AMİRAN KURTKAN BİLGESEVEN’İN BÜTÜNCÜ YAKLAŞIMI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 17, 30.05.2021

Fahri Atasoy , Sümeyye Gedik

Öz

Her toplum, kendi yarattığı kültür ile bütünleşmiş bireyler talep eder. Bireyler ise, farklılıkları göz önünde bulunduran ve bu farklılıkların gelişmesi için imkân sağlayan bir toplumda yaşamak ister. Toplum, ancak bireylerin taleplerini yerine getirdiği müddetçe bütünleşebilir. Bireyler ise toplumun kendilerine sunduğu kültür unsurlarını yıpratmadan kullandığı ve saygı duyduğu oranda içerde kalır. Tevhit inancını içeren din, hem toplumu hem de bireyleri ortak bir paydada, her ikisini de tatmin ederek birleştirir. İnanç manevi bir tatmin ve toplumun değer ve normlarını düzenleyen bir kontrol aracıdır ve her din bu inanç sistemini taşımaz. Tevhit prensibi doğrultusunda inanmayan toplumlar mutlaka çözülmeye doğru gitmişlerdir. Bütünleşme ve çözülme toplumun en temel olgusu olup karşılıklı olarak birbirlerini etkiler. Toplumun sosyal yapısı çözülmeye ya da bütünleşmeye etki eden bir unsurdur. Bir toplum birlik (tevhit) anlayışını benimsemişse farklılıkları bir arada tutmayı ve bir bütün olmayı sağlayabilir. Fakat ayrılıkları yücelten hiçbir toplum ayakta kalamaz. Bütünlüğü sağlayan en temel gereksinim ise kültürdür. Kültür farklılıkların birleşmesinde bir köprüdür. Şahsiyet sahibi bireyler bu köprüyü ileri taşımanın yanı sıra katkıda bulunurlar. Şahsiyetin gelişmesi ise birlik anlayışını benimsemiş ve bunun yanı sıra tüm sosyal yapısında değer ve normları ile gösteren ferdiyetçi toplum yapısı ile mümkündür. Keza toplum, sosyal yapısı, kültürü, değer ve normları, içinde barındırdığı tüm maddi ve manevi unsurları ile bir bütündür. Bunlardan herhangi birinin yokluğunda geri kalan tüm yapılar da dağılır ve zamanla yok olur.

Anahtar Kelimeler

Bütüncü Yaklaşım, Sosyal Bütünleşme, Tevhit Anlayışı, Madde ve Mana Sistemleri, Nedensel Bütünlük

AN EVALUATION OF AMIRAN KURTKAN BILGESEVEN'S HOLISTIC APPROACH

Öz

Every society demands individuals who are integrated with the culture it creates. Individuals, on the other hand, want to live in a society that considers differences and provides opportunities for the development of these differences. Society can only be integrated as long as individuals fulfill their demands. Individuals stay inside the society as long as they use the cultural elements offered by society by respecting these elements and without wearing them down. Religion, which includes the belief of tawhid, meets both society and individuals on a common ground, satisfying both. Faith is a spiritual fulfillment and a means of control that regulates society’s values and norms and not every religion owns this belief system. Societies that do not believe in accordance with the principle of tawhid have defnitely gone towards dissolution. Integration and dissolution are the most fundamental phenomena of society and mutually affect eacher other. The social structure of society is a factor that affects dissolution or integration. If a society adopts the understanding of unity (tawhid), it can keep the differences together and be a whole. But no society that glorifies separation can survive. The most basic requirement that provides integrity is culture. Culture is a bridge for the convergence of differences. Individuals with personality contribute to this bridge as well as move it foward. The development of personality is possible with the individualist social structure that has adopted the understanding of unity and shows this with its values and norms in its entire socials structure. Likewise, society is a whole with its social structure, culture, values and norms and all its metarial and spiritual elements. In the absence of any of these, all the remaining structures also dissolve and disappear over time.

