The effects of seedbed density on morphology and root growth potential of Hawthorn (Crataegus monogyna Jacq.) seedlings

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 1, 7 - 11, 28.03.2016

Esra Bayar Ayşe Deligöz

https://doi.org/10.18182/tjf.45691

Cited By: 3

Öz

In this study, the effects of seedbed density on one year-old hawthorn (Crataegus monogyna Jacq.) seedlings characteristics (root collar diameter, seedling height, shoot and root dry weights and root/shoot ratio) and root growth potential were investigated. Five different seedbed density (control, 3, 6, 9 and 12 cm) were applied in Egirdir Forest Nursery. As a result, different seedbed density were significantly affected root collar diameter, seedling height, shoot and root dry weights except root/shoot ratio and root growth potential. The highest root collar diameter, seedling height, shoot and root weights were obtained from seedling which is grown with 9 and 12 cm seedbed density while control seedlings had lowest in nursery. Under conditions of Egirdir Forest Nursery, seedlings should be thinned to 6 or 9 cm in distance to produce taller seedlings with larger diameter.
Keywords: Hawthorn, Seedbed density, Morphology, Physiology

Anahtar Kelimeler

-

Alıç (Crataegus monogyna Jacq.) fidanlarının morfolojisi ve kök gelişme potansiyeli üzerinde yetiştirme sıklığının etkisi

Öz

Bu çalışmada farklı yetiştirme sıklıklarının 1+0 yaşlı alıç (Crataegus monogyna Jacq.) fidanlarının morfolojik özellikleri (kök boğazı çapı, fidan boyu, kök ve gövde kuru ağırlıkları, gövde/kök oranı) ile kök gelişme potansiyeli üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Eğirdir Orman Fidanlığı’nda fidanlar arasında 3, 6, 9 ve 12 cm mesafe olacak şekilde kontrol dahil beş farklı yetiştirme sıklığı işlemi uygulanmıştır. Alıç fidanlarında farklı derecelerde uygulanan yetiştirme sıklığı, gövde:kök oranı ve kök gelişme potansiyeli hariç kök boğazı çapı, fidan boyu, gövde ve kök kuru ağırlığı üzerinde etkili bulunmuştur. En yüksek kök boğazı çapı, fidan boyu ve kuru ağırlıklar fidanlıkta 9 ve 12 cm mesafe ile yetiştirilen fidanlarda belirlenirken, en düşük değerler kontrol fidanlarında tespit edilmiştir. Eğirdir orman fidanlığı koşullarında ekimlerin fidanlar arası mesafesi 6 veya 9 cm arasında olacak şekilde seyreltilmesi daha kalın çaplı ve boylu fidan üretilmesi açısından uygun olacaktır.
Anahtar kelimeler: Alıç, Yetiştirme sıklığı, Morfoloji, Fizyoloji

