Serum gamma glutamiltransferaz seviyeleri stabil koroner arter hastalarında koroner kollateral gelişiminin belirleyicisi olabilir mi?

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 4, 456 - 462, 30.12.2022

Sebahat Tekeli Şengül , Betül Banu Karasu , Erol Kalender , Özcan Özeke

https://doi.org/10.18663/tjcl.1034014

Öz

Amaç: Yüksek serum gamma- glutamiltransferaz (GGT) seviyelerinin koroner arter hastalığı olan bireylerde ve akut koroner sendromda kötü klinik sonuçlarla ilişkili olduğu gösterilmiştir. Koroner kollateral gelişimi dokuyu hipoksiye karşı koruyan çok önemli bir mekanizmadır. Bu çalışmada GGT seviyeleri ile koroner kollateral dolaşım (KKD) arasındaki ilişki araştırıldı.
Araçlar ve yöntem: Çalışmaya koroner anjiyografi (KAG) uygulanan ve en az bir major epikardiyal koroner arterinde %95 ve üzerinde darlık saptanan 216 hasta (176 erkek, ort yaş 62,8±9,6) geriye dönük olarak dahil edildi. KKD Rentrop skorlama sistemi kullanılarak derecelendirildi. Az gelişmiş KKD grubuna rentrop 0-1 kollateral dolaşımı olan, iyi gelişmiş KKD grubuna rentrop 2-3 kollateral dolaşımı olan hastalar alındı.
Bulgular: Seksen (55 erkek, ort yaş 62,6±9,2 yıl) hasta az gelişmiş KKD grubunu; 136 (92 erkek, ort yaş 62,9±9,8 yıl) hasta ise iyi gelişmiş KKD grubunu oluşturdu. İki grup yaş, cinsiyet, koroner arter hastalığı risk faktörleri, ilaç kullanımı ve sigara içiciliği açısından benzer bulundu. Serum GGT seviyeleri ile koroner kollateral gelişimi açısından iki grup arasında anlamlı fark saptanmadı. Gensini skoruyla belirlenen koroner arter hastalığı yaygınlığı (45 ± 46 vs. 91 ± 35, p < 0.001) ve tutulan damar sayısı iyi koroner kollateral gelişimiyle ilişkili bulundu. Çok değişkenli lojistik regresyon analizinde tutulan damar sayısının (OR = 0.98, p < 0.001) koroner kollateral gelişiminin bağımsız risk faktörü olduğu saptandı.
Sonuç: Tutulan damar sayısı ve gensini skoru ile koroner kollateral gelişimi arasında belirgin ilişki saptanırken, serum GGT düzeyleri ile koroner kollateral gelişimi arasında ilişki saptanmadı.

Anahtar Kelimeler

koroner arter hastalığı, koroner kollateral dolaşım, gamma glutamiltransferaz

Destekleyen Kurum

yok

Could serum gamma glutamyltransferase level be a predictor of coronary collateral circulation in patients with stable coronary artery patients?

