Tıp Öğrencilerinin Koruyucu Psikiyatri ve Ruh Sağlığını Güçlendirme Konularına Bakışı

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 68, 128 - 142, 31.12.2023

İrem Damla Çimen , Bülent Coşkun , Tuncay Müge Alvur , Nur Ece Öztaş Şükür

https://doi.org/10.25282/ted.1354974

Öz

Amaç: Tıp öğrencileri ruhsal sorunlar açısından incinebilir gruplar arasında sayılmaktadır. COVID-19 pandemisi ile öğrencilerde ruhsal sorunların görülme oranında artış olduğu bilinmektedir. Ruhsal sorunların oluşmadan saptanmasının ve öğrencilerin bu açıdan desteklenmesinin hem bireysel hem de toplumsal açıdan belirgin yararı olacaktır. Bu bilgilerden yola çıkarak, bu çalışmada tıp fakültesi öğrencilerinin ruh sağlığına olumlu faydası olacağı düşünülen koruyucu psikiyatri ve ruh sağlığını güçlendirme kavramları hakkındaki bilgilerinin ve bilgi farklılıklarının sınıf, cinsiyet, kendi bildirdikleri ruhsal durumları ve ruhsal destek alıp almadıkları gibi çeşitli değişkenlerle ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Çevrimiçi anket çalışmasına 4 Kasım 2020-2 Aralık 2020 tarihleri arasında toplam 2778 Türk tıp öğrencisi katılmıştır. Öğrencilere, sosyodemografik bilgi formu ile koruyucu psikiyatri ve ruh sağlığını güçlendirme kavramları hakkındaki bilgi ve algılarını değerlendirmek amacıyla araştırmacıların hazırladığı anket uygulanmıştır.
Bulgular: Grubun yaş ortalaması 20.69±2.15'tir. Katılımcıların %44.5'i bu kavramlar hakkında fikri bulunmadığını, %27'si ise tıp fakültesinde bu konular hakkında bilgi edindiğini belirtmiştir. Öğrencilerin %70.1’i her hekimin koruyucu psikiyatri ve ruh sağlığını güçlendirmeyi bilmesi gerektiğini ve %82.7’si bu kavramların pandemi döneminde de yararlı olabileceğini düşünürken, grubun çoğu bu iki kavram arasında fark olup olmadığını tam olarak bilmediğini belirtmiştir. Bu kavramlar ile ilgili bilgi sahibi olma açısından cinsiyetler arasında fark bulunmamış olup klinik öğrencilerinin (%58.7) anlamlı olarak daha fazla bilgiye sahip olduğu gözlenmiştir. Öğrencilerin kendi ruhsal durumlarını 10 puan üzerinden değerlendirmeleri istenmiş, ruhsal durumunu ‘5 puan ve üzeri’ olarak ifade eden öğrencilerin bu kavramlarla ilgili daha fazla bilgi sahibi olduğu saptanmıştır. Kadınlar koruyucu psikiyatri ve ruh sağlığını güçlendirmenin farklı olduğunu, her hekimin bu kavramları bilmesi gerektiğini ve bu kavramların pandemide yararlı olduğunu düşündüğünü anlamlı olarak daha fazla belirtmiştir.
Sonuç: Yazında, ülkemizdeki tıp fakültesi öğrencilerinin koruyucu psikiyatri ve ruh sağlığını güçlendirme kavramları hakkındaki bilgisini inceleyen çalışma sayısı çok kısıtlıdır. Sonuçlar, tıp fakültesi öğrencilerinin bu kavramlar hakkında yüzeysel olarak bilgi sahibi olmakla birlikte detaylı bilgiye sahip olmadıklarını düşündürmüştür. Bu durum, tıp eğitimi müfredatında bu kavramlar ile ilgili eğitimlerin yetersizliğinden ya da kavramların anlaşılabilir veya uygulanabilir şekilde aktarılmamasından kaynaklanıyor olabilir. Pandemi, deprem gibi akut değişimlerde eğitim şekli ve rutinlerin bozulması ile öğrencilerin stres ve kaygı düzeyinin artması ruhsal bozuklukların gelişme olasılığını artırmaktadır. Bu nedenle koruyucu psikiyatri ve ruh sağlığını güçlendirme konularının müfredata eklenmesi gibi mevcut müfredatın geliştirilmesi ve beklenmedik durumlarda uygulanabilecek eğitim-öğretim yöntemlerinin belirlenmesi ve öğrencilerle paylaşılması öğrencilerin ruh sağlığının korunması adına faydalı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Koruyucu Psikiyatri, Tıp Öğrencisi, Tıp Eğitimi, Müfredat, Pandemi