Anahtar Kelimeler

Alıç, Yetiştirme sıklığı, Morfoloji, Fizyoloji

Kaynakça

• Alım, E., Şahin, M., Gültekin, H.C., 2008. Fidan sıklığının Badem (Prunus amygdalus L.) fidanlarının morfolojik özellikleri üzerine etkisi. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 9(1):29-41.
• Anonim, 2010. Eğirdir orman fidanlık mühendisliği. 2010- 2014 yılı rotasyon planı, Isparta.
• Cengiz, Y., Şahin, M., 2002. Bazı yapraklı ağaç fidanlarının yetiştirilmesinde fidan sıklığının büyüme üzerine etkileri. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi,4:123-136.
• Chavasse, C.G.R., 1980. Planting stock quality: A Review of Factors Affecting Performance. N.Z. Journal of Forestry, 25:145-171.
• Çanakçı, Z.E., 2011. İran palamut meşesinde ekim sıklığı ve derinliğinin bazı morfolojik fidan özellikleri üzerine etkisi. YL Tezi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Artvin.
• Çatal, A. Y., 2002. Toros sediri (Cedrus libani A. Rich.)’nde yetiştirme sıklığının bazı morfolojik fidan özelliklerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Çiçek, E., Çiçek, N., Bilir, N., 2007. Effects of seedbed density on one year-old Fraxinus angustifolia seedling characteristics and outplanting performance. New Forests, 33: 81-91.
• Çolak, A.H., 1991. Karaçam (Pinus nigra Arnold.)’da bazı yetiştirme tekniklerinin fidan kalitesi sınıflamasına temel teşkil eden morfolojik etkileri. YL Tezi İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Deligöz, A., 2012. Ekim sıklığının Acer negundo L. fidanlarının morfolojik ve fizyolojik özellikleri üzerine etkisi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(14): 11-17.
• Dirik, H., 1990. Dikim şoku. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 40:105-116.
• Dirik, H., 1991. Kızılçam (Pinus brutia Ten.)’da bazı önemli fidan karakteristikleri ile dikim başarısı arasındaki ilişkiler. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• Duryea, M.L., 1984. Nursery cultural practices: ımpacts on seedlings quality. Forest Nursery Manual Production of Bareroot Seedlings, Oregon State University, USA.
• Eyüpoğlu, A.K., 1975. Kızılağacın (Alnus barbata) fidanlıkta yetiştirilmesinde uygun fidan sıklığının saptanması. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları. Yayın No:74, Ankara.
• Eyüpoğlu, A.K., 1979. Fidan. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(2):31-67.
• Genç, M., 2007. Odunsu ve Otsu Bitkiler Yetiştiriciliği. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Yayını, Isparta.
• Genç, M., Güner, T., Sahan, A., 1999. Eskişehir, Eğirdir ve Seydişehir orman fidanlıklarında 2+0 yaşlı karaçam fidanlarında morfolojik incelemeler. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 2:517–525.
• Genç, M., Yahyaoğlu, Z., 2007. Kalite Sınıflamasında Kullanılan Özellikler ve Tespiti. Genç, M., Yahyaoğlu, Z., (Ed.), Fidan Standardizasyonu, Standart Fidan Yetiştirmenin Biyolojik ve Teknik Esasları. Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, Isparta.
• Gülcü, S., Uysal, Ç. S., 2010. Kuş İğdesi’nde (Elaeagnus angustifolia L.) yetiştirme sıklığının fidan morfolojik özelliklerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A(2):74-81.
• Gültekin, H.C., 2007. Yabanıl Meyveli Ağaç Türlerimiz ve Fidan Üretim Teknikleri. Çevre ve Orman Bakanlığı, Fidanlık ve Tohum İşleri Daire Başkanlığı, Ankara.
• Güner, Ş.T., Çömez, A., Karataş, R., Genç, M., 2008. Anadolu Karaçamı (Pinus nigra Arnold. ssp. pallasiana (Lamb.) Holmboe)’nda Yetiştirme Sıklığının Bazı Morfolojik ve Fizyolojik Fidan Özellikleri ile Dikim Başarısına Etkisi. Orman Toprak ve Ekoloji Araştırmaları Enstitüsü Müdürlüğü, Eskişehir. Kayadibi, B., 2011. Toros yetiştirilmesinde seyreltme ve kök kesimi işlemlerinin etkisi. YL Tezi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Artvin. Sedirinin fidanlıkta
• Keskin, S., 1992. Kızılçamda (Pinus brutia Ten.) fidan sıklığının önemli morfolojik özellikler üzerine etkileri. Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Yayın No:227, Ankara.
• Kestek, D., 2012. Sapsız meşe türünde yapılan seyreltmenin fidanların bazı morfolojik kalite kriterleri üzerine etkisinin araştırılması. YL Tezi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Artvin.
• Kızmaz, M., 1993.Karaçam fidanlarının kalite sınıflarının belirlenmesi üzerine araştırmalar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Yayın No: 238, Ankara.
• Mamıkoğlu, N.G., 2012. Türkiye’nin Ağaçları ve Çalıları. NTV Yayınları, İstanbul.
• Meriçli, A.H., 1989. Crataegus (Alıç) türlerinin kimyasal bileşikleri ve farmakolojik etkileri. Pharmacia-JTPA, 29(63): 26-30.
• Özdemir, Ö.L., 1971. Karaçam (Pinus nigra Arnold.)’ın fidanlıklarda yetiştirilme tekniği üzerine bazı denemeler. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları. Yayın No:49, Ankara.
• PFAF, 2015. Crataegus monogyna- Jacq. Plants For a Future, http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Cratae gus+monogyna. Erişim: 08.12.2015.
• Ritchie, G.A., 1984. Assessing Seedling Quality. In: Duryea, M.L., Landis, T.D. (Ed.), Forestry Nursery Manual Production of Bareroot Seedlings. Forest Research Corvallis. Oregon State University,
• Ritchie, G.A.1985. Root Growth Potential: Principles, Procedures and Predictive Ability. In: Duryea, M.L. (Ed.), Proceedings: Evaluating Seedling Quality: Principles, procedures, and predictive abilities of major tests. Forest Research Laboratory, Oregon State University, Corvallis.
• Seçmen, Ö, Gemici, Y., Görk, G., Bekat, L., Leblebici, E., 2000. Tohumlu bitkiler sistematiği. Ege Üniversitesi Yayını, İzmir.
• Semerci, A., Güner, Ş.T., Çömez, A., Çelik, N., Karataş, R., Koray, E.Ş., Genç, M., Tuncer, E., Güner, D., 2008. Yetiştirme Sıklığının Yalancı Akasya (Robinia pseudoacacia L.) Fidanlarının Bazı Morfolojik ve Fizyolojik Özellikleri ile Dikim Başarısına Etkileri: Eskişehir Örneği. İç Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Yayın No:285, Ankara.
• Tetik, M., 1995. Sarıkamış Fidanlığında Ekim Sıklığının Sarıçam (Pinus sylvestris L.) Fidanlarının Kalitesine ve Dikimdeki Başarısına Etkileri. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları. Ankara.
• Thompson, E.B., 1985. Seedling Morphological Evaluation- What you can tell by looking. Ed: Duryea, M.L. Proceedings: Evaluating Seedling Quality: Principles, procedures, and predictive abilities of major tests. Forest Research Corvallis. Oregon State University,
• Tolay, U., 1987. Yapraklı Tür Orman Ağaçları Fidanlık Tekniği. Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten, İzmit.