Fonksiyonları Açısından Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Ve Yatırımcı Tazmin Merkezi’nin Karşılaştırılması

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 33 - 55, 25.07.2018

Mehmet Fahrettin Önder

Öz

5411 sayılı Bankacılık Kanunu, finansal piyasaların güven ve
istikrar içinde çalışmasına ve özellikle ekonominin lokomotifi olan bankalarda
mevduat ve kredi sisteminin etkin bir şekilde işlemesine yönelik birçok
düzenlemeler içermektedir. Bankalarda kredi sisteminin çalışması ancak
kişilerin bankalara güven duygusu içinde mevduat veya katılım fonlarını
yatırmasıyla mümkün olabilecektir. Bankalara mevduat veya katılım fonu
yatıracak olan bir tasarruf sahibi de bankada gerçekleşebilecek riskler
dolayısıyla belli bir tutarın sistem tarafından garanti edilmesiyle, güvenli
bir şekilde hukuki işlemini gerçekleştirebilecektir. Tasarruf sahipleri
açısından bu, belli bir tutara kadar garanti şeklinde Tasarruf Mevduatı Sigorta
Fonu tarafından yerine getirilmektedir.

6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda da sermaye
piyasasının, güven ve istikrar içinde işlemesi ve gelişmesi amaçlanmıştır.  Çok sayıda sermaye piyasası aracının
bulunması ve bunlara yatırım yapılmasının teşvik edilmesinin bir yolu da
bankalardaki tasarruf mevduatı ve katılım fonlarında olduğu gibi, yatırımcılar
adına saklama, teslim ve nakit ödemenin yerine getirilmemesi gibi risklere
karşı belli bir tutara kadar tazmin garantisini içeren bir garanti kurumunun
bulunmasına bağlı olacaktır. İşte bu sistem de Yatırımcı Tazmin Merkezi
kurularak sağlanmıştır.

Bu makale ile, her iki müessese esas fonksiyonları
bakımından kısaca tanıtılıp, garantiye ilişkin düzenlemelerin hukuki çerçevesi
benzer ve farklı yönleriyle ortaya konulmaya çalışılacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), Fonksiyonları, Karşılaştırma, Yatırımcı Tazmin Merkezi (YTM

Comparison For Functions Between Saving Deposit Insurance Fund (SDIF) And Investor Compensation Center (ICC)

Öz

According to the Banking
Act (No.5411), efficient functioning of the credit system –especially in banks
which can be regarded as the driving force behind the economy- is of utmost
importance to the confidence to and stability of financial markets. This, in
turn, can only be made possible if deposits or participation funds are
deposited in the bank in assurance. Due to the fact that the system guarantees
a certain amount, the owner of a savings account who will deposit bank deposits
or participation funds can act with peace of mind in spite of the risks that
can be realized in the bank. In the case of the saving account owners, this is
fulfilled by the Saving Deposit Insurance Fund (SDIF) regarding the saving
deposits.

The confidence to and the
stability of financial markets is also necessary to the operation of the
Capital Markets Act (No. 6362). One way of ensuring that many capital market
instruments are available and encouraging investment in them is designing a
guarantee agency for the risks such as the savings deposits and participation
funds in the banks as well as the risks such as custody delivery and cash
payment on behalf of the investors. Indeed, the Centre for the Compensation of
Investors (ICC) provides such a system with regards to financial markets in
Turkey.

This article aims to
introduce these two institutions in brief by reviewing their main functions,
and examine the legal features of contracts regarding them by comparing those
to that of legal framework relating to the guarantees.

Anahtar Kelimeler

Saving Deposit Insurance Fond (SDIF), Investor Compan-sation Center (ICC), Functions, Comparison

