Assesment of Financial Performances of Participation Banks by Entropy Based Gray Relational Analysis (Gra) Method

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 489 - 511, 28.07.2023

Feyzullah Esad Şekkeli , Fatih Güçlü

https://doi.org/10.30626/tesamakademi.1253985

Cited By: 2

Öz

This study aims to analyze the financial performances of 6 participation banks, 3 state and 3 private, operating in Türkiye, using the Entropy-based Gray Relational Analysis (GRA) method. Analyzes were made annually and by calculating the 3-year average for 2019-2021. Equal weighted GRA analysis was also performed in the study and compared with the 3-year average results of Entropy-based GRA analysis. According to the analysis results, it was concluded that Ziraat participation bank in 2019 and 2020 showed the best performance, and in 2021, Vakıf participation bank. The participation bank with the lowest performance between 2019, 2020 and 2021 was Albaraka Türk. Looking at the 3-year findings, it was concluded that while Ziraat Participation Bank exhibited the best performance in the Entropy-based GRA analysis, Emlak Participation Bank performed the best in the equally weighted GRA analysis.

Anahtar Kelimeler

Participation Banking, Performance Analysis, Entropy, Gray Relational Analysis (GRA)

Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının Entropi Tabanlı Gri İlişkisel Analiz (Gia) Yöntemiyle Değerlendirilmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de faaliyet gösteren 3’ü devlet 3’ü özel toplam 6 katılım bankasının finansal performanslarının Entropi tabanlı Gri İlişkisel Analiz (GİA) yöntemi kullanılarak analiz edilmesidir. Analizler, 2019-2021 yılları arası için hem yıllık olarak hem de tüm dönemi kapsayacak şekilde yapılmıştır. Çalışmada ayrıca eşit ağırlıklı GİA analizine de yer verilmiş ve Entropi tabanlı GİA analizinin sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Analiz sonuçlarına göre 2019 ve 2020 yıllarında Ziraat katılım bankasının 2021 yılında ise Vakıf katılım bankasının en iyi performansı sergilediği sonucuna ulaşılmıştır. 2019, 2020 ve 2021 yılları arasında en düşük performansı sergileyen katılım bankası ise Albaraka Türk olmuştur. 3 yıllık bulgulara bakıldığında ise Entropi tabanlı GİA analizinde Ziraat Katılım bankası en iyi performansı sergilerken eşit ağırlıklı GİA analizinde Emlak Katılım bankasının en iyi performansı sergilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Katılım Bankacılığı, Performans Analizi, Entropi, Gri İlişkisel Analiz (GİA)

