TARİHİ ESERLERİN RESTORASYONUNDA BELEDİYELERİN ROLÜ VE KONYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: Özel, 240 - 253, 29.10.2023

Nihal Güneş Ay , Duygu İlkhan Söylemez

https://doi.org/10.58702/teyd.1357333

Öz

Konya ili M.Ö.7.bin yılından beri yerleşim yeridir. Frig, Hitit, Lidya, Pers, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlılar tarafından önemli bir kent merkezi olarak kullanılmıştır. Neolitik çağdan itibaren farklı toplum ve kültürlere ev sahipliği yapan şehir, birçok sanat eserine sahiptir. Kent nüfusunun artışıyla birlikte belediyelerin görev ve sorumlulukları da artmıştır. Belediye gelir ve giderlerinin yer aldığı bütçeler niceliksel olarak artmıştır. Toplumun talep ve beklentilerini karşılamak için görev tanımı genişlemiştir. Belediye Kanunu’nun 14. Maddesine göre imar, su, kanalizasyon, yol, itfaiye, zabıta hizmetlerinin yanı sıra kültür, sanat, turizm ve tanıtım faaliyetleri de belediye hizmetleri içinde yer almaktadır. Bu bağlamda belediyeler mabetlerin yapımı, bakımı, onarımını yapabilir. Kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi açısından önem taşıyan yerlerin ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir. Tarihi eserlerin bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir. Köklü bir tarihi geçmişi olan Konya, çok sayıda tarihi eserlere ev sahipliği yapmaktadır. Tarihi eserlerin bakımı, korunması ve restorasyonu Kültür ve Turizm Bakanlığı yanında yerel yönetim kuruluşu olan belediyeler tarafından da yerine getirilmektedir. Konya Büyükşehir Belediyesi kent sınırları içinde yer alan birçok tarihi eserin hem tanıtımını ve hem de restorasyonunu gerçekleştirmektedir. Bu çalışmada Konya Büyükşehir Belediyesi’nin son on yıl içerisinde restore ettiği tarihi eserler yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Konya Büyükşehir Belediyesi, tarihi eser, restorasyon, turizm

THE ROLE OF MUNICIPALITIES IN THE RESTORATION OF HISTORICAL MONUMENTS AND THE CASE OF KONYA METROPOLITAN MUNICIPALITY

Öz

Konya province has been inhabited since the 7th millennium BC. It was used as an important city centre by Phrygians, Hittites, Lydians, Persians, Romans, Byzantines, Seljuks and Ottomans. The city, which has been home to different societies and cultures since the Neolithic Age, has many works of art. With the increase in the urban population, the duties and responsibilities of municipalities have also increased. The budgets including municipal revenues and expenditures have increased quantitatively. The definition of duties has expanded to meet the demands and expectations of the society. According to Article 14 of the Municipal Law, in addition to zoning, water, sewerage, road, fire brigade and police services, culture, art, tourism and promotion activities are also included in municipal services. In this context, municipalities may construct, maintain and repair temples. They may ensure the protection of cultural and natural assets, historical texture and places and functions of importance in terms of urban history. They can maintain and repair historical monuments and rebuild those that cannot be preserved in accordance with the original. Konya, which has a deep-rooted historical past, is home to many historical monuments. The maintenance, protection and restoration of historical monuments are carried out not only by the Ministry of Culture and Tourism but also by municipalities, which are local government organisations. Konya Metropolitan Municipality carries out both the promotion and restoration of many historical monuments within the city borders. In this study, historical monuments restored by Konya Metropolitan Municipality in the last ten years are included.

