İŞLETMELERDE VERİ ANALİZİYLE İSTİSNALARIN SAPTANMASI

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 38, 139 - 151, 31.12.2020

Ezgi Çifçi Oğuz Borat

Öz

Bu çalışmada, müşterilerin bir marketten satın alma tercihleri detaylı incelenmiş ve elde edilen sonuçlar, TCMB verilerini kullanan TEPAV'ın banka ve kredi kartı ile yapılan harcamalar üzerindeki çalışmaları ile karşılaştırılmıştır. 11-17 Mart 2019 tarih aralığında 589 kişinin, 11-17 Mart 2020 tarih aralığında ise 645 kişinin alışveriş verisi kullanılmıştır. Eğilimler aynı olmasına rağmen sayısal değerler arasında farklılıklar görülmüştür. Markette 11-17 Mart 2020 haftası boyunca yapılan nakit ve kredi kartı harcamaları, 11-17 Mart 2019 haftasındaki harcamalar göre %90 artış gösterirken TEPAV’ın kümülatif değeri %80 bulunmuştur. Benzer şekilde marketteki gıda maddelerindeki bir hafta boyunca artış %73 olarak hesaplanırken TAPEV’in kümülatif değeri %60 olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, veri analizi, veri madenciliği

DETERMINATION OF EXCEPTIONS WITH DATA ANALYSIS IN BUSINESSES

Öz

In this study, the preferences of customers to buy from a market are analyzed and the results are compared with TEPAV's studies on bank and credit card expenditures using CBRT data. Shopping data of 589 people in the period of 11-17 March 2019 and 645 people in the period of 11-17 March 2020 were used. Cash and credit card spending during the week of 11-17 March 2020 increased 90% compared to the expenses of 11-17 March 2019, while the cumulative increase of TEPAV’s study was found to be 80%. Similarly, while the increase in foodstuffs in the market was calculated as 73% for a week, the cumulative increase of TEPAV’s study was found to be 60%. The analysis of the markets and the resulting differences in the environment is different from that found in Turkey and would mean different kinds of payments in the grocery are considered effective.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, data analysis, data mining

