Otomobil Tercihinde Tüketici Eğilimleri, Türkiye’de Yeni Ve İkinci El Otomobil Kararı

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 13, 64 - 86, 06.06.2023

Cevahir Uluscul , Ahmet Oguz Demir

https://doi.org/10.55830/tje.1242186

Öz

Otomobiller üretilmeye başlandığı tarihten itibaren salt tüketim veya ihtiyaç malzemesi olmasının yanında, ekonomik ömrü boyunca tekrar tekrar satılabildiği için aynı zamanda bir ticari mal ve yatırım aracı da olmuşlardır. Otomobiller yeni (sıfır) ve ikinci el (kullanılmış) otomobil olarak literatürde yerini almıştır. Tüketiciler, ihtiyaçlarına binaen daha geniş, daha teknolojik ya da performanslı bir otomobil modeline sahip olma veyahut da hesaplı bir otomobil alıp bakiye kalanla farklı bir ihtiyacı karşılama ve daha birçok farklı isteklerle, otomobillerini “ikinci el” dediğimiz piyasada tekrar tekrar ticaret konusu yapmışlardır. İkinci el otomobil ticareti ekonomik gelişmişlik ve kültür düzeyi gibi etkenlere bağlı olarak ülkeler arasında büyük değişimler gösterse de otomobil olan her yerde vardır. Bu çalışmanın amacı, 2010-2021 yılları arasında Türkiye’de otomotiv pazarının makro ekonomik değişkenler karşısında nasıl şekillendiğini, tüketicilerin otomobil satın alırken gelir düzeyi, arz, yatırım araçlarındaki hareketler, akaryakıt fiyatları ve GSYİH gibi faktörlere karşı nasıl tepki geliştirdiklerini araştırarak, otomobillerin önemli bir yatırım aracı olma varsayımı altında tüketicilerin bütçelerini ne şekilde yönlendirmelerini konusunda da açıklayıcı bilgiler vermektir. Çalışmanın sonucunda, tüketicilerin otomobil satın alırken makro ekonomik değişkenler ile paralel hareket ettikleri, belirli dönemlerde de otomobili bir yatırım aracı olarak tercih ettikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yeni otomobil, ikinci el otomobil, otomotiv endüstrisi, otomobilde tüketici eğilimleri

Consumer Tendency In Car Preference, The Decısıon Of Buyıng A New Or Used Car In Turkiye

Öz

Cars, have served as merchandise and as an investment tool as they can be bought and sold repeatedly during their economic life besides being a consumer good since the time they started being manufactured. Cars are classified as new and used cars. Consumers have used their cars repeatedly in the second hand cars market as a means for trade to buy a bigger, more technologic or powerful car or selling the car and buying a less valuable car to use the remaining money for a different need. The study aims to find out how the car market changed between years 2010-2021 with the macroeconomic variables, level of income of the consumers who buy cars, car supply, changes in financial instruments and to provide information - by analyzing how they react to factors such as GDP and oil prices - on how to allocate the consumers’ budget assuming that cars are important invesment tools. The study concludes that consumers react according to macroeconomic variables when buying a car and that they see cars as invesment tools every now and then.

Anahtar Kelimeler

New car, used car, automotive industry, consumer preferences in automotive

Kaynakça

• Akçi, Y. (2016). İkinci el otomobil: Tüketici bakışıyla. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 329-362. doi:http://dx.doi.org/10.14520/adyusbd.68749.
• Alper, C. E. ve Serdar, A. M. (2000). Türkiye'de Otomobil Talebinin Tahmini. Boğaziçi Üniversitesi, Ekonomi Bölümü, Ekonomi ve Ekonometri Merkezi, İstanbul. http://ideas.econ.boun.edu.tr/content/wp/ISS_EC_05_01.pdf (Erişim Tarihi: 14.12.2022)
• Aslan, K. (2003). Otomobil alımında tüketici davranışlarını etkileyen faktörler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 2(3), 83-103.
• Ceylan, H., Akbulut, İ. ve Durmuş, M. (2016). Tüketicilerin otomobil tercihinde etkili olan faktörlerin subjektif kullanım düzeylerine göre değerlendirilmesi. Sosyal Bilimlerde Gelecek İçin Bilimsel İşbirliği Konferansı. Eylül, Uşak. (22.09.2016)
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (2022). Trafiğe Kayıtlı Araçların Ortalama Yaşları. https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/trafige-kayitliaraclarin-ortalama-yaslari-i-85798 (Erişim Tarihi: 11.1.2022)
• Ekonomist (2021). https://www.ekonomist.com.tr/teknoloji/cip-krizi-nedir-nasilbasladi-ne-anlama-geliyor-cip-nerelerde-kullaniliyor-21014 (Erişim Tarihi: 08.12.2022)
• Eminoğlu, K. (2019). Gündelik Hayatımızın Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Euronews (2022). https://tr.euronews.com/2022/08/27/avrupa-ve-turkiyedekullanimdaki-otomobiller-kac-yasinda-turkiye-20-yas-ustunde-ilk-sirada (Erişim Tarihi: 19.12.2022)
• Huang, G., & Liu, H. (2021). Estimating expectations-based reference-price effects in the used-car retail market. Quantitative Marketing and Economics, (19), 457-503. doi:10.1007/s11129-021-09239-w
• Islam, R., Ahmad Bashawir, A., Kusuma, B., and Hong, E. (2016). An analysis of factors that affecting the number of car sales in Malaysia. International Review of Management and Marketing, 6(4), 872-882.
• Naser, S. A. (2022). The impact of covid-19 on the automobile industry: A study on the shipping sector. Yüksek lisans tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) (2022). https://www.odmd.org.tr/folders/2837/categorial1docs/3102/Makroekonom ik%20De%c4%9ferlendirme%20-%20Aral%c4%b1k%202021.pdf. (Erişim Tarihi: 04.11.2022)
• Önder, K. (2021). Hane halklarının birinci ve ikinci el otomobil alımını etkileyen faktörlerin sıralı logit modeli ile analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (48), 215-228. doi:10.30794/pausbed.869646.
• Soysal, H. (2006). Türkiye'de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının verimlilik analizi: otomotiv sektörü üzerine bir uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 577 - 604.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2022). https://www.tuik.gov.tr/. (Erişim Tarihi: 26.11.2022)
• Vikipedi (2022a). Otomobilin Tarihi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Otomobilin_tarihi#cite_note-134. (Erişim Tarihi: 13.12.2022)
• Vikipedi (2022b). Türk Otomotiv Sanayisi. https://tr.wikip