Anahtar Kelimeler

tourism, Konya Metropolitan Municipality, restoration, historical artefact

Kaynakça

• Benhür, Ç. (2017). “Vali Rebii Karatekin Döneminde Tarihî Eser ve Turizm Çalışmalarının Konya Basınına Yansımaları”. SUTAD, (41), 353-380.
• Beşir, Ş. E., E. Sönmez, A. Taş ve E. Z. Tomar (2022). “Tarihi Yerleşimlerde Kültür Turizmine Yönelik Somut Kültür Varlıklarının İncelenmesi: Konya/Sille Örneği”. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, 7 (1), 42-71.
• Beycan, D. O. ve M. Burç (2014). “Çok Katılımlı Bir Restorasyon Uygulaması: Almanya- Dortmund`Da Rodenberg Su Şatosu Restorasyonu”. Mimaran, 6 (10), 49-56.
• Cumhurbaşkanı Kararı (2022). Korunması Gerekli Kültür Varlıklarının Onarımları ve Restorasyonları İle Çevre Düzenlemesine İlişkin Mal ve Hizmet Alımlarına Dair Usul ve Esaslar, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/21.5.5738.pdf (12.09.2023).
• Davras, Ö. ve A. Uslu (2019). “Destinasyon Seçimini Belirleyen Faktörlerin Destinasyon Memnuniyeti Üzerindeki Etkisi: Fethiye’de İngiliz Turistler Üzerinde Bir Araştırma”. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (1), 679-696.
• Doggett, L. (1993). “Multi-Cultural Tourism Development Offers A New Dimension in Travel”. Business America, 114 (18), 8-11.
• Doğan, A. (2019). Osmanlı'da Hac Yolcularının Uğrak Yeri: Rüstem Paşa Kervansarayı. https://www.aa.com.tr/tr/yasam/osmanlida-hac-yolcularinin-ugrak-yeri-rustem-pasa-kervansarayi/1642484#:~:text=Konya,%C3%B6nemli%20k%C3%BClt%C3%BCrel%20varl%C4%B1klar%C4%B1n%20ba%C5%9F%C4%B1nda%20geliyor. (12.09.2023).
• Doğan, A. (2021). Mevlana Müzesi'nin 'Yeşil Kubbe'sinde Restorasyon Sona Erdi. https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/mevlana-muzesinin-yesil-kubbesinde-restorasyon-sona-erdi/2445027 (12.09.2023).
• Doğaner, S. (2013). Türkiye Kültür Turizmi. İstanbul: Doğu Kitapevi.
• Dönek, E. ve M. Özkaynak (2019). “Şehir Markalaşması Sürecinde Tarihi Yapıların Çevre Sorunlarının İncelenmesi: Konya-Selçuklu Medreseleri”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (65), 376-388.
• Eseroğlu, İ. (2018). Kentsel Dönüşümde Kültürel Birikimin Sürekliliği ve Korunması Sorunu: Konya-Mevlana Kültür Vadisi Projesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• GoKonya (ty). Tarihî Bedesten Çarşısı, https://www.gokonya.com/tr/tarihi-bedesten-carsisi (12.09.2023).
• KTB (ty). Konya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Kültür ve Turizm Bakanlığı, https://www.konyakultur.gov.tr/index.php?route=pages/pages&page_id=1 (12.09.2023).
• KBB (2016). Konya İl Bütününde Koruma Odaklı Planlama Çalışmaları ve Uygulamalar Tarihi, Kentler Birliği Konya Buluşması, https://www.tarihikentlerbirligi.org/wp-content/uploads/Tarihi-Kentler-Birli%C4%9Fi_May%C4%B1s.pdf (12.09.2023).
• KBB (2020). Stratejik Plan 2020-2024, Konya Büyükşehir Belediyesi, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/NB9yy+stratejik_plan.pdf (12.09.2023).
• Kozanbilgi (2023). İlkçağ Uygarlıkları ve Anadolu. https://kozanbilgi.net/2023/08/ilkcag-uygarliklari-ve-anadolu/ (12.09.2023).
• Özgül, E. (2022). Konya'daki Restorasyon Çalışmaları Faciaya Döndü. https://www.konyaolay.com/konya-daki-restorasyon-calismalari/1169/ (12.09.2023).
• Öztürk, Y. ve İ. Yazıcıoğlu (2002). “Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Alternatif Turizm Faaliyetleri Üzerine Teorik Bir Çalışma”. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 183-195.
• Sadık, G. (2018). “Kültür Turizmi Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili”. Journal of Business in The Digital Age, 1 (2), 76-83.
• Silberberg, T. (1995). “Cultural Tourism and Business Opportunities for Museums and Heritage Sites”. Tourism Management, 16 (5), 361–365.
• TKB (2021). 2021 Yılı Faaliyet Raporu. https://www.tarihikentlerbirligi.org/wp-content/uploads/TKB-2021-_Yili_Faaliyet_Raporu-.pdf (12.09.2023).
• TKB (2022). Kuruluş Öyküsü. https://www.tarihikentlerbirligi.org/hakkimizda/tarihce/ (12.09.2023). Tomar, E. (2021). “Ulvi Sultan Türbe ve Mescidi”. Rotary Dergisi, 184, 38-30.
• Ülgen, A. S. (1974). “Tarihi Anıtların Korunması ve Onarılmasına Ait Prensipler”. Rölöve ve Restorasyon Dergisi, 1 (1), 16-20.
• Ürer, H. (2006). “Tarihi Eser Resterozyonu”. Sanat Tarihi Dergisi, 15 (2), 129-136.