Müfredata eklenen bir dersin ikinci sınıf tıp öğrencilerinin kadına yönelik şiddetle ilgili bilgi ve tutumlarına etkilerinin değerlendirilmesi

Yıl 2011, Cilt: 9 Sayı: 3, 144 - 156, 30.12.2011

Hediye Aslı Davas Aksan İşıl Ergin , Hür Hassoy , Raika Durusoy , Meltem Çiçeklioğlu

https://doi.org/10.20518/tjph.173060

Cited By: 5

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı “kadına yönelik şiddete müdahalede sağlık çalışanlarının rolü” uygulama dersini alan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ikinci sınıf öğrencilerinin ders öncesi ve sonrasındaki bilgi düzeyleri ve tutumlarını ölçmek ve toplumsal cinsiyet rolleri hakkındaki görüşlerini tanımlamaktır.

Yöntem: Tıp Fakültesi ikinci sınıfa 334 kişi kayıtlıdır. Kapsayıcılık %85,6’dır. Ankette kadına yönelik şiddet tanımlarıyla ilgili on soru, hekimin bu konudaki rolüyle ilgili sekiz soru ve toplumsal cinsiyet rolleriyle ilgili 20 soru ve öğrencilerin sosyo demografik özelliklerini sorgulayan sekiz soru yer almaktadır. Bilgi soruları 10 puan üzerinden, profesyonel tutum ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin sorular ise üçlü Likert ölçeğiyle değerlendirilmiştir. Daha yüksek puan alan öğrenci daha olumlu tutuma sahip kabul edilmiştir.

Bulgular: Araştırma grubunun %39,9’u kadındır. % 41,9’u Fen lisesi, %36,5’i Anadolu lisesi ve %%10,8’i özel lise mezunudur. %45,1 Ege Bölgesi doğumludur. Öğrencilerin %15,2’si ailesinde şiddete tanık olduğunu belirtmiştir. Ön test bilgi puan ortalaması 6,8±1,8 iken son test sonuçları 9,1±1,4 (t=-22,923, p=0,001)olarak saptanmıştır. Ders öncesi profesyonel tutum toplam puanı ortalaması 19,7±2,4, ders sonrası da 21,1±2,3 olmuştur(t=9,877 p=0,001). Toplumsal cinsiyet rolleri ön test toplam puanı 47,2±7,4 son test toplam puanı ise 48,4±6,4 olarak saptanmıştır(t=3,577, p=0,001). Hem bilgi hem de profesyonel tutum ve toplumsal cinsiyet rolleriyle ilgili ön-test puan ortalamaları erkeklerin, doğduğu bölge İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu olanların, anne eğitimi ortaokul ve altı düzeyinde olanların daha düşüktür.

Sonuç: Bu araştırmada, uzun erimdeki etkiler değerlendirilememiş olsa da, Tıp fakültesi ikinci sınıf müfredatına eklenen bu dersin, öğrencilerin hem kadına yönelik şiddetle, hem de bu konudaki gelecekteki rolleriyle ilgili bilgi ve tutumlarının geliştirilmesi açısından önemli olduğu ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kadına yönelik şiddet, tıp eğitimi, bilgi, tutum, toplumsal cinsiyet rolleri

An evaluation of the effects on the knowledge and behavior of second year medical school students of a course on violence against women added to their curriculum

Öz

Objective: The purpose of this study was to measure the pre and post course level of knowledge, attitudes and opinions of second year medical students regarding violence against women, gender roles and of the physician’s role for intervention, in relation to a course entitled “the role of health care professionals in intervention concerning violence against women”.

Method: 334 students were registered in the second year at this Medical School. The participation rate was 85,6 %. The questionnaire included four sections: ten questions related to the definitions of violence against women; eight questions related to the role of physicians in intervention ; and 20 questions were associated with gender roles; in addition there were eight questions on socio-demographic features of the students. The questions concerning knowledge were assessed on a scale of one to ten, the questions regarding professional attitude and gender roles were evaluated by a three point Likert scale. The students with higher points were regarded as having more positive attitudes.

Results: 39,9 % of the research group were female. 41.9% of them were graduates of a Science High School, 36,5% of them were from an Anatolian High School and 10,8% of them were Private High School graduates. 45,1% of the respondents were from the Aegean Region of Turkey. 15,2% of the students stated that they witnessed violence in their family lives. Whilst the precourse knowledge score average was 6,8±1,8, the outcomes of post course assessment were 9,1±1,4 (t=-22,923, p=0,001). The mean of the pretest professional attitude total score was 19,7±2,4, and the post-test t was 21,1±2,3 (t=9,877 p=0,001). The mean pretest total score for gender roles was 47,2±7,4 whereas it was 48,4±6,4 posttest (t=3,577, p=0,001). The pre-test means related to knowledge, professional attitude and gender roles were lower for those from Central Anatolia, Eastern Anatolia and Southern Anatolia, for male students and for those whose mothers’ educational levels were secondary school or less.

Conclusion: Although the study’s long term effects could not be evaluated, this research revealed the importance of developing knowledge, attitudes and future roles of second year medical school students by adding a course about violence against women.

