Biga Yarımadasında Jeodeğerler ve Jeoturizm Potansiyeli

Yıl 2018, Cilt: 61 Sayı: 2, 175 - 192, 27.04.2018

Ayten Çalık , Sevinç Kapan R. Cüneyt Erenoğlu Oya Erenoğlu Cumali Yaşar Emin Uğur Ulugergerli

https://doi.org/10.25288/tjb.418820

Cited By: 2

Öz

Çanakkale ili sınırları içinde yer alan, jeolojik olarak önemli ve toplumun ilgisini çekebilecek, birbirinden yapısal olarak farklı üç ayrı jeolojik oluşumun jeopark veya jeodeğer olarak değerlendirilebilmesi için yapılması gerekenler özetlenmiştir. Örnek alanlar olarak Tuzla jeotermal alanı sıcak su çıkışları, Kestanbol-Yahya Çavuş köyü antik granit sütunları ve Yenice Köyü opal sahası ele alınmıştır. Gerek bilimsel gerekse turistik değeri olan alanların korunmasının bir yolu tanıtma ve ziyarete açmaktır. Yerbilimleri müzeleri de bu alanların ortaya çıkarılması ve tanıtılmasında katkı verecek önemli kurumlardır. Bu çalışmada önerilen, uygulaması kolay bir izlence her üç sahada da güncel durumu tanımlama ve geleceğe yönelik yapılacakları belirlemek için kullanılmıştır. İlk sonuçlara göre Tuzla Jeotermal alanı basit birkaç düzenleme ile kullanılabilecek iken Kestanbol, Yahya Çavuş Köyü sahalarının güncel halleri ile jeoturizm amacı ile kullanılamayacağı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Jeodeğer, Jeolojik miras, Jeopark, Jeonokta, Yerbilimleri Müzesi

Geovalue and Geoturism Potential of Biga Peninsula

Öz

It is summarized what needs to be done and to be able to utilise three structurally different geological formations within the Çanakkale province as geo-parks or geovalue that can attract geologically important and interestingtosocieties. As examples, hot water springs of Tuzla geothermalarea, ancient granite columns of Kestanbolu-Yahya Çavuşvillage and opal pit of Yenice village are taken as examples. It is also emphasized that besides the areas highlighted, all other possible areas have their own specific conditions and that ignoring these conditions may cause permanent damages to the area. Earth science museum are also important institutions that will contribute to the discovery and introduction of these fields. As a way of preserving areas that are both scientific and tourist attraction, we have also listed our views on the importance of opening up and exploring to public and the negativity of this activity. According to the first results, while the Tuzla Geothermal field could be used with a few simple arrangements but Kestanbol and Yahya Çavuş villages could not be used for the purpose of geotourism with its current state of the fields.

