Kütahya-Simav jeotermal sularıyla emprenyeli çam odunlarının çekme ve şişme özellikleri ile kullanım yeri stabilitesi

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 1, 57 - 62, 27.02.2017

Ahmet Ali Var , İbrahim Kardaş

https://doi.org/10.18182/tjf.308993

Öz

Bu çalışmada, üç farklı jeotermal
kaynak suyunun, iki farklı çam odununun çekme ve şişme özellikleri ile kullanım
yeri stabilitesine etkileri açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada,
Kütahya-Simav jeotermal sahasından Naşa (N-1), Çitgöl (Ç-1) ve Eynal (E-6)
jeotermal kaynak suları, kızılçam (Pinus
brutia Ten.) ve karaçam (Pinus nigra
Arnold.) odun örneklerine batırma yöntemiyle uygulanmıştır. Emprenye işlemi ve testler, laboratuvarda normal
şartlarda gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar
göstermiştir ki, jeotermal sularla emprenyede, test örneklerinin radyal,
teğet, hacimsel ve anizotropik çekme ve şişme değerleri azalmıştır. Bu azalmalar,
jeotermal suların kızılçam ve karaçam odunlarının çalışma özellikleri ve kullanım
yeri stabilitelerini iyileştirdiğini göstermektedir. Bu iyileşmelerin, E-6 için
diğer jeotermal sulara göre daha fazla olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Odun, Jeotermal, Emprenye, Çekme, Şişme, Stabilite

Shrinking and swelling properties and stability of use place in pine woods impregnated with geothermal waters of Simav, Kütahya, Turkey

Öz

The purpose of this study is to evaluate the
effects of three different geothermal resource water
shrinking and swelling properties and stability of use
place on two different pine wood. This study used sapwood samples of Turkish
red pine (Pinus brutia Ten.) and
Crimean pine (Pinus nigra Arnold.), dipping method, and Naşa (N-1), Çitgöl (Ç-1) and Eynal (E-6)
geothermal waters from Simav, Kutahya, Turkiye. The impregnation procedures and tests were carried out under normal conditions in the laboratory. Results showed that the geothermal waters
significantly decreased values of radial, tangential, volumetric and
anisotropic shrinking and swelling of treated
wood samples compared to untreated wood samples. These reductions
showed that the shrinkage and swelling properties and stability of use
place in pine wood samples were improved by geothermal waters in comparison to untreated
wood samples. It was observed that these improvements were higher than other
geothermal waters for the E6.

