Sosyal Hizmet Uzmanlarının Mesleki Bağlılık Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 12 Sayı: 1, 24 - 34, 19.03.2018

Semra Saruç , Hüsnünur Aslantürk

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.399922

Öz

Amaç: Bu araştırma, sosyal hizmet uzmanlarının mesleki bağlılıklarını çeşitli değişkenler açısından (cinsiyet, yaş, gelir durumu, medeni durum, çalışma
süresi vb.) incelemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: İlişkisel tarama modelinde planlanan çalışma 153 sosyal hizmet uzmanı ile gerçekleştirilmiştir.
Çalışmada kişisel bilgi formu ve Meyer, Allen ve Smith (1993) tarafından geliştirilmiş olan Mesleki Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma
sonucunda; sosyal hizmet uzmanlarının gelirleri ile mesleki bağlılık ölçeğinin duygusal mesleki bağlılık ve mesleki devamlılık bağlılığı alt boyutunda
anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Geliri 3000 TL’nin altında olan sosyal hizmet uzmanlarının duygusal mesleki bağlılığı ve mesleki devamlılık
bağlılığı daha düşüktür. Bir başka deyişle sosyal hizmet uzmanlarının aylık geliri arttıkça duygusal mesleki bağlılıkları ve mesleki devamlılık bağlılığı
artmaktadır. Sosyal hizmet uzmanlarının çalıştıkları kuruluş değişkenine göre mesleki devamlılık bağlılığında anlamlı bir farklılaşma bulunmuştur. Buna
göre araştırma kapsamındaki sosyal hizmet uzmanlarından Sağlık Bakanlığında çalışanların mesleki devamlılık bağlılığı diğer kuruluşlarda çalışanlara göre
daha düşüktür. Sonuç: Çalışmanın sonuçlarına göre sosyal hizmet uzmanlarının mesleki bağlılıklarının gelir durumu, çalıştıkları kurum değişkenine göre
farklılaştığı görülmüştür. Cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, çalıştıkları hizmet yılı değişkenleri ile sosyal hizmet uzmanlarının mesleki bağlılığı
arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mesleki bağlılık, sosyal hizmet, sosyal hizmet uzmanı

Examination of Professional Commitment Level of Social Workers According to Some Variables

Öz

Objective: This study was conducted to examine work commitment of social workers up to some variables such as gender, age, income level, marital status,
working time/duration etc. Method: Study was executed with 153 social workers via relational screening model. Personal information form and
Professional Commitment Scale developed by Meyer, Allen and Smith (1993) were used in the study. Findings: Up to the research results; meaningful
differences were found within the sub-dimension of professional commitment scale such as emotional commitment and professional commitment
permanency with social workers’ income (p<0,05). Social workers with lower income than 3000 TL have lower affective professional commitment and
continuous professional commitment. In another word, the more social workers’ income level arises, affective-professional commitment and continuous
professional commitment level increases. According to the variable of organization, there is a meaningful difference found in continuous professional
commitment. Therefore, continuous professional commitment of social workers who are working at Ministry of Health were found lower than the
participants working for other institutions within the scope of study. Conclusion: According to the results of the study, the professional commitment of the
social workers differ according to variable of the income and the institution they work. There was no statistically significant relationship between gender,
age, marital status, educational status, service years variables of employment and professional commitment of social workers.