Anahtar Kelimeler

Holistic Approach, Social Integration, Understanding Of Unity, Matter And Mana Systems, Causal Integrity

Kaynakça

• Atasoy, F. (2017). Sorokin’in Toplum Felsefesi, 2. Baskı, Ankara: Net Kitaplık Yayıncılık.
• Dikeçligil, B. (2005). İlmi İle Amir Bir Bilim İnsanı, Amiran Kurtkan Bilgiseven Hocamızın Ardından, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, Cilt 3, Sayı 11, 37-45.
• Erkal, M. (2010). Etnik Tuzak Kimlik ve Açılımlar, 1. Baskı, İstanbul: Derin Yayıncılık.
• Erkal, M. (2016). Sosyoloji, 18. Baskı, İstanbul: Der Kitapevi.
• İver, M. R. M- Page, C. H. (1971). Cemiyet (Çev. Amiran Kurtkan). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Kurtkan, A. (1989). Atatürk, Laiklik ve İslam, Ankara: Ankara Kemalist Atılım Birliği Yayınları.
• Kurtkan, A. (2011) Demokrasi, Fırsat Eşitliği ve Seçkinler, Sosyoloji Konferansları: Cilt 0, Sayı 18, 95-109.
• Kurtkan, A. (1976). Genel Sosyoloji, 1. Baskı, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları.
• Kurtkan, A. (1976). Sosyoloji, 1. Baskı, Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• Kurtkan, A. (1982). İktisat Sosyolojisi Açısından Eğitim Yolu ile Kalkınmanın Esasları, 3. Baskı İstanbul: Divan Yayınları.
• Kurtkan, A. (1985). Din Sosyolojisi, 1. Baskı, İstanbul: Filiz Kitapevi.
• Kurtkan, A. (1989). İslamiyet’in Kültürel Özellikleri ve İslami Kavramlar, 1. Baskı, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Kurtkan, A. (1989). Sosyal İlimler Metodolojisi, 3. Baskı, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Kurtkan, A. (1990). Tarihi Metodu Kullanış Tarzları Bakımından Sorokin ve İbn-i Haldun Mukayesesi, Ankara: İstanbul Üniversite Edebiyat Fakültesi Tarih Araştırma Merkezi, Tarih Ve Sosyoloji Semineri.
• Kurtkan, A. (1990). Türkiye’de Sosyal Çözülme Tehlikeleri, 1. Baskı, İstanbul: Filiz Kitapevi.
• Kurtkan, A. (2005). Türk Milletinin Manevi Değerleri, 1. Baskı, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• Özkul, M. (2008). Türkiye’de Sosyoloji 2, (Der. Çağatay Özdemir). Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Sorokin, P. A. (1994). Çağdaş Sosyoloji Kuramları 1, 1. Baskı, (Çev. M. Münir Raşit Öymen). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Sorokin, P. A. (1994). Çağdaş Sosyoloji Kuramları 2, 1. Baskı, (Çev. M. Münir Raşit Öymen). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Şenol, D. (2017). Sembolik Etkileşimcilik, 2. Baskı, Ankara: Net Kitaplık Yayıncılık.
• Şimşek, O. (2016). Medeniyet ve Sistem İnşa Edici Vasıtasıyla Tevhidi Düşünce, 1. Baskı, İstanbul: İlmi ve Metodolojik Araştırmalar Merkezi.
• Uygun, M. Bütünleştiren Tek İdeoloji Milli Kültür Bütünlüğüdür, https://www.dunyabizim.com/portre/butunlestiren-tek-ideoloji-milli-kultur-butunlugudur-h29457.html (04.02.2020).
• Yalçın, Soner, (2008), Melami Şeyhi Bir Bilim Kadını: Prof. Amiran Kurtkan Bilgiseven, https://odatv.com/melami-seyhi-bir-bilim-kadini-prof.-amiran-kurtkan-bilgiseven-0709081200.html (03.02.2020).