Kaynakça

• Apan, M., Öztel, A., & Ceyhan, İ. F. (2019). Entropi Yöntemine Dayalı Camels Performans Değerlendirme Modeli: Türk Mevduat Bankalarının 2002-2016 Verisinin Ampirik Analizi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 11(20), 296-316. https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.458192
• Ayçin, E. (2019). BIST Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Endeksinde (XYORT) Yer Alan İşletmelerin Finansal Performanslarının Entropi ve Gri İlişkisel Analiz Bütünleşik Yaklaşımı ile Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(2), 595-622. https://doi.org/10.24988/deuiibf.2018332799
• Ayrıçay, Y., Özçalıcı, M., & Bolat, İ. (2017). Katılım Bankalarının Performanslarının AHP ve GIA Tekniklerinden Oluşan Bütünleşik Bir Sistem ile Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 4(2), 54-69. https://doi.org/10.5505/pjess.2017.29290
• Baş, M. (2019). Gri İlişkisel Analiz. Academia.
• Bayram, E. (2021). Türkiye’deki Katılım Bankalarının CRITIC Temelli EDAS Yöntemiyle Performans Değerlendirmesi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 13(24), 55-72. https://doi.org/10.14784/marufacd.879171
• Bektaş, S. (2021). ENTROPİ ve MAIRCA Yöntemiyle Türk Katılım Bankalarının Finansal Performans Sıralaması. International Journal of Social Inquiry, 14(1), 113-144. https://doi.org/10.37093/ijsi.950553
• Bolat, İ., & Akardeniz, E. (2020). Türkiye’deki Katılım Bankalarının Etkinlik Analizi. Journal of Economics and Research, 1(2), 42-53.
• Çağıran Kendirli, H., Kendirli, S., & Aydin, Y. (2019). Küresel Kriz Çerçevesinde Katılım Bankalarının ve Ticari Bankaların Mali Performanslarının TOPSIS Yöntemiyle Analizi. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 137-154.
• Çelik, Serkan. (2020). Türk Katılım Bankacılığı Sektöründe Performans Analizi: Bütünleşik CRITIC ve MABAC Uygulaması. İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi, 6(2), 312-225.
• Demirel, E., Atakişi, A., & Abacıoğlu, S. (2013). Bankacılık Faaliyet Oranlarının Panel Veri Analizi: Türkiye’deki Kamu, Özel Ve Yabancı Sermayeli Bankaların Durumu. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 59, 101-112.
• Dikici, Y. (2018). Katılım Bankaları ile Mevduat Bankalarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi ile Karşılaştırılması. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(2), 117-125.
• Ecer, F., & Pamucar, D. (2022). A novel LOPCOW‐DOBI multi‐criteria sustainability performance assessment methodology: An application in developing country banking sector. Omega, 112, 102690. https://doi.org/10.1016/j.omega.2022.102690
• Ecer, Fatih. (2020). Çok Kriterli Karar Verme: Geçmişten Günümüze Kapsamlı Bir Yaklaşım (1. bs). Seçkin.
• Esmer, Y., & Bağcı, H. (2016). Katılım Bankalarında Performans Analizi: Türkiye Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 17-30. https://doi.org/10.20875/sb.65174
• Feng, C.-M., & Wang, R.-T. (2000). Performance Evaluation for Airlines Including the Consideration of Financial Ratios. Journal of Air Transport Management, 6, 133-142.
• Gençtürk, M., Senal, S., & Aksoy, E. (2021). COVID-19 Pandemisinin Katılım Bankaları Üzerine Etkilerinin Bütünleşik CRITIC-MARCOS Yöntemi ile İncelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 92, 139-160. https://doi.org/10.25095/mufad.937185
• Gezen, A. (2019). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Katılım Bankalarının Entropi ve WASPAS Yöntemleri ile Performans Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 84, 213-232. https://doi.org/10.25095/mufad.625812
• Gözkonan, Ü. H. & Küçükbay, Füsun. (2019). Katılım Bankaları ile Geleneksel Bankaların ÇKKV Yöntemleri ile Performans Değerlendirmesi: TOPSİS ve Gri İlişkisel Analiz Yöntemleri ile Karşılaştırmalı Analiz. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 25, 71-94. https://doi.org/10.18092/ulikidince.538666
• Gündoğdu, A. (2018). Türkiye’de Katılım Bankalarının Finansal Performansının Gri İlişki Analizi ile Ölçülmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, 201-214. https://doi.org/10.18092/ulikidince.434619
• Gürçay, H. R., & Dağıdır Çakan, C. (2022). COVİD-19 Sürecinde Katılım Bankaları ile Özel Mevduat Bankalarının Performans Değerlendirmesi: Türkiye Örneği. Uluslararası Finansal, Ekonomi ve Bankacılık Uygulamaları Dergisi, 3(1), 1-25.
• Güzel, A., & İltaş, Y. (2018). Ticari Bankalarda Kârlılığın Belirleyicileri: Türkiye Örneği (2003-2016). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3), 505-534.
• Hoş, S. (2022). Entropi Temelli Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Dört Büyük Futbol Kulübünün Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 12-29.
• Ju-Long, D. (1982). Control Problems of Grey Systems. Systems & Control Letters, 1(5), 288-294. https://doi.org/10.1016/S0167-6911(82)80025-X