Kaynakça

• ADIGÜZEL, Burak, (2017), Sermaye Piyasası Hukuku, Ankara AYDIN, Sema, (2009), Borsa İşlemlerinden Doğan Uyuşmazlıklar, İstanbul AYHAN, Rıza, (1997), “Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun Hukuki Niteliği”, Prof. Dr. N. Kınacıoğlu’na Armağan, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.1, S. 2, s. 14-27 AYMERGEN, Yasemin/ BABUŞÇU, Şenol/ İNANÇ, Candan/ SAVAŞ, Mehmet, (1996), Mevduat Sigor-ta Sistemi ve Türkiye İçin Model Önerisi, İstanbul AYOĞLU, Tolga, (2008), Halka Arz Kavramı ve Halka Arza Aracılık Sözleşmeleri, İstanbul BATTAL, Ahmet, (2006), Bankacılık Kanunu Şerhi, Ankara BÜLBÜL, Özgür, (2007) Yatırımcıları Koruma Fonu Özelinde Yatırımcı Tazmin Sistemimiz ve Av-rupa Birliği Yatırımcı Tazmin Sistemine Uyum Çerçevesinde Yapılması Gerekenler, Kadir Has Üniversite-si Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul ÇEKER, Mustafa, (2004), Hukuki Yönüyle Banka Mevduatı, Adana ÇEKER, Mustafa, (2015), Sigorta Hukuku, 12. Baskı, Adana ÇEVİK, Kemal, (2009), Banka Hukuku, Ankara ÇETİN, Nusret, (2017), “6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda Yatırımcıların Korunması”, 6362 Sayılı Yeni Sermaye Piyasası Kanunu Işığında Sermaye Piyasası Hukuku Sempozyumu, 6-7 Haziran 2013 İstanbul, (BATİDER Yayını, Editör ÖZKORKUT, Korkut.), Ankara, s. 437-476 İNAL, Emrehan, (2011), Sonuca Katılmalı Sözleşme Kavramı ve Gelir Paylaşımlı İnşaat Sözleşmesi, İstanbul KAPLAN, İbrahim, (1996), Banka Sözleşmeleri Hukuku, C. I, Ankara KARA, M. Sencer, (2006), Sermaye Piyasası Aracılık Faaliyetlerinde Yatırımcıların Korunması, An-kara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Doktora Tezi, Ankara KARAYALÇIN, Yaşar, (1984), “Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu” Bankalar ve 70 Sayılı KHK Sempoz-yumu”, Ankara, s. 285-313 KAYTAZ, Ali İhsan, (2016), “6362 Sayılı Yeni Sermaye Piyasası Kanununa Göre Yatırımcı Tazmin Sistemi”, Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 22, S. 3, s. 1625-1648 KUBİLAY, Huriye, (2013), “Kaydileştirilmesi Gereken Pay Senetlerini Merkezi Kayıt Kuruluşuna Teslim Etmeyen Kişilerin Hukuki Durumu”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVII, S. 1-2, s. 805-829 KUNTALP, Erden, (1980), Sonuca Katılmalı Ödünç Sözleşmesi, Ankara ÖNDER, M. Fahrettin, (2002), Türk Hukukunda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun Bankaları Denetimi ve Hukuki Sonuçları, İstanbul ÖNDER, M. Fahrettin, (2003), “ Banka Hukukunda Tasarruf Mevduatı Sözleşmesi”, Süleyman De-mirel Üniversitesi İİBF Dergisi, C.8, S.1, s.91-102 REİSOĞLU, Seza, (2015), Bankacılık Kanunu Şerhi, 2. Baskı, C.I , Ankara SÖNMEZ, Y. Ziyaeddin, (2017), “Sermaye Piyasası Araçlarını Konu Alan Teminat Sözleşmeleri”, ”, 6362 Sayılı Yeni Sermaye Piyasası Kanunu Işığında Sermaye Piyasası Hukuku Sempozyumu, 6-7 Haziran 2013 İstanbul, (BATİDER Yayını, Editör ÖZKORKUT, Korkut), Ankara. TANÖR, Reha, (2003), Finansal Kriz ve Sermaye Piyasası, İstanbul. TEKİNALP, Ünal, (2003), Fondaki Bankanın Hukuku, İstanbul. TEKİNALP, Ünal, (2009), Banka Hukukunun Esasları, 2. Baskı, İstanbul. TİFTİK, Mustafa, (2007), Türk Hukukunda Katılım Bankası Katılma Hesabı Sözleşmesi, Ankara. TURANBOY, Asuman,(2001), “Tasarruf Mevduatı Sigortasının Hukuki Niteliği ve Kapsamı”, BATİ-DER, C. XXI, S.2, s.65-80. TURANBOY, Asuman, (2017), “Yatırım Kuruluşları”, ”, 6362 Sayılı Yeni Sermaye Piyasası Kanunu Işığında Sermaye Piyasası Hukuku Sempozyumu, 6-7 Haziran 2013 İstanbul, (BATİDER Yayını, Editör ÖZ-KORKUT, Korkut), Ankara, s. 83-100. TURANBOY, K. Nuri, (1997), “Tasarruf Mevduatı Sözleşmesinin Hukuki Niteliği”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 1, s. 254-264. TÜRKOĞLU, Ferah, (2007) Aracı Kurumlarda Mali Durumun Bozulması ve Yatırımcıları Koruma Fonu, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul. ÜNAL, O. Kürşat, (2005), Sermaye Piyasası Hukuku ve Mevzuatı, Ankara. YAHYAOĞLU, Güran, (2012), Bankacılık Hukuku, Ankara.