Anahtar Kelimeler

Geovalue, Geological heritage, Geopark, Geopoint, Earth Science Museum

Kaynakça

• Arpat, E., 1976. İnsan Ayağı İz Fosilleri; Yitirilen Bir Doğal Anıt. Yeryuvarı ve İnsan, 1/4, 65-66.
• Arpat, E., Güner, Y., 1976. Ağrı Buz Mağarası; Ender Bir Doğal Anıt. Yeryuvarı ve İnsan, 1/1, 95-96.
• Aydoğan, N.B., 2002. Çanakkale Turizminin Profili ve Çeşitlendirilmesi. Ankara: Turizm Bakanlığı, Geleceğimiz Turizm/II. Turizm Şurası Bildirileri, I. Cilt, 12-14.
• Baba, A., Yüce, G., Deniz, O., Uğurluoğlu, D., Özcan H., 2008. Tuzla Sıcak Su Kaynaklarının Kontrolsüz Boşalımlarının Çevreye Etkileri: Tuzla Jeotermal Örneği, 61. Türkiye Jeoloji Kurultayı,sf.19-21, ANKARA.
• Barettino, D., Vallejo, M., Gallego, E., 1999a. Towards the Balanced Management and Conservation of the Geological Heritage in the New Millenium. Pro-GEO –European Association for Conversation of Geological Heritage and Sociedad Geologica de Espana, Madrid, 459 s.
• Barettino, D., Wimbledon, W.A.P., Gallego, E., 1999. Geological Heritage: Its Conservation and Management. ProGEO European Association for the Conservation of the Geological Heritage and Sociedad Geologica de Espana, Madrid, 212 s.
• Bingöl, E., 1969. Geology of the Central and Southeastern Parts of the Kazdag Massif. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Dergisi, 72, 110-123.
• Birkle, P., Satır, M., 1995. Dating, Geochemistry and Geodynamic Significance of the Tertiary Magmatism of the Biga Peninsula, NW Turkey, Geology of the Blacksea Region, 171-188.
• Bucak, T., Özkaya, E., 2013. Çanakkale İlinin Termal Turizm Potansiyeli. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, v. 5, n. 2, p. 7-23.
• Çalık, A., Ulugergerli, E. U., Yasar, C., Altinoluk, I., 2014 a. A Common Point between Virtual and Conventional Education in Earth Science: E – museum; SGEM 2014, International Multi disciplinary Scientific Geoconferences on Ecology, Economics, Education and Legislation, Albena, Bulgaria,Volume III, p.539 - 546,
• Çalık, A., Yasar, C., Ulugergerli, E. U., Altinoluk, I., 2014 b. The Virtual Education Opportunities to Support Conventional Teaching: e- Museum for Earth Science; EGU2014, Vienna, Austria.
• Çalık, A., 2016 a. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yer bilimleri Müzesi: Üniversite Müzeleri, Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi Sertifika No: 14902, İstanbul, Sf. 57-72, ISBN 978-605-658213-4.
• Çalık, A., 2016 b. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Yer Bilimleri ve Doğa Tarihi Müzesi, Değişen Üniversite Müzeleri, III. Uluslararası Üniversite Müzeler Birliği Platformu Konferansı, sf.154-160, 19-21 Nisan 2016, Edirne, ISBN 978-975-374-204-7.
• Çalık, A., Ulugergerli, E. U., Yasar, C., Taşpınar, K., 2016. Virtual Learning and Contribution from E-museum an Example for Earth Sciences; 16th International Multidisciplinary Scientific Geo Conference SGEM 2016, Conference Proceedings, Book5 Vol. 3, 1077-1084 pp, ISBN 978-619-7105-67-4 / ISSN 1314-2704 .
• Çalık, A., Erenoglu, R., C., Erenoglu, O., Ulugergerli, E., U., Arslan, N., 2017a. Imaging of Spectral Properties of Opal Mineral using Sensor Data, Yenice District, North-Western Turkey, International Symposium on GIS Applications in Geography and Geosciences (ISGGG-2017), October 2017, Çanakkale, sf.100-101.
• Çalık, A., Ulugergerli, E. U., Yasar, C., 2017b. Geleneksel ve Sayısal Müze Oluşumlarının Birlikte Kullanımı: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yer Bilimleri Ve Doğa Tarihi Müzesi; 4. International Conference of the Association of University Museums, 7- 8 April 2017, Eskişehir, p.98-99.
• Çalık, A., Deniz O., Ulugergerli, E.U., 2018. Natural Resources and Earth Sciences as a Source of Hope, 2. International Rating Academy Congress, 19-21 April 2018, Çanakkale.
• Demir, C., 2013. Turizm ve Rekreasyon Faaliyetlerinin Olumsuz Çevresel Etkileri: Türkiye’deki Milli Parklara Yönelik Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2).sf. 93-117
• Erenoğlu, O., Akçay, Ö., Erenoğlu, R.C., 2015. Classification of Geological Characteristics U-using Thermal Camera Images: A Case Study From Tuzla Geothermal Area (ÇanakkaleTurkey), International Symposium on Modern Technologies, Education and Professional Practice in Geodesy and Related Fields. Sofia, Bulgaria.
• Fytikas, M., Giuliano, O., Innocenti, F., Marinelli, G., Mazzuoli, R., 1976. Geochronological Data on Recent Magmatism of the Aegean Sea. Tectonophysics. 31. 29-34.
• İnaner, H., Savaşçın, M.Y., 1999. Natural and Cultural Geological Heritage of Anatolia, In D.Barrettino, M. Valleco, E. Gallego (Eds.) Towards the Balanced Managementand Conservation of the Geological Heritage in the New Millenium, Madrid., p. 459. GMKA, 2012. Çanakkale Turizm Çalıştayı Raporu, Güney Marmara Kalkınma Ajansı.
• Göker, A., F., Tuğrul, A., 2006. Boyutlandırılmış Taş Üretimi Yönünden Kestanbol Plütonu Taş Ocaklarının Kalitesi, Mühendislik Jeolojisi Bülteni, s.22, sf.1-20, 2006.
