, J. C. (1954, July) .The critical Incident Technique, Psychological Bulletin, 5(4), 327-358.
• Gremler DD (2004). The Critical Incident Technique in Service Research. Journal of Service Research,7(1):65-89.
• Kemppainen JK (2000). The critical incident technique and nursing care quality research. Journal of Advanced Nursing, 32 (5): 1264–1271.
• Özkan S., Kocaman G., Öztürk C (2014). Kritik Olay Tekniğinin Hemşirelik Araştırmalarında Kullanımı. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi 2014. 3(2): 38-43
• Eilbert, L.R. (1953) ‘A Study of Emotional Immaturity Utilizing the Critical Incident Technique’, University of Pittsburgh Bulletin 49: 199–204.
• Chell, E. (2004). Critical incident technique, Essentıal Guıde To Qualıtatıve Methods In Organızatıonal Research, Ed. Cassell C., Symon, G., Thousand Oaks, London 45-61.
• Norman I.J., Redfern S.J., Tomalin D.A. & Oliver S. (1992) Developing Flanagan’s critical incident technique to elicit indicators of high and low quality nursing care from patients and their nurses. Journal of Advanced Nursing 17(5), 590–600.
• Schluter J, Seaton P, Chaboyer W (2008). Critical incident technique: a user’s guide for nurse researchers. Journal of Advanced Nursing, 61 (1):107-114.
• Kluender, D.E. (1987) ‘Job Analysis’, in H.W. More and P.C. Unsinger (eds) The Police Assessment Center, pp. 49–65. Springfield, IL: Charles C. Thomas.
• Kunak, D.V. (1989) ‘The Critical Event Technique in Job Analysis’, in K. Landau and W. Rohmert (eds) Recent Developments in Job Analysis, pp. 43–52. London: Taylor and Francis.
• Pope, K.S. and Vetter, V.A. (1992) ‘Ethical Dilemmas Encountered by Members of the American Psychological Association’, American Psychologist 47(3): 397–411.
• Francis, D. (1995) ‘The Reflective Journal: A Window to Preservice Teachers’ Practical Knowledge’, Teaching and Teacher Education 11(3): 229–41.
• Gould, N. (1999) ‘Developing a Qualitative Approach to the Audit of Interdisciplinary Child Protection Practice’, Child Abuse Review 8(3): 193–9.
• Rutman, D. (1996) ‘Child Care as Women’s Work: Workers’ Experiences of Powerfulness and Powerlessness’, Gender and Society 10(5): 629–49.
• Cottrell, D., Kilminster, S., Jolly, B. and Grant, J. (2002) ‘What is Effective Supervision and How Does it Happen? A Critical Incident Study’, Medical Education 36(11):1042–9.
• Creswell, J.W. (1998) Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing Among the Five Traditions. Thousand Oaks, CA: Sage
• Victoroff KZ, Hogan S (2006). Students’ Perceptions of Effective Learning Experiences in Dental School: A Qualitative Study Using a Critical Incident Technique. Journal of Dental Education. 70(2): 124-132.
• Fitzgerald, K., Seale, S., Kerins, CA., McElvaney, R (2008). The Critical Incident Technique: A Useful Tool for Conducting Qualitative Research. Journal of Dental Education, 72(3):299-304.
• Chirban J.T. (1996) Interviewing in Depth: The Interactive–Relational Approach. Sage, Thousand Oaks, CA.
• Twelker P.A. (2003) ‘The Critical Incident Technique: A Manual for its Planning and Implementation’. http://www.tiu.edu/psychology/Twelker/critical_incident_technique.html adresinden 29 Temmuz 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Spencer-Oatey, H. (2013) Critical İncidents. A compilation of quotations for the intercultural field. GlobalPAD Core Concepts. 29.07.2015 tarihinde http://go.warwick.ac.uk/globalpadintercultural adresinden indirilmiştir
• Bogdan R.C. & Biklen S.K. (1992) Qualitative Research for Education: An Introduction to Theory and Methods, 2nd edn. Allyn & Bacon, Boston, MA.
• Gürsoy, Ş., Şahin, H. (1996) Evaluation of Midwives Problems in Urban Areas of Bornova. International Conference on Health, Environment and Development. 14-17 Ekim 1996. İskenderiye, Mısır. Kongre Özet Kitabı, 95
• Şahin, H. (2007) Eğitim programı değerlendirmede öğrenci geribildirimleri ve kritik olaylar tekniğinin kullanılması: halk sağlığı intörn staj programı. Tıp Eğitimi Dünyası Ocak, 24:1-8
• Branch, WT (2005). Use of Critical Incident Reports in Medical Education A Perspective. J GEN INTERN MED 2005; 20:1063–1067.
• Cox K., Bergen A. & Norman I.J. (1993) Exploring consumer views of care provided by the Macmillan nurse using the critical incident technique. Journal of Advanced Nursing 18(3), 408–415.
• Altmaier EM, From RP, Pearson KS, Gorbatenko-Roth KG, Ugolini KA. A prospective study to select and evaluate anesthesiology residents: phase I, the critical incident technique. J Clin Anesth 1997;9(8):629–36.