Anahtar Kelimeler

Violence against women, medical education, knowledge, attitude, gender roles

Kaynakça

• Altınay AG, Arat Y. Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet. İstanbul: Punto 2 Baskı, 2008. http://www.kadinayoneliksiddet.org/Tur kiyedeKadinaYoneliksiddet.pdf tarihi 10 Aralık 2009. Erişim
• Anglin D, Sachs C. Preventive care in the emergency department: Screening for domestic violence. Academic Emergency Medicine 2003;10(10): 1118-1127.
• Shane B, Ellsberg M. Violence against women: effects on reproductive health. Outlook. 2002; 20(1): 1-8.
• García-Moreno C, Jansen AF, Ellsberg M, Heise L, Watts C. WHO Multi-country Study on Women’s Health and Domestic Violence against Women: Initial results on prevalence, health outcomes and women’s responses. Geneva. WHO Press, 2005.
• Campbell JC. Health consequences of intimate partner violence. Lancet. 2002; 359:1331–1336.
• American Medical Association Diagnostic and Treatment Guidelines on Domestic Violence. assn.org/cgi/reprint/1/1/39.pdf Erişim:Mayıs 2011.
• Whiteman, R. W., Chamberlain, L., & Greenwood, B.Patients' experiences and perspectives on assessment for lifetime exposure to intimate partner violence and forced sex. Health Alert. Family Violence Prevention Fund.2004 .
• Heise L, Ellsberg M, Gottemoeller M. “Ending Population Reports. Series L, No. 11. Baltimore, Information Program, Johns Hopkins University School of Public Healt,. 1999.
• Laing L. Australian Domestic &Family Violence Clearing House. Risk Assessment in www.austdvclearinghouse.unsw.edu.au/to pics/topics_pdf_files/risk_assessment.pdf Erişim tarihi: Mayıs 2006. Violence.
• Ganley AL, Fazio J, Hyman A, James L, Ruiz- Contreas A. Improving the healthcare response to domestic violence: a trainer’s manual for health care providers. Family Violence Prevention Fund.1998. ABD. http://www.fvpf.org Erişim tarihi: Mayıs 2006.
• Davas A, Aksu F. The Training needs of Turkish emergency department personnel regarding intimate partner violence BMC Public Health 2007;7:350.
• Güneş G, Kaya M, Pehlivan C. Tıp Fakültesi öğrencilerinin ailelerinde kadına yönelik aile içi şiddetle ilgili bir araştırma. Toplum ve Hekim 2000; 15(5):391-397.
• Wathen CN, Tanaka M, Catallo C, Lebner AC, Friedman MK, Hanson MD, Freeman C, Jack SM, Jamieson E, Macmillan HL; McMaster IPV Education Research Team. Are clinicians being prepared to care for abused women? A survey of health professional education in Ontario, Canada. BMC Med Educ.2009; Jun 18;9:34.
• Confronting Chronic Neglect: The Education and Training of Health Professionals http://books.nap.edu/catalog/10127.html Erişim tarihi Mayıs 2011. Violence
• Sitterding HA, Adera T, Shields-Fobbs E. Spouse/ partner violence education as a predictor of screening practices among physicians. J Contin Educ Health Prof 2003;23:54.
• Yıldız AN, Bilir N, Doğan A, Hüseyinoğlu B, Göktaş B, Gördük MN, İşgören Ş, İnce O, Soytaş M. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi 2010-2011 Öğretim Yılı Dönem Altı Öğrencilerin Aile İçi Kadına Yönelik Şiddet Konusunda Bilgi Düzeyleri Ve Görüşleri. P034. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi. Trabzon, 4-8 Ekim 2011.
• Kaynar Tunçel E, Dündar C, Peşken Y. Ebelik ve hemşirelik öğrencilerinin aile içi şiddet konusunda bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. 2007;17(2)syf 105-110. Genel Tıp Derg
• Salaçin S. Sağlık çalışanlarının kadına yönelik üstlenebilecekleri www.huksam.hacettepe.edu.tr/.../saglik_c alisanlarinin_kadina_yonelik.pdf tarihi: Haziran 2011. önlenmesinde roller. Erişim
• Buken NO, Sahinoglu S, Violence against women in Turkey and the Role of women physicians. Nurs Ethics 2006 ;13: 197.
• Ökten Ş. Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güney doğu Anadolu Bölgesinin toplumsal cinsiyet düzeni. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi Summer 2009; 2( 8) 302-312.
• Sağlık Bilimleri Eğitim Konseyi. Tıp Fakülteleri Programı(UÇEP)http://www.aku.edu.tr/A KU/DosyaYonetimi/TIP/pdf/ucep.pdf Erişim: 19/10/2011. Çekirdek Eğitim .
• (T.C.Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı 2007 –2010. http://www.ksgm.gov.tr/Pdf/kadinayonel ikaileicisiddetlemucadeleulusaleylemplani. pdf . Erişim: 19/10/2011.
• Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi 2010- Akademik http://194.27.160.122:16080/fmi/iwp/cg i?-db=AcademicCalendar.fp7&-loadframes, Erişim: 19/10/2011. Takvimi
• Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi 2010-2011 Akademik Takvimi http://www.akademik.adu.edu.tr/fakulte/ med/topics.asp?path=313930, 25- Erişim: 19/10/2011.
• Celal Bayar Tıp Fakültesi 2010-2011 Akademik www.bayar.edu.tr/~tip/belgeler/ 2010- 2011.pdf, Erişim: 19/10/2011. Takvimi Akademik tip.uludag.edu.tr/egitim11/4-sinifzorunlu- staj-rehberi.doc Erişim: 19/10/2011.
• Miller AW; Coonrod DV; BradyMJ; Maricela P. Moffitt MP Medical Student Training in Domestic Violence: A Comparison Residency Training in 1995 and 2001. Teaching and Learning in Medicine, 16(1), 3–6. Students Entering
• Haase CE, Short PD, Chapman DM, Dersch SA. Domestic violence education in medical school: Does it make a difference? Academic 1999;6:855–7. Medicine
• -Ernst AA, Houry D, Weiss SJ, Szerlip H. Domestic violence awareness in a medical school class: 2-year follow-up. SouthMed J 2000;93:772–6.