• Gürler, G., Ilgar, A., Öztan, S., 2008. Magmadan Arkeolojik Sütunlara Bir Granitin Öyküsü: Jeosit Alanı Olarak Önerilen Çanakkale-Kestanbol Arkaik Dönem Taş Ocağı. 61. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara.
• Kahveci, G., Ok, K., Yılmaz, E., 2003: Ecotourism and Sustainable Development of Forest Villagers in Turkey, XII. World Forestry Cong. Canada, http://www.fao.org/docrep/article/WFC/XII/0708-A1.htm
• Karacık, Z., 1995. Ezine-Ayvacık (Çanakkale) Dolayında Genç Volkanizma Plütonizma İlişkileri. PhD Thesis, Tech. Univ. Of Istanbul, Ins. Of Science, Turkey.
• Karacık, Z., Yılmaz, Y., 1998. Geology of the Ignimbrites and the Associated Volcano-plutonic Complex of the Ezine Area, northwestern Anatolia, Journal of Volcanology and Geothermal Research, 85, 251-264.
• Karamanderesi, I., H., 1986. Hydrothermal Alteration in Well Tuzla T-2, Canakkale, Turkey. Report 3: Geothermal Training Programme in Iceland UNU G.T.P., Iceland, 1-23.
• Kazancı, N., 2010. Jeolojik Koruma; Kavram ve Terimler. Jeolojik Mirası Koruma Derneği yayını, Ankara, sf. 60.
• Kazancı, N., Şaroğlu, F. ve Suludere, Y., 2015. Jeolojik Miras ve Türkiye Jeositleri Çatı Listesi. MTA Dergisi, 151, 263-272.
• Kazancı, N., Erdem N., Ö., ve Erturaç M., K., 2017. Kültürel Jeoloji ve Jeolojik Miras; Yerbilimlerinin Yeni Açılımları, Türkiye Jeoloji Bülteni, 60 (1).
• Ketin, İ., 1970. Türkiye’de Önemli jeolojik Aflormanların Korunması. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, XI/2, 90-93.
• Kelkit, A., 2003. Çanakkale İlinin Turizm Potansiyeli ve Çeşitlendirilmesi, S. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 17 (31): 18-23
• Kıyak E., Yasar, C., Altınoluk, I., Ulugergerli, E., U., Çalık, A., 2012. Uzaktan Eğitimde Sanal Eğitim Olanakları: E-Müze Örneği: MERSEM-2012, Proceedings of the Eight International Marble and Natural Stone Congress of Turkey, Afyonkarahisar, Turkey, p. 803-810.
• Kurnaz, H. A., Çeken, H., Kılıç, B., 2013. Hüzün Turizmi Katılımcılarının Seyahat Motivasyonlarının Belirlenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(2), 57-73.
• Nyaunpane, G. P., Lew, A. A., Tatsugawa, K., 2016. Understanding Environmental and Social Change using Photo Sorting Methods.
• Okay, A.I, Siyako, M., Gürkan, K.A., 1990. Biga Yarımadasının Jeolojisi ve Tektonik evrimi: TPJD Büt., 2/1,83-121.
• Öngür, T., 1976. Doğal Anıtların Korunmasında Yasal Dayanaklar. Yeryuvarı ve İnsan, 1/4, 17-23.
• Öngür, T., 1973. Volcanology and Geological Report of Canakkale Tuzla Geothermal Area, MTA report, Ankara (unpublished). Özel, E., 2004. Çanakkale İli Doğal ve Kültürel Potansiyelinin Turizm ve Rekreasyonel Kullanım Yönünden İncelenmesi. (YL Tezi, Yayınlanmamış), ÇOMÜ Fen bilimleri Enstitüsü, 153.
• ProGeo Group, 1998. A First Attempt at a Geosites Framework for Europe -an Lug Initiative to support recognition of World heritage and European geodiversity. Geologica Balcanica 28, 5-32.
• Satır, M., 2004. Antik Troia’nın Mermer ve Granit Sütunları, Çömlekçiliğin Kökeni, 57., Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Kitabı, Ankara, sf.241-243.
• Siyako, M., Bürkan, K.A., Okay, A.İ., 1989. Biga ve Gelibolu Yarımadaları’nın Tersiyer Jeolojisi ve Hidrokarbon Olanakları, Türk. Petr. Jeolog. Der. Bült., 1/3, 183-200.
• Steele, P., 1995. Ecotourism: An Economic Analysis. Journal of Sustainable Tourism, 3(1), 29-44.
• Tunusluoğlu, M.C., Dinç, Ö.Ş., Çalık A., Karaca Ö.,2012. Kestanbol Granitlerinin Bozunma Derecesinin Değerlendirilmesi, 65. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 2- 6 Nisan 2012, s.484 – 485.
• Uzunoğlu, A., Çalık A., Ulugergerli, E.U., 2018. Sentetik Süstaşları Üretim Yöntemleri, 71. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 23- 27 Nisan 2018, Ankara.
• Ünlü, S. & Alpar, B., 2017. Evaluation of Sediment Contamination by Monoaromatic Hydrocarbons in the Coastallagoons of Gulf of Saros, NE Aegean Sea. Marine Pollution Bulletin, 118(1), 442-446.
• Wimbledon, W.A.P., 1996. National Site Election, A Stop on the Road to a European Geosite List. Geologica Balcanica 26, 15-27.
• Wimbledon, W.A.P., Smith-Meyers, S (eds). 2012. Geoheritage in Europe and Its Conservation. PeoGEO Spec. Pub., Oslo, Norway, 405.
• Wimbledon, W.A.P., Benton, M.A., Berins, R.E. 1995. The Development of a Methodology for The Selection of British Geological Sites for Conservation. Part I, ProGEO. Modern Geology, 20, 59-202.
• Yıldırım, T., B., Ak, T., Ölmez, Z., 2008. Assessment of the Natural-cultural Resources in Çanakkale Fornature-based Tourism, Environment, Development and Sustainability 10 (6), pp 871–881, doi:10.1007/s10668-007-9089-0
• Yüksek, T., Cengiz, T., Yüksek, F. (2008). Doğal Alanlarda Festival Etkinliklerinin Koruma Kullanma Açısından Değerlendirilmesi: Kafkasor Kültür, Sanat ve Turizm Festivali Örneği. Ekoloji, 17 (67), 37-45.