Sağlık Profesyoneli Olmak Ya Da Olmamak! Meslek Seçimi

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 60, 101 - 111, 30.04.2021

Aysel Başer , Hale Sezer , Hatice Şahin

https://doi.org/10.25282/ted.735334

Cited By: 1

Öz

Amaç: Araştırmada tıp, diş hekimliği ve sağlık bilimleri fakültelerindeki öğrencilerin meslek seçimi ile ilgili faktörlerin saptanması amaçlanmıştır.
Yöntem: Kesitsel tasarımdaki bu araştırmanın verileri Ekim-Aralık 2019 arasında toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini İzmir Bakırçay Üniversitesi ve İzmir Demokrasi Üniversitesi sağlık bilimleri alanında 2019-2020 döneminde eğitim alan birinci sınıf öğrencileri (n=796) oluşturmuştur. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen, meslek seçimini sorgulayan 25 sorudan oluşan elektronik bir form ile toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23 paket programına kodlanarak analizleri yapılmıştır. Analizlerde dağılım istatistikleri ve hipotez testleri hesaplanmıştır. Anlamlılık değeri olarak p<0,05 kabul edilmiştir.
Bulgular: Öğrencilerden 503’ü elektronik formu eksiksiz tamamlamıştır. Araştırmaya katılma oranı %63.19’dur. Öğrencilerin %58.4’ü (n:294) İzmir Demokrasi Üniversitesi’nde, %41.6’sı (n:209) İzmir Bakırçay Üniversitesi’nde eğitim görmektedir. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 19,01±2,04’tür. Öğrencilerin %70.2’si (n:353) kadındır. Öğrencilerin % 47.3’ü ilk beş tercihlerine yerleşmişlerdir. Öğrencilerin %80.3’ü fakülte/bölümünü isteyerek tercih etmiştir. Fakülte/bölüm tercih nedenleri sorgulandığında ilk beş sıradaki neden; insanlara yardımı sevme, İzmir’de eğitim görme, üniversite sınavında alınan puan, iş bulma kolaylığı ve kapasite-ilgi-yetenek alanına uygunluk olarak belirtilmiştir. Öğrencilerin %89.3’ü gelecekte bu mesleği sürdürmek istemektedir.
Sonuç: Profesyonel mesleki kimlik kazandırma öğrencilikte başlar. Bu nedenle eğitim sistemi profesyonel kimliğin gelişimini sağlamada önemli ve etkili bir rol oynamaktadır. Mesleki seçimini isteyerek yapan öğrencilerin şu an sağlık profesyoneli olmak için eğitim alıyor olması önemli bir bulgudur. Mezuniyet sonrasında da seçtiği mesleğinde doyum alarak, humanistik yönlerini kaybetmeden ilerleyebilmeleri için eğitim süresince desteklenmeleri önemlidir. Öğrencilerin mesleki gelişimlerini daha bilinçli hale getirebilmek için nitelikli akademik danışmanlık almaları, mesleki gelişimlerini destekleyecek panel, sempozyum vb. bilimsel etkinliklere yönlendirilmesi ve kariyer danışmanlığı gibi eğitim programlarının geliştirilmesi önerilmektedir. Gelecek yıllarda öğrencilerin meslek seçimi ile ilgili faktörlerinin saptanmasına devam edilecektir. 

Anahtar Kelimeler

Meslek Seçimi, Sağlık profesyoneli öğrencisi, Tıp, Diş Hekimliği, Sağlık Bilimleri

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır

To Be A Health Professional Or Not! Career Choice

Öz

Background: The aim of this study was to determine the factors related to the occupational preferences of students in the faculties of medicine, dentistry, and health sciences.
Methods: The data of this cross-sectional study were collected between October-December 2019. The sample of the study consisted of Izmir Bakircay University and Izmir Democracy University health sciences students in the first year of 2019-2020 (n=796). The data were collected by an electronic form consisting of 25 questions which were developed by the researchers.
Results: Students have completed 503 electronic forms in full. The participation rate was 63.19%. 58.4% (n: 294) of the students continue their education at Izmir Democracy University and 41.6% (n: 209) at the Izmir Bakırçay University. 47.3% of the students settled in their first five preferences. 80.3% of the students chose the faculty/department willingly. When the reasons for faculty/department choice are questioned, the top five reasons are; the likelihood of helping people, the desire to educate in Izmir, the score obtained in the university exam, the ease of finding a job upon graduation, and the suitability to the capacity-interest-ability field. 89.3% of the students want to continue this career in the future.
Conclusions: It’s an important finding that the students who make their professional choice are willing to be trained to be health professionals. After graduation, it’s important that they’re supported during their education so that they can proceed without losing their humanistic aspects, being satisfied with their chosen profession. In order to make the professional development of the students more conscious, it’s recommended that they receive qualified academic consultancy, direct them to scientific activities such as panels and symposiums that will support their professional development, and develop educational programs such as career counseling. In the coming years, the determination of the factors related to the choice of students will continue.