• Karaatlı, Meltem. (2016). ENTROPİ-Gri İlişkisel Analiz Yöntemleri ile Bütünleşik Bir Yaklaşım: Turizm Sektöründe Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 63-77.
• Karakaya, A. (2020). Bulanık Karar Verme Yaklaşımıyla Katılım Bankaları Finansal Performansı. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Prof. Dr. Talha USTASÜLEYMAN Özel Sayısı, 99-122. https://doi.org/10.18092/ulikidince.577236
• Karavardar, A., & Çilek, A. (2020). Türkiye’de Katılım Bankalarının Finansal Performansının Analizi. Maliye Finans Yazıları, 113, 99-118. https://doi.org/10.33203/mfy.569694
• Kartal, Cem. (2020). Katılım Bankalarının Kar ve Maliyet Kriterleri Açısından VIKOR Yöntemi ile Performans Analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(1), 158-175. http://dx.doi.org/10.11611/yead.678462
• Mandic, K., Delibasic, B., Knezevic, S., & Benkovic, S. (2014). Analysis of the financial parameters of Serbian banks through the application of the fuzzy AHP and TOPSIS methods. Economic Modelling, 43, 30-37. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2014.07.036
• Odabaş, A., & Bozdoğan, T. (2020). Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının ELECTRE Yöntemiyle Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 88, 199-224. https://doi.org/10.25095/mufad.740040
• Öksüzkaya, M. (2020). Gri İlişkisel Analiz (GİA) Yöntemi. İçinde Örnek Uygulamalarla Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri içinde. Gazi Kitabevi.
• Özbek, Aşır. (2015). Performance Analysis of Public Banks in Turkey. International Journal of Business Management and Economic Research, 6(3), 178-186.
• Özdemir, O., & Kılıçarslan, Ş. (2021). ENTROPİ Temelli Gri İlişkisel Analiz Tekniği ile Hayat ve Emeklilik Şirketlerinin Finansal Performansları Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(4), 413-434.
• Özer, K., & Saygın, O. (2022). Katılım Bankacılığının Finansal Performans Analizi: Türkiye Uygulaması. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 7(1), 257-273. https://doi.org/10.30784/epfad.1030401
• Özkan, Tuba. (2020). Türk Bankacılık Sektöründe Finansal Performans Ölçmede TOPSIS Yönteminin Kullanımı: Katılım Bankaları Üzerine Bir Uygulama. Maliye ve Finans Yazıları, 113, 47-64.
• Sarul, L. S. (2021). Entropi ve Gri İlişkisel Analiz Yöntemi: AB’ne Üye Ülkelerin İnsani Gelişmişlik Ölçütlerine Göre Sıralamasına İlişkin Bir Uygulama. İçinde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Güncel Uygulamalar (ss. 33-50). Gazi Kitabevi.
• Sektör Mukayese Raporu. (2022). TKBB. https://tkbb.org.tr/veri/sektormukayese
• Sezal, L. (2022). Türkiye’de Mevduat ve Katılım Bankalarının Karşılaştırmalı Finansal Performansları Üzerine Bir İnceleme. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 40(3), 659-674. https://doi.org/10.17065/huniibf.963354
• Shannon, C. E. (1948). A Mathematical Theory of Communication. The Bell System Technical Journal, 27(3), 379-423.
• Tetik, N., & Şahin, A. (2020). Katılım Bankalarının Finansal Performans Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(2), 293-314. https://doi.org/10.16951/atauniiibd.439927
• Toraman, C., Ata, H. A., & Buğan, M. Fatih. (2015). Mevduat ve Katılım Bankalarının Karşılaştırmalı Performans Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(2), 301-310.
• Wu, J., Sun, J., Liang, L., & Zha, Y. (2011). Determination of weights for ultimate cross efficiency using Shannon entropy. Expert Systems with Applications, 38(5), 5162-5165. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2010.10.046
• Yıldırım, Bahadır Fatih. (2018). Gri İlişkisel Analiz. İçinde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri (3. bs, ss. 229-244). DORA.
• Yılmaz, N. (2023). Katılım Bankalarının KEMIRA Yöntemiyle Performans Analizi: Türkiye Örneği. İçinde Finans, Davranışsal Finans ve Güncel Yaklaşımlar (ss. 7-32). Efe Akademi.
• Yörük Eren, F., Özdağoğlu, A., & Bekci, İ. (2021). Katılım Bankalarının CAMELS Oranlarının Analizi: MULTIMOORA ve MAUT Yöntemleri ile Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(30), 552-572. https://doi.org/10.21076/vizyoner.804245
• Yurttadur, M., Akbalık, M., & Taşcı, Mehmet Zafer. (2022). ENTROPİ ve COPRAS Yöntemleriyle Finansal Performans Analizi: Mevduat ve Katılım Bankaları Karşılaştırması. Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi, 16, 13-27.
• Yüksel, S., Dinçer, H., & Emir, Ş. (2017). Comparing the performance of Turkish deposit banks by using DEMATEL, Grey Relational Analysis (GRA) and MOORA approaches. World Journal of Applied Economics, 3(2), 26-47. https://doi.org/10.22440/wjae.3.2.2
• Zhang, H., Gu, C., Gu, L., & Zhang, Y. (2011). The evaluation of tourism destination competitiveness by TOPSIS & information entropy – A case in the Yangtze River Delta of China. Tourism Management, 32(2), 443-451. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2010.02.007