Kaynakça

• Akçay, A., (2014), Bilgi ve Belge Yönetiminde Veri Madenciliği, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Alan, B., (2016), Veri Madenciliği ve Market Veri Tabanında Birliktelik Kurallarının Belirlenmesi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Rize.
• Alpaydın, E., (2000), Zeki Veri Madenciliği: Ham Veriden Altın Bilgiye Ulaşma Yöntemleri, Bilişim 2000 Eğitim Semineri
• Ayan, E.A., (2017), Veri Madenciliği Tekniklerinin İş ve Meslek Danışmanlığı Hizmetlerinde Kullanımı ve İŞKUR İçin Öneriler, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Berry M., Linoff, G., (2004), Data Mining Techniques for Marketing, Sales, and Customer Relationship Management. Second Edition, John Wiley & Sons.
• Bilgiç, E., (2018), “R Programlama Dili ile Pazar Sepet Analizi: Muş İl Merkezindeki Bir Süpermarkette”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 89-97.
• Ekmekçi, U., (2020), Krizlerde Sistematik Dönüşüm Modeli. Moderatör: Ömer Burhanoğlu. Canlı Yayın. 07.05.2020. Fark Labs-Farplas, 07.05.2020, 17:00-18:00, https://farklabs.com/farkli-konuk-umut-ekmekci/.
• Fayyad, U., Piatetsky-Shapiro, G., Smyth, P., (1996), “The KDD Process for Extracting Useful Knowledge from Volumes of Data”, Communications of the ACM, 39(11), 27-34.
• Fister Jr, I., Fister, K., Fister, I., (2020), “Discovering Associations in Covid-19 Related Research Papers” arXiv preprint arXiv:2004.03397.
• Ghebreyesus, T.A., (2020), WHO Director-General's Opening Remarks at the Media Briefing on COVID-19-11 March 2020. World Health Organization. 11 March 2020, 27.04.2020.https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020.
• Han, J., Kamber, M., (2001), “Data Mining : Concepts and Techniques”.Academic Press.
• Kurniawan, F., Umayah, B., Hammad, J., Nugroho, S. M. S., Hariadi, M., (2018), “Market Basket Analysis to Identify Customer Behaviors by way of Transaction Data”, Knowledge Engineering and Data Science, 1(1), 20.
• Liu, Y., Gayle, A.A., Wilder-Smith, A., Rocklöv, J., (2020), “The Reproductive Number of Covid-19 is Higher Compared to SARS Coronavirus”. Journal Of Travel Medicine, 27(2), 1-4.
• Muradoğlu, M., (2020), Covid-19'la Birlikte Türkiye'de Online Harcama Tutarında Nasıl Bir Değişim Yaşandı?, 03.05.2020. https://webrazzi.com/2020/04/07/covid-19-la-birlikte-turkiye-de-online-harcama-tutarinda-nasil-bir-degisim-yasandi/.
• Rampratap, G.N., (2020), “A Study on Purchasing Method of Vegetables online v/s offline during Lockdown (Covid-19)-With Special Reference o Kalyan City”. Studies in Indian Place Names, 40(68), 321-328
• Ranasinghe, R., Karunarathna, C., Pradeepamali, J., (2020), After Corona (Covid-19) Impacts on Global Poverty and Recovery of Tourism Based Service Economies: An Appraisal. Available at SSRN 3591259.
• Ranasinghe, R., Sugandhika, M.G.P., (2018), “The Contribution of Tourism Income for the Economic Growth of Sri Lanka”, Journal of Management and Tourism Research, 1(2), 67-84
• Roberts, J.A., Jones, E., (2001), “Money Attitudes, Credit Card Use, and Compulsive Buying Among American College Students”. Journal of Consumer Affairs, 35(2), 213-240.
• Sathiyamoorthi, V., Bhaskaran, M., (2011), “Data Pre-Processing Techniques for Pre-Fetching and Caching of Web Data through Proxy Server”. International journal of Computer Science and Network Security, 11(11), 92-98.
• TEPAV-Mart, (2020), COVID-19’un Tüketici Harcamalarına Etkisi. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. N202007, 27.04.2020. https://www.tepav.org.tr/upload/mce/2020/notlar/covid19un_tuketici_harcamalarina_etkisi.pdf.
• TEPAV-Nisan, (2020), COVID-19’un Tüketici Harcamalarına Etkisi. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. Ankara, 27.04.2020. https://www.tepav.org.tr/tr/haberler/s/10119.
• The Editorial Board (2020), Is the World Ready for the Coronavirus? Distrust in Science and Institutions Could Be A Major Problem If The Outbreak Worsens. The New York Times, 27.04.2020. https://www.nytimes.com/2020/01/29/opinion/coronavirus-outbreak.html.
• Topuzoğlu, A., Hıdıroğlu, S., Ay, P., Önsüz, F., İkiışık, H., (2007), “Tüketicilerin Gıda Ürünleri ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve Sağlık Risklerine Karşı Tutumları”. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 253-258.
• Ulukan, G., (2020), Corona Virüs Salgını Süresince Online Alışverişin En Fazla Talep Gören Ürünleri, 16.05.2020. https: // webrazzi.com/2020/04/08/corona-virus-iyzico-online-alisveris/
• Üçhisarlı, C., (2020), Corona Virüs Online Alışverişi Artırdı. Migros Pazarlamasyon. 27.04.2020, https://pazarlamasyon.com/corona-virus-online-alisverisi-artirdi/.
• Yılmaz, E., (1999), Money Türkiye’de Kredi Kartı Uygulaması ve Ekonomik Etkileri, Vedat Kitapçılık, İstanbul.
• Yücedağ, K.İ., (2005), Tüketici Davranışı, İnsana Özgü İhtiyaçlar ve Hedonik Tüketim, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Aydın.