Öz

Kaynakça

• Sincer I, Mansiroglu AK, Erdal E, Cosgun M, Aktas G, Gunes Y. Could platelet distribution width predict coronary collateral development in stable coronary artery disease? North Clin Istanb. 2020;7(2):112-117.
• Lee DH, Pei CZ, Song JY, et al. Identification of serum biomarkers for premature ovarian failure. Biochim Biophys Acta Proteins Proteom. 2019;1867(3):219-226.
• Han K, Lu Q, Zhu WJ, Wang TZ, Du Y, Bai L. Correlations of degree of coronary artery stenosis with blood lipid, CRP, Hcy, GGT, SCD36 and fibrinogen levels in elderly patients with coronary heart disease. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2019;23(21):9582-9589.
• Zhou JP, Tong XY, Zhu LP, et al. Plasma Omentin-1 Level as a Predictor of Good Coronary Collateral Circulation. J Atheroscler Thromb. 2017;24(9):940-948.
• Ballı M, Çetin M, Taşolar H, et al. The relationship between serum thyroid hormone levels, subclinical hypothyroidism, and coronary collateral circulation in patients with stable coronary artery disease. Turk Kardiyol Dern Ars. 2016;44(2):130-136.
• Gök M, Kundi H, Kızıltunç E, Topcuoglu C, Ornek E. The relationship between ischaemia-modified albumin and good coronary collateral circulation. Kardiol Pol. 2018;76(2):370-375.
• Akdag S, Akyol A, Asker M, Ozturk F, Gumrukcuoglu HA. The relation of platelet-lymphocyte ratio and coronary collateral circulation in patients with non-ST segment elevation myocardial infarction. Postepy Kardiol Interwencyjnej. 2016;12(3):224-230.
• Gok M, Kundi H, Kiziltunc E, Topcuoglu C, Ornek E. Endocan Levels and Coronary Collateral Circulation in Stable Angina Pectoris: A Pilot Study. Angiology. 2018;69(1):43-48.
• Türker Duyuler P, Duyuler S, Gök M, Kundi H, Topçuoğlu C, Güray Ü. Pleiotrophin levels are associated with improved coronary collateral circulation. Coron Artery Dis. 2018;29(1):68-73.
• Lee DH, Blomhoff R, Jacobs DR Jr. Is serum gamma glutamyltransferase a marker of oxidative stress? Free Radic Res. 2004;38(6):535-539.
• Huang Y, Luo J, Liu X, et al. Gamma-Glutamyltransferase and Risk of Acute Coronary Syndrome in Young Chinese Patients: A Case-Control Study. Dis Markers. 2018;2018:2429160.
• Rentrop KP, Thornton JC, Feit F, Van Buskirk M. Determinants and protective potential of coronary arterial collaterals as assessed by an angioplasty model. Am J Cardiol. 1988;61(10):677-684.
• Gensini GG. A more meaningful scoring system for determining the severity of coronary heart disease. Am J Cardiol. 1983;51(3):606.
• You XD, Jin JL, Zhang H, et al. Lipoprotein(a) as a marker for predicting coronary collateral circulation in patients with acute myocardial infarction. Per Med. 2020;17(1):67-78.
• Mason JE, Starke RD, Van Kirk JE. Gamma-glutamyl transferase: a novel cardiovascular risk biomarker. Prev Cardiol. 2010;13(1):36-41.
• Li X, Bu S, Dong B, et al. The predictive values of GGT and Hcy in the risk stratifications and prognoses of NSTE-ACS patients. Am J Transl Res. 2021;13(8):9269-9277.
• Lee DS, Evans JC, Robins SJ, et al. Gamma glutamyl transferase and metabolic syndrome, cardiovascular disease, and mortality risk: the Framingham Heart Study. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2007;27(1):127-133.
• Ndrepepa G, Kastrati A. Gamma-glutamyl transferase and cardiovascular disease. Ann Transl Med. 2016;4(24):481.
• Demirtaş K, Yayla Ç, Sade LE, et al. Platelet Membrane Γ-Glutamyl Transferase-Specific Activity and the Clinical Course of Acute Coronary Syndrome.
• Onat A, Can G, Örnek E, Çiçek G, Ayhan E, Doğan Y. Serum γ-glutamyltransferase: independent predictor of risk of diabetes, hypertension, metabolic syndrome, and coronary disease. Obesity (Silver Spring). 2012;20(4):842-848
• Vasan RS. Biomarkers of cardiovascular disease: molecular basis and practical considerations. Circulation. 2006;113(19):2335-2362.
• Ndrepepa G, Braun S, Schunkert H, Laugwitz KL, Kastrati A. Gamma-glutamyl transferase and prognosis in patients with coronary artery disease. Clin Chim Acta. 2016;452:155-160.
• Kengne AP, Czernichow S, Stamatakis E, Hamer M, Batty GD. Gamma-glutamyltransferase and risk of cardiovascular disease mortality in people with and without diabetes: pooling of three British Health Surveys. J Hepatol. 2012;57(5):1083-1089.
• Kunutsor SK, Bakker SJ, Kootstra-Ros JE, Gansevoort RT, Dullaart RP. Circulating gamma glutamyltransferase and prediction of cardiovascular disease. Atherosclerosis. 2015;238(2):356-364.