Müslüman Toplumlarda İslamofobi’nin Algılanışı ve Medyanın Etkisi Üzerine Bir Saha Araştırması

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 794 - 826, 31.12.2022

Ünal Kılıç , Nihal Acar

https://doi.org/10.32711/tiad.1148467

Cited By: 1

Öz

Araştırma, İslamofobi’nin Müslümanlarda oluşturduğu algıyı betimlemek ve medyanın, İslamofobi üzerindeki etkisini açıklamak üzere nicel yaklaşımla tasarlanmıştır. Araştırmada, 435 üniversite öğrencisinin İslamofobi algılarının gayrimüslimlerin İslamiyet ve Müslümanlığa duyduğu korku, İslamlaşma korkusu ile medyadan beslenerek oluştuğu ortaya çıkmıştır. Katılımcıların, İslamofobi’yi algılama düzeylerinin sosyo-demografik özelliklerine göre farklı sonuçlar gösterdiği saptanmıştır. Araştırmada, medya kuruluşlarının İslamofobi üzerinde haberin gerçekliği ve doğruluğu, ulusal ve uluslararası basının bilgiyi aktarım şeffaflığı, denetim mekanizmaları, düşünce ile din özgürlüğü, ırkçılık açısından etkiler oluşturduğu da elde edilen diğer sonuçlar arasında yer edinmiştir. Katılımcıların, yarıdan fazlasının geleneksel ve yeni medyada İslamofobik olaylara maruz kaldığı belirlenmiştir. Araştırma sonunda gelecek çalışmalarda İslamofobi kavramı üzerine Müslüman örneklemler ve medyanın etkilerinin nasıl ortadan kaldırılabileceğine yönelik daha fazla inceleme yapılması önerilmiştir. Son olarak ise medyanın küresel değer yargılarına uygun kullanılması için kontrol odaklarının ağırlıklarını artırması tavsiye edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İslamofobi, İslamofobinin Algılanışı, Medya, Medya Etkisi, Üniversite Öğrencileri

Destekleyen Kurum

SİVAS CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ, CÜBAP

Proje Numarası

İLH-2021-041

A Field Research on The Perception of Islamophobia in Muslim Societies and The Impact of the Media

Öz

The research was designed with a quantitative approach to describe the perception of Islamophobia in Muslims and to explain the effect of the media on Islamophobia. In the research, it was revealed that the perceptions of Islamophobia of 435 university students were formed by the fear of non-Muslims towards Islam and Islam, the fear of Islamization and the media. It was determined that the participants' level of perception of Islamophobia showed different results according to their socio-demographic characteristics. Among the other results obtained in the research, media organizations have effects on Islamophobia in terms of the reality and accuracy of the news, the transparency of information transfer of the national and international press, control mechanisms, freedom of thought and religion, and racism. It was determined that more than half of the participants were exposed to Islamophobic incidents in traditional and new media. At the end of the research, it is suggested that further studies should be conducted on the concept of Islamophobia in Muslim samples and how the effects of the media can be eliminated. Finally, it is recommended to increase the weight of the locus of control in order to use the media in accordance with global value judgments.

Anahtar Kelimeler

Islamophobia, Perception of Islamophobia, Media, Media Influence, University Students

