DOĞAL RENKLİ PAMUKLU VE BEYAZ PAMUKLU KUMAŞIN BOYAHANEDEKİ PROSESLER AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMASI

Yıl 2016, Cilt: 26 Sayı: 3, 287 - 294, 30.09.2016

Tülay Gülümser

Öz

Doğal renkli pamuk, tekstil endüstrisinin ekoloji ve sürdürülebilirlik konularına odaklanmasıyla popülaritesini tekrar kazanmıştır. Doğal renkli pamuğun en önemli özelliklerinden birisi, boyama işleminin olmaması ve boyahanede bazı ön işlemlerin atlanmasıdır. Böylece kimyasal işlem sayıları sınırlandığında daha az su kullanımı, daha az atık su, kimyasalların daha az tüketimi, daha kısa işlem süreleri, daha az enerji kullanımı gibi sonuçlar olacaktır ve bunlar maliyet avantajı yanında, çevre korumaya da büyük katkıda bulunacaktır. 

Bu çalışmada, bir boyahanenin veri ve metodlarına dayanarak, doğal kahverengi renkli pamuklu örgü kumaşın, beyaz pamuklu örgü kumaşla, boyahanedeki proses adımları ve maliyet açısından bir kıyaslaması yapılmıştır. Hesaplamalar kumaşların üretimdeki işlem adımları göz önüne alınarak yapılmıştır. Doğal renkli pamuk yıkama ve yumuşatma adımları açısından değerlendirilmiştir. Beyaz pamuklu kumaş ise doğal renkli pamuk ile laboratuarda aynı renkte boyanmış ve ağartma, boyama, yıkama ve yumuşatma adımları açısından değerlendirilmiştir. Hesaplamalar ve kıyaslamalar enerji, su, işgücü, elektrik, kimyasal, yardımcı madde ve boyarmadde maliyetleri dikkate alınarak yapılmıştır. Sonuç olarak boyahanedeki tüm işlem akışları değerlendirilmiştir. Doğal renkli pamuklu kumaşın beyaz pamuklu kumaşa nazaran boyahanedeki işlemlerinin 2,9 kez daha ucuz olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Doğal renkli pamuk, çevre koruma, ekolojik tekstil üretimi, reaktif boyama

COMPARISON BETWEEN NATURALLY COLORED COTTON FABRIC AND WHITE COTTON FABRIC IN MANNER OF PROCESSES IN THE DYEHOUSE

Öz

Naturally colored cotton gained its popularity again when textile industry focused on ecology and sustainability concerns. One of the most important properties of naturally colored cotton is the avoiding of dyeing process and skipping some pretreatment steps in the dyehouse. So limited chemical treatments will result less usage of water, less waste water, less consumption of chemicals, shorter treatment times, less usage of energy and will add great to the protection of environment besides cost advantageous. In this study a comparison of a natural brown colored cotton knitted fabric with a white one was made in manner of process steps and cost by the data and methods of a dyehouse. Calculations were made by taking the treatment steps of the fabrics in the production into account. Naturally colored cotton was evaluated by washing and softening steps. The white cotton fabric dyed with the same color of naturally colored cotton in the laboratory and was evaluated by bleaching, dyeing, washing and softening steps. Calculations and comparisons were made by taking energy, water, labor, electricity, chemical, auxiliary agent and dyestuff costs into account. As the result all the flowcharts in the dyehouse were evaluated. It was found that treating the naturally colored cotton fabric is 2,9 times less expensive than treating white cotton fabric in the dyehouse.

Anahtar Kelimeler

Naturally colored cotton, environment protection, ecological textile production, reactive dyeing

Kaynakça

• http://bettercotton.org, available on july 2016.