Anahtar Kelimeler

Professional commitment, social work, social worker

Kaynakça

• 1. Meyer J, Herscovitch L. Commitment in the workplace: Toward a genaral model. Human Resourch Management Review, 2001, 11: 299-326.
• 2. Greenhouse JH. An investigation of role of career salience in vocational behavior. Journal of Vocational Behavior, 1971, 1: 209-16.
• 3. Blau G. The measurement and prediction of career commitment. Journal of Occupational Psychology, 1985, 58:277-88.
• 4. Aranya N, Ferris KR. A reexamination of accountants organizational-professional conflict. The Accounting Review, 1984, 59: 1-15.
• 5. Meyer JP, Allen NJ, Simith CA. Commitment to organizations and occupations: Extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, 1993, 78, 538-51.
• 6. Meyer J, Allen N. A three-component reconceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1991, 1 (1): 61–89.
• 7. Lanchman R, Aranya N. Evaluation of alternative models of commitmrnt and job attitudes of professionals. Journal of Occupational Behavior, 1986, 7: 227-43.
• 8. Duyan V. Sosyal Hizmet Temelleri Yaklaşımları Müdahale Yöntemleri. Ankara, Sosyal Çalışma Yayınları, 2014. p. 8-14.
• 9. Tufan B, Sayar ÖÖ, Koçyıldırım G. Sosyal bir hak olarak sosyal hizmet, Uluslararası Sosyal Haklar Sempozyumu 22-23 Ekim 2009, Antalya, Akdeniz Üniversitesi. 2009. p. 76-86.
• 10. Collins S. The commitment of social workers in the UK: Committed to the profession, the organisation and service users? Practice: Social Work in Action, 2016, 28:3, 159-79, DOI:10.1080/09503153.2015.1074668.
• 11. Gifford E. An examination of organizational commitment and professional commitment and the relationship to work environment: Demographic and organizational factors. Journal of Social Work, 2009, 9(4): 386-404.
• 12. Banks S. Integrity in Professional life: Issues of conduct, commitment and capacity. British Journal of Social Work, 2010, 40(7): 2168-84.
• 13. Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2006.
• 14. Krysik J.L, Finn J. Etkili Uygulama İçin Sosyal Hizmet Araştırması. Çev.Edit. Ercüment Erbay, Nika Yayınevi, 2015.p.273.
• 15. Tak B, Çiftçioğlu Aydemir B. Üç boyutlu mesleki bağlılık ölçeğinin Türkçe’de güvenirlik ve geçerliğinin incelenmesine yönelik bir alan araştırması. İşletme Fakültesi Dergisi, 2009, 10(1): 35-54.
• 16. Baysal AC, Paksoy M. Mesleğe ve örgüte bağlılığın çok yönlü incelenmesinde Meyer-Allen Modeli. İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, 1999, 28(1):7-15.
• 17. Snape E, Redman T. An evaluation of a three-component model of occupational commitment: Dimensionality and consequences among United Kingdom human resources specialists. Journal of Applied Psychology, 2003, 88(1):152-9.
• 18. Irving PG, Coleman DF, Cooper CL. Further assessments of a three-component model of occupational commitment: Generalizability and differences across occupations. Journal of Applied Psychology, 1997, 82(3): 444-52.
• 19. Blau G. Testing for a four-dimensional structure of occupational commitment. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 2003, 76(4): 469-88.
• 20. Tak B, Çiftçioğlu AB, Özçakır A, Divleli A. Mesleki bağlılığın bireylerin mesleklerine ve çalıştıkları örgüte ilişkin tutumlarını nasıl etkilediğini anlamaya yönelik bir alan araştırması. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 2009, 11(3):89-102. DOI:10.4026/1303-2860.2009.0120.X.
• 21. Sağsan M, Fırtına B. Bilgi mesleğine bağlılık ve adanmışlık: Platonik bir ilişkinin gelgitleri ve profesyonellikle imtihanı. Bilgi Dünyası, 2015, 16(1):1-22.
• 22. Arslantürk Y. Mesleki bağlılık: Turist rehberleri üzerine bir inceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2016, 8(1):186-207.
• 23. Özdamar K. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 1. Eskişehir, Kaan Kitabevi, 1999.
• 24. Cihangiroğlu N, Teke A, Özata M, Çelen Ö. Mesleki bağlılık ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin analizi. Gülhane Tıp Dergisi, 2015, 57: 367-72.
• 25. Evans S, Huxley P. Factors associated with the recruitment and retention of social workers in Wales: Employer and employee perspectives. Health and Social Care in the Community, 2009, 17(3): 254-66.
• 26. McLean J, Andrew T. Commitment, satisfaction, stress and control among social service managers and social workers in the UK. Administration in Social Work, 2000, 22(3-4): 93-117.
• 27. Freund A, Blit-Cohen E, Cohen A, Dehan N. Professional commitment in novice social work student: Socio demographic characteristics, motives and perceptions of the profession. Social Work Education, 2012, 32(7): 239-53.
• 28. Dickinson N, Perry R. Factors influencing the retention of specially educated public child welfare workers. Evaluation Research in Child Welfare, 2002, 15(3-4):89-103.
• 29. Clements A, Kinman G, Guppy A. You should damage someone’s life: Student and lecturer perspectives on commitment. Social Work Education, 2013, 33(1):91-104.
• 30. Blau G, Holladay EB. Testing the discriminant validity of a four-dimensional occupational commitment measure. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 2006, 79(4):691-704.
• 31. Fındık M. Algılanan Örgütsel Desteğin, Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi Araştırması Konya İli Aile Hekimleri Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim Organizasyon Bilim Dalı, 2011.
• 32. Duyan V. Sağlıkta Psiko-Sosyal Boyut (Tıbbi Sosyal Hizmet). Ankara, 72TFDO, 1996.
• 33. Yanardağ U. Tıbbi sosyal hizmet uzmanlarının gözünden tıbbi sosyal hizmet alanı. İçinde: Attepe Özden S, Özcan E, editör, Tıbbi Sosyal Hizmet. 1. Baskı. Ankara, Nobel Yayınevi, 2017, s.91-6.
• 34. Özbesler C, İçağasıoğlu Çoban A. Hastane ortamlarında sosyal hizmet uygulamaları: Ankara Örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 2010, 21(2):31-46.
• 35. Westbrook T, Ellis J, Ellett A. Improving retention among public child welfare workers: What can we learn from the experience of committed survivors? Administration in Social Work, 2006, 30 (4):37-62.