Anahtar Kelimeler

Wood, Geothermal, Impregnation, Shrinking, Swelling, Stability

Kaynakça

• Akkuş, I., Akıllı, H., Ceyhan, S., Dilemre, A., Tekin, Z., 2005. Türkiye Jeotermal Kaynakları Envanteri. MTA Genel Müdürlüğü Yayınları, Envanter Serisi-201, Ankara.
• As, N., Koç, K.H., Doğu, D., Atik, C., Aksu, B., Erdinler, S., 2001. Türkiye'de yetişen endüstriyel öneme sahip ağaçların anatomik, fiziksel, mekanik ve kimyasal özellikleri. İ.Ü. OF Dergisi, 51(1): 71-88.
• Bal, B.C., Bektaş, İ., Kaymakçı, A., 2012. Toros sedirinde genç odun ve olgun odunun bazı fiziksel ve mekanik özellikleri. KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi, 15(2): 17-27.
• Bayram, F., 1999.. Simav Jeotermal Alanının Hidrojeoloji İncelemesi. Doktora Tezi, SÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Bozkurt, A.Y., Goker, Y., Erdin, N., 1993. Emprenye Tekniği. İÜ Yayınları No: 3779/425, İstanbul.
• Bozkurt, A.Y., Erdin, N., 1997. Ağaç Teknolojisi. İÜ Yayınları No: 3998/445, İstanbul.
• Bozkurt, Y., Göker, Y., Kurtoğlu, A., 1990. Sığla odununun fiziksel ve mekanik özellikleri. İÜ Orman Fakültesi Dergisi, 40(2): 1-18.
• Çağlar, K.O., 1948. Turkey's mineral waters and hot springs (in Turkish). Publications of Mineral Research and Exploration of Turkey (MTA), Ankara.
• Erdoğmuş, B., Toksoy, M., Özerdem, B., Aksoy, N., 2006. Economic assessment of geothermal district heating systems: A case study of Balcova-Narlidere, Turkey. Energy Build., 38: 1053–1059.
• Erişen, B., Akkus, I., Uygur, N., Kocak, A., 1996. Türkiye Jeotermal Kaynakları Envanteri. MTA Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Erten, P., Sözen, M.R., 1996. Halep çamı (Pinus halepansis Mill.) odunun fiziksel ve mekaniksel özelliklerinin belirlenmesi. İç Anadolu Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, 268:1-40.
• Genç, A., 2013. Afyonkarahisar Ömer-Gecek Jeotermal Kaynaklarında Emprenye Maddelerinin ve Bu Kaynaklarla İşlem Görmüş Ahşabın Bazı Özelliklerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, SDÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Gürü, M., 2005. Jeotermal enerji kaynaklarının değerlendirilmesi. Çevreye Genç Bakış, 7.
• Usta, İ., Guray, A., 2000. Korsika çamının (Pinus nigra var. mantima) daralma ve genişleme özelliklerinin karşılaştırılması. Turk J Agric For., 24:461–464.
• Kantay, R., 1993. Kereste Kurutma ve Buharlama. Ormancılık Eğitim ve Kültür Vakfı, Yayın No: 6, İstanbul.
• Kantay, R., Güngör, N. M., 2009. Masif ahşap Döşemelerde duvar dibi genişleme boşluklarını etkileyen faktörler ve hesaplanması. İÜ Orman Fakültesi Dergisi, 59(1): 93-103.
• Karademir, E., 2012. Jeotermal akışkanlarla emprenye edilen ahşabın performansı: Uşak yöresi örneği. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Kubler, H., 1978. Buharlanmış ağaç malzemenin özellikleri, İÜ Orman Fakültesi Dergisi, 28(1): 231-240.
• Mutlu, M. A., 2004. Jeotermal enerji ve Türkiye’deki durumu, Dünya’da ve Türkiye’de Enerji Potansiyeli ve Enerji Politikaları Konferans Notları www.turkocagı.org.tr/toa/grup-enerji, Erişim: 21 Ocak 2007.
• Özalp, M., Ordu, M., 2010. Kereste kurutmada kullanılan enerji kaynağının maliyete etkileri. Dumlupınar Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22: 99-108.
• Oktu, G., 1984. Hydrological investigation of Eynal and Çitgöl-Naşa (Simav) Hot Springs [in Turkish]. Publications of Mineral Research and Exploration of Turkey (MTA), Ankara.
• Özgener, L., Hepbaşlı, A., Dincer, İ., 2006. Performance investigation of two geothermal district heating systems for building applications: Energy analysis. Energy and Buildings, 38:286–292.
• TS EN 47, 2011. Ahşap koruma – Ev teke böceği larvalarına karşı zehirlilik değerlerinin tayini (laboratuvar metodu). TSE, Ankara.
• TS 4083, 1983. Odunda radyal ve teğet doğrultuda çekmenin tayini. TSE, Ankara
• TS 4084, 1983. Odunda radyal ve teğet doğrultuda şişmenin tayini. TSE, Ankara.
• TS 4085, 1983. Odunda hacimsel çekmenin tayini. TSE, Ankara.
• TS 4086, 1983. Odunda hacimsel şişmenin tayini. TSE, Ankara.
• Var, A.A., 2009. Quantative of potential wood preservatives in geothermal fluids and their suitableness for wood impregnation treatment. SDU Faculty of Forestry Journal, 1:184-197.
• Var, A.A., Yalçın, M., Şen, S., Taşçıoğlu, C., 2012. Antifungal activity of geothermal fluids from different regions of Turkey. Bioresources, 7(3):4226-4236.
• Var, A.A., Göncü, D., Karsantıözü, F., 2013. Investigation of absorption, retention and swelling in Izmir-Doğanbey geothermal waters–treated pine wood (Pinus brutia Ten.). SDU Faculty of Forestry Journal, 14:127-133.
• Var, A.A., Genç, A., Kardaş, I., 2014. Investigation of some properties of Afyonkarahisar–Omer–Gecek–Gazlıgöl geothermal waters-impregnated Crimean pine (P. nigra Arnold.) and Turkish red pine (P. brutia Ten.) sapwoods. SDU Faculty of Forestry Journal, 15:114-122.