Etik Beyan

Çalışma Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Etik Kurulu Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu tarafından 26.10.2020 tarih ve 80418770-730.99/73945 nolu karar ile onaylanmıştır. Katılım gönüllülük esasına dayalı olup kişisel veriler gizli tutulmuştur. Tüm katılımcılardan yazılı onam alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Yok

Medical Students' Perspective on Preventive Psychiatry and Mental Health Promotion

Öz

Aim: Medical students are considered among vulnerable groups in terms of mental problems. It is known that the incidence of mental problems in students has increased with the COVID-19 pandemic. Detecting mental problems before they occur and supporting students in this respect will have significant benefits both individually and socially. Based on this information, this study aimed to evaluate medical students’ knowledge about preventive psychiatry and mental health promotion, and the relationship between their knowledge differences and variables such as class, gender, self-reported mental status, and whether they received mental support.
Methods: 2778 Turkish medical school students participated in the online survey between November 4, 2020 and December 2, 2020. The sociodemographic data form and the questionnaire of preventive psychiatry and mental health promotion, designed by the researchers to evaluate the knowledge and perceptions of students about these concepts, was applied.
Results: The mean age of the group was 20.69±2.15 years. 44.5% of the participants stated that they had no idea about these concepts, while 27% stated that they learned about these issues in medical school. While 70.1% of the students thought that every physician should know about preventive psychiatry and mental health promotion and 82.7% thought that these concepts could also be helpful during the pandemic period, most of the group stated that they did not know exactly whether there was a difference between these two concepts. There was no difference between genders in terms of knowledge of these concepts, and it was observed that clinical students (58.7%) had significantly more knowledge. Students were asked to evaluate their mental state on a 10-point scale, and it was found that students who expressed their mental state as '5 points and above' had more knowledge about this concept. Women were significantly more likely to think that preventive psychiatry and mental health promotion are different, that every physician should know these concepts and that these concepts are helpful in the pandemic. Students who rated their own mental health with a score of 5 and above were significantly more knowledgeable about these concepts.
Conclusions: In the literature, the number of studies examining the knowledge of medical students in Turkey about the concepts of preventive psychiatry and mental health promotion is minimal. The results suggest that medical students have superficial knowledge about these concepts, but not detailed knowledge. This may be due to the need for more training on these concepts in the medical education curriculum or the failure to convey the concepts in an understandable or applicable way. In acute changes such as pandemics and earthquakes, the disruption of educational patterns and routines and increased stress and anxiety levels of students increase the likelihood of developing mental disorders. For this reason, improving the existing curriculum, such as adding preventive psychiatry and mental health promotion topics to the curriculum, and determining and sharing with students the education-teaching methods that can be applied in unexpected situations will be beneficial for protecting students' mental health.

Anahtar Kelimeler

Preventive Psychiatry, Medical Student, Medical Education, Curriculum, Pandemic

Kaynakça

• 1.Yiu V. Supporting the well-being of medical students. Cmaj. 2005;172(7), 889-90.
• 2.Yeniocak Tunç A, Yapıcı G. Bir tıp fakültesindeki öğrencilerin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Public Health. 2019;17(2):153-68.
• 3.Pesen A, Mayda AS. Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Depresyon, Anksiyete, Stres Düzeyleri ve İlişkili Faktörler. Sakarya Tıp Dergisi. 2020;10(2):240-52.
• 4.Rotenstein LS, Ramos MA, Torre M, et al. Prevalence of depression, depressive symptoms, and suicidal ideation among medical students: a systematic review and meta-analysis. JAMA. 2016;316(21):2214-36.
• 5.Dahlin M, Joneborg N, Runeson B. Stress and depression among medical students: a cross‐sectional study. Med Educ. 2005;39(6):594-604.