Anahtar Kelimeler

Career choice, Health professional student, Medicine, Dentistry, Health Sciences

Kaynakça

• Koca Aİ. Kariyer Seçiminde Kariyer Değerleri İle Demografik Faktör İlişkisi: Çukurova Üniversitesi’nde Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim Fakültesi Derg. 2010;14(1):56–70.
• Sarıkaya T, Khorshid L. Üniversite Öğrenci̇leri̇ni̇n Meslek Seçi̇mi̇ni̇ Etki̇leyen Etmenleri̇n İncelenmesi̇ Üni̇versi̇te Öğrenci̇leri̇ni̇n Meslek Seçi̇mi̇. Türk Eğitim Bilim Derg. 2009;7(2):393–423.
• Isik Andsoy I, Gungor T, Bayburtluoglu T. Karabuk University Health School Students’ Thoughts About the Future of Their Profession and the Causes of Preferring Nursing. Balıkesır Heal Sci J. 2012;1(3):124–30.
• Çiftçi GE, Bülbül SF, Bayar Muluk N, Çamur Duyan G, Yılmaz A. Sağlık Bilimleri Fakültesini Tercih Eden Öğrencilerin, Üniversite ve Meslek Tercihlerinde Etkili Olan Faktörler (Kırıkkale Üniversitesi Örneği). J Kartal Train Res Hosp. 2011;22(3):151–60.
• Özveren H, Gülnar E, Özden D. Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. TURKISH J Clin Lab. 2017;8(2):57–64.
• Erkal İlhan, S., Yalçın, A. S., & Sancar B. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Ebelik ve Hemşirelik Bölümlerini Seçme Nedenleri. Ankara Sağlık Bilim Derg. 2012;73–90.
• Özdelikara A, Ağaçdiken S, Aydın E. Hemşirelik Öğrencilerinin Meslek Seçimi ve Etkileyen Faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilim Derg. 2016;2:83–8.
• Mariño R, Au-Yeung W, Habibi E, Morgan M. Sociodemographic profile and career decisions of Australian oral health profession students. J Dent Educ. 2012;76(9):1241–9.
• Mariño RJ, Morgan M V, Winning T, Thomson WM, Marshall RI, Gotjamanos T, et al. Sociodemographic backgrounds and career decisions of Australian and New Zealand dental students. J Dent Educ [Internet]. 2006;70(2):169–78. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16478931
• Alper Z, Özdemir H. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesini Tercih Eden Öğrencilerin Kimi Sosyo-Demografik Özellikleri ve Mesleğe Bakış Açıları. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Derg [Internet]. 2004;30(2):93–6. Available from: http://dergipark.gov.tr/uutfd/issue/35311/391971
• Kaya D, Yurdakul M. Türkiye’de ve Dünyada Ebelik Eğitimi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Derg. 2007;23(2):233–41.
• Yükseköğretim Kurulu. YÖK Meslek Lisans Atlası [Internet]. 2019 [cited 2020 May 6]. Available from: https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-anasayfa.php
• Özsoy SA, İz FB. Toplumsal Yapıda Hemşirelerin Konumu. Toplum ve Hekim. 2005;20(4):254–8.
• Orhan B, Yücel ÖR. Türkiye de Sağlık Hizmetleri Sunumuna Cinsiyet Açısından Bakış. Marmara Univ Kadin ve Toplum Cinsiyet Arastirmalari Derg. 2017;1(1):53–9.
• Sülekli HE, Mortaş A. OECD , Avrupa Birliği Sağlık İstatistikleri ve Türkiye [Internet]. 2015. Available from: www.tkhk.gov.tr
• Urhan B. Sağlık Sektöründe Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Açısından Analizi. 2011;2:191–216.
• Türkiye İstatistik Kurumu. TÜİK Toplumsal Yapı ve Cinsiyet İstatistikleri 2019-Meslek Grubuna Göre İstihdam Edilenler. Türkiye İstatistik Kurumu. 2019.
• Akdeniz S, Bozgeyikli H. Ergenlerin Meslek Kararı Verme Yetkinlik Algılarının, Algılanan Ana-Baba Tutumu ve Bazı Özlük Nitelikleri Açısından İncelenmesi [Internet]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2009. Available from: http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/handle/123456789/529
• Guan M, Capezio A, Restubog SLD, Read S, Lajom JAL, Li M. The role of traditionality in the relationships among parental support, career decision-making self-efficacy and career adaptability. J Vocat Behav [Internet]. 2016;94:114–23. Available from: http://dx.doi.org/10.1016/j.jvb.2016.02.018
• Şeker G, Kaya A. Lise Öğrencilerinin Meslek Seçiminde Aile Desteği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehb Derg. 2018;8(49):157–71.
• Dinç E. Meslek Seçiminde Etkili Faktörlerin İncelenmesi: Meslek Yüksek Okulu-Muhasebe Programı Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sos Bilim Derg. 2008;(16):90–106.
• Beceren E. Üniversite Tercihlerinde Ne Kadar Bilinçliler: SDÜ Öğrencilerine Yönelik Bir Çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi Suleyman Demirel Univ Vizyoner Derg. 2010;2(2):101–10.