Proje Numarası

İLH-2021-041

Kaynakça

• Akıner, Nurdan – Mencet, Mustafa Sami. “Türkiye’de İslamofobi: Mizah Dergilerinde İslam’ın Temsili”. Akademik İncelemeler Dergisi 11/2 (2016), 169-196.
• Aktaş, Murat. “AB Ülkelerinde İslamofobi ve Terörizm”. Ombudsman Akademik, 7 (2017), 127-155.
• Aktaş, Murat. “Avrupa’da Yükselen İslamofobi ve Medeniyetler Çatışması Tezi”. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi 13/1 (2014), 31-54.
• Alıcı, Mustafa. “Batı’nın Bitmeyen Sanal Korkusu: İslamofobi”. Diyanet İlmî Dergisi 55 (2019), 405-430.
• Almalı, Arda. “Almanya’da Yükselen İslamofobi ve Dergilerdeki İslam Karşıtı Yayınlar”. Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi 2/2 (2018), 129-145.
• Arslan, Durmuş Ali. “Dünyada ve Türkiye’de Medya ve İslamofobi”. Dünya İnsan Bilimleri Dergisi, 2 (2019), 28-52.
• Aslan, Seyfettin vd. “İslamofobiye ve Batı Dünyasındaki Yansımaları”. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16 (2016), 451-463.
• AÜADM, Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri, “Örnekleme Yöntemleri”. 24 Ağustos 2022. https://acikders.ankara.edu.tr/
• Ayhan, Çakır. Faktör Analizi. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2014.
• Chris, Allen. Islamophobia. England: Published by Ashgate Publishing Limited, 2011.
• Çöteli, Sami. “Propaganda ve İslamofobi’nin İngiliz Kitle İletişim Araçlarından Yansımaları”. Akademik Bakış 33 (2012), 1-17
• Dijk, Teun Adrianus van, New(s) Racism: A Discourse Analytical Approach. Philadelphia: Open University Press,2000.
• Erbay, Şeyma – Beydoğan, Hacı Ömer. “Eğitimcilerin Eğitim Araştırmalarına Yönelik Tutumları”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 18/3 (2017), 246-260.
• Genel, Mehmet Gökhan. “Avrupa’daki Türk Medya Perspektifinden Batı’nın Bir Ötekileştirme Dili Olarak Kullandığı İslamofobiye Bakış”. Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 6/6 (2014), 105-125.
• Gölcü, Abdülkadir – Varol, Fatma Betül “Yükselen Bir Trend Olarak İslamofobi Endüstrisi: Amerikan Medyasına Yönelik Araştırmaların Bir Panoraması”. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi 1/1 (2018), 73-88.
• Güz, Nureddin vd. “İslamofobi ve Medya: “The Stone Merchant” Film Afişinin Gösterge Bilimsel Analizi”. International Journal Of Social Sciences And Education Research 6/1 (2020), 11-30.
• Hanniman, Wayne. “Canadian Muslims, Islamophobia and National Security”. International Journal Of Law Crime And Justice 36/4 (2008), 271-285.
• Hutcheson Graeme – Sofroniou Nick. The Multivariate Social Scientist: Introductory Statistics Using Generalized Linear Models. CA: Sage Publications, Thousand Oaks, 1999.
• Imhoff, R. & Recker, J. Differentiating Islamophobia: Introducing A New Scale to Measure Islamoprejudice and Secular Islam Critique. Political Psychology, 33/6 2012, 811-824.
• Karslı, Necmi. "İslamofobi’nin Psikolojik Olarak İncelenmesi". Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 13/1 (2013), 75-100.
• Kılcı, Şule vd.” Yeni Medya Ortamlarında Nefret Söylemi: İslam Karşıtlığı Bağlamında Nefret Söylemi İçeren Videoların Youtube Üzerinden İncelenmesi”. AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology 8/30 (2017), 155-187.
• Kılıç, Ünal – Acar, Nihal. “Algılanan İslamofobi Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması, Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması”. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 2/12 (2021), 175-198.
• Kınık, Hülya – İlter, Emel. “Müslümanlara Yönelik Medya Algısı: İngiliz Yazılı Basını”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 33/3 (2019), 963-976.
• Kırılmaz, Ayşenur. “Batı’da Artan İslamofobiye Algısının Müslüman Kadınlar Üzerindeki Etkileri”. Bölgesel Araştırmalar Dergisi 4/10 (2020), 178-206.
• Kırtepe, Selçuk - Öztunç, Esra. "İslamofobi Kavramı Yerine İslamodium Kavramı". Tokat İlmiyat Dergisi 8 / 1 (2020), 161-197.
• Koç, Çilem Tuğba. “Yeni Medyada İslamofobik Söylemin Üretimi: Facebook Örneği”. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi 1/2 (2018),
• Koçer, Mustafa – Yazıcı, Fikret. “İslamofobi’nin Charlie Hebdo Dergisi Twitter Hesabında Paylaşılan Karikatürler Örneğinde İncelenmesi”. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi 1/2 (2018), 191-209.
• Kunst, Jonas R. vd. “Perceived İslamophobia: Scale Development and Validation”. International Journal of Intercultural Relations 37/2 (2013), 225–237.
• Külahçı, Ahmet. “Yabancı Düşmanlığı Görmezden Geliniyor”. Kamu’da Sosyal Politika 9/34 (2016), 38-42. Lee, Sherman A. vd. “Fear Of Muslims: Psychometric Evaluation Of The Islamophobia Scale”. Psychology Of Religion and Spirituality 5/3 (2013), 157–171.
• Lee, Sherman A. vd. “The Islamophobia Scale: Instrument Development and Initial Validation”. International Journal for The Psychology of Religion 19/2 (2009), 92-105.
• Marlow, Cristine. Research Methods For Generalist Social Work. New York: Thomson Learning Brooks/Cole, 2015.
• Mattia, Casula vd. “The potential of working hypotheses for deductive exploratory research”. Qual Quant 55 (2021), 1703–1725.
• Mencet, Mustafa Sami. Mizah Dergileri Ölçeğinde Türkiye’de İslamofobi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2016.
• Runnymede Trust. (1997). Islamophobia, a Challenge for Us All, Summary. http:/www.runnymedetrust.org/uploads/publications/pdfs/islamophobia.pdf
• Said, Edward W. “Orientalism Reconsidered”. Cultural Critique 1 (1985), 89-107.
• SCÜ, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi. “Öğrenci Sayıları”. 21 Haziran 2021. https://www.cumhuriyet.edu.tr/ogrenci/ogrenci-sayilari
• Şahin, Mustafa – Gülnar, Birol. İletişim Korkusu ve İnternet Kullanımı İlişkisi: Türkiye’deki Üniversite Öğrencileri Arasında Bir Alan Araştırması. Selçuk İletişim Dergisi 9/2 (2016), 5-26.
• Temel, Mustafa. “Türkiye’de Medya ve İslamofobi Araştırmaları”. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 2/1 (2019), 93-121.
• Türkan, Hüseyin vd. Avrupa’da Yükselen Ayırımcılık, Nefret, İslamofobi ve Irkçılık. İstanbul: Uluslararası Hak İhlalleri İzleme Merkezi, 2015.
• Usta, Aydın. “Evreleri ile Bilimsel Araştırma Süreci ve Raporlaştırılması”. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi 6/13 (2019), 85-101.
• Uzunsakal, Ece – Yıldız, Doğan. Alan Araştırmalarında Güvenilirlik Testlerinin Karşılaştırılması ve Tarımsal Veriler Üzerine Bir Uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi 2/1 (2018), 14-28.