İNSAN HAKLARI VE BİYOTIP SÖZLEŞMESİ’NİN UYGULANMASINDA TÜRKİYE İNSAN HAKLARI VE EŞİTLİK KURUMU

Yıl 2018, Sayı: 1, 147 - 162, 25.12.2018

Ahmet Nezih Kök

Öz

Temel bilim
alanlarındaki gelişmelerin katma değer etkisi en ağırlıklı olarak tıpta görülmektedir.
 Tıptaki gelişmeler yeni farkına varılan etik
ve hukuki sorunların da yaşanmasına neden olmaktadır. İnsan onuruna yönelik bu
sorunların bilinci ile hazırlanarak taraf devletlerin imzasına açılan İnsan
Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi 2004 yılında da iç hukukumuzun bir parçası haline
gelmiştir. Geçen on dört yıllık süreçte Sözleşme’nin ülkemiz tıp meslek
insanlarınca farkındalığının istenilen duruma erişememesinin yanı sıra
mahkemelerce de Sözleşme’ye yeterince atıfta bulunulmamıştır.

6/4/2016 tarihinde
kabul edilen 6701 sayılı Kanun ile insan haklarının korunması ve
geliştirilmesi, hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanma
ayrımcılığının önlenmesi ve bu konuda ulusal önleme mekanizması görevini yerine
getirmek üzere Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu kurulmuştur.

Bu makalede,
Türkiye’de sağlık hizmetlerinin sunumunda son iki on yılda sayısı giderek artan
tıbbi uygulama hataları iddialarında Sözleşme kapsamında standart müdahale
kavramına yeni bir bakış açısı getirilmesi ve bu bakış açısının
etkinleştirilmesinde Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun 6701 sayı ile
kendisine verilen Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası insan hakları
sözleşmelerinin uygulanmasını izlemek görevini yerini getirirken üstlenmesi
gereken rol konusunda bir başlangıç yapılması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi, Standart müdahale, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Muayene süresi

Kaynakça

• Aydın, E. (2006). Dünya ve Türk Tıp Tarihi, Güneş Kitabevi, Ankara.
• Bal S. (2009). “An Introduction to Medical Malpractice in the United States”, Clin Orthop Relat Res 467:339-347.
• Dugdale C.D, Epstein R, Pantilat Z.S. (1999). “Time and the patient-Physician Relationship”, JGIM 14 / (supplement 1), 34-40.
• Eren Ö. C, Lutz E.E. V. (2017). “Turkey and the Council of Europe’s Oviedo Convention at Its 20th Anniversary” Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi 22/2, 73-74.
• Güriz, A. (2003). Hukuk Felsefesi, Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Hakeri, H. (2012). Tıp Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Hançerlioğlu, O. (2003). Ruhbilim Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Kök, A.N. (2014). Türk Ceza Adalet Sisteminde Adli Tıp Uygulamaları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Kök A.N. (2005). “İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesine Göre Aydınlatma ve Rıza”, KhukA, 8, 116-121.
• Musellım B, Borekcı S. and et al. (2017). “What should be the appropriate minimal duration for patient examination and evaluation in pulmonary outpatient clinics?” Ann Thorac Med. 12/3, 177-182.
• Rousseau, J.J. (1999). Toplum Sözleşmesi, Öteki Yayınevi, Ankara.
• Sağlık Bakanlığı. Sağlıkta Dönüşüm. https://www.saglik.gov.tr/TR,11415/saglikta-donusum- programi.html
• Savaş, H. (2007). Sağlık çalışanlarının ve sağlık Kurumlarının Tıbbi Müdahaleden Doğan Sorumlulukları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Türk Tabipleri Birliği. (2002). Hekimlik Meslek Etik Kuralları, Yorum Matbaacılık, Ankara.
• Zanden, J. W. V. (1996). Sociology, McGraw-Hill, Inc., New York.