A Quantitative Evaluation of the State University Libraries Founded in Turkey in the

Yıl 2013, Cilt: 27 Sayı: 4, 601 - 618, 01.10.2013

Mehmet Ali Akkaya

Öz

Turkey entered the new millenium with 74 state and foundation universities, a total which has now risen to 175 universities. This increase has been seriously criticized by the public because the preliminary preparations for the increase were not properly made and controlled. The government policy to increase thenumber of universities was identified with the slogan “a university for each province.” Libraries areoneof the most important units in supporting universities' ability to maintain effectively the training and researchactivities which are the main reasons for the existence of these young universities. The purpose of this paper is to introduce the situation of the libraries at the universities constituted by the government in the new millennium. Within this scope, we conducted a questionnaire at the 51 state universities founded after the year 2000 with regard to personnel, collections, structure, budget, and users. It is ascertained that there are no Departments of Library and Documentation active in 5 of these 51universities of the 46 remaining university libraries, 27 did not respond to the questionnaire . Thepopulation discussed and samples obtained show that state university libraries founded in Turkey in the new millennium have problems in personnel, structure, budget, and collections, and have a correspondingly poor quality of service

Anahtar Kelimeler

University, university library

Türkiye’de Yeni Bin Yılda Kurulan Devlet Üniversitelerinin Kütüphaneleri Hakkında Niceliksel Bir Değerlendirme

Öz

Yeni bin yıla devlet ve vakıflara ait 74 üniversite ile giren Türkiye’nin bugün ulaştığı toplam üniversite sayısı 175’dir. Ön hazırlıkları gerektiği gibi yapılmadığı ve kontrolsüz olduğu için kamuoyu tarafından ciddi şekilde eleştirilen bu artışta; “her ile üniversite” sloganı ile üniversite sayısının arttırılmasının hükümet politikası olarak belirlenmesi etkili olmuştur. Söz konusu genç üniversitelerin temel varlık nedenleri olan eğitim ve araştırma faaliyetlerini etkin bir biçimde sürdürmelerini sağlayan en önemli birimlerden biri de üniversite kütüphaneleridir. Bu çalışmanın amacı, yeni bin yılda devlet tarafından kurulan üniversitelerin kütüphane durumunu ortaya koymaktır. Bu kapsamda 2000 yılından sonra kurulan 51 devlet üniversitesi kütüphanesine personel, derme, bina, bütçe ve kullanıcı unsurları açısından daha net bilgilere ulaşmak için anket uygulanmıştır. Uygulamanın başında 51 kütüphaneden 5’inde Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığının henüz aktif olarak hizmet vermediği tespit edilmiştir. Kalan 46 üniversite kütüphanesinden 27’si anketleri yanıtlamıştır. Ele alınan evren ve örneklem, Türkiye’de yeni bin yılda kurulan üniversite kütüphanelerinin ağırlıklı olarak personel eksikliği, bina, bütçe ve derme sorunları yaşadığını, bunlara bağlı olarak da hizmet kalitesizliğinin ortaya çıktığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite, üniversite kütüphanesi.

Kaynakça

• Altınsoy, S. (2011). Yeni Devlet Üniversitelerinin Gelişimi: Sorunlar ve Politika Önerileri. Yükseköğretim veBilim Dergisi.1(2), 98-104.
• Arap, S. K. (2010). Türkiye Yeni Üniversitelerine Kavuşurken: Türkiye'de Yeni Üniversiteler ve Kuruluş Gerekçeleri.Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. 65(1), 1-29.
• Ateş.T. (2009). Yeni Üniversiteler. 11 Nisan 2013 tarihinde http://www.enfal.de/oe102.htm adresinden erişildi.
• Atılgan, D. (2008). Türkiye'de Üniversite Kütüphanelerinin Tarihi. Türk Kütüphaneciliği. 22(4), 451­ 458.
• Çakın, İ. (1983) Üniversite Kütüphane İlişkisi. Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni. 32(2), 61-64.
• Çakmak,O. (2003). Bilgi çağında eğitim ve üniversite. İstanbul: Nesil Kelepir.
• Çelik, A. (1991). Türkiye'deki Üniversite Kütüphanelerinin Sorunları. Türk Kütüphaneciliği. 5(2), 59­ 68.
• Çelik, A.; Uçak, N. (1993). Üniversite Kütüphaneleri Üzerine. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 10(2), 115-121. A. (1994). Yeni Üniversitelerde Kütüphane Sorunu. Türk Kütüphaneciliği. 8(4), 266-271. Çelik
• Çukadar, S., Gürdal, G., Çelik, S. ve Kahvecioğlu, K. (2011). Türkiye'de Üniversite Kütüphaneleri: Mevcut Durum ve Gelecek. 12 Nisan 2013 tarihinde http://www3.dogus.edu.tr/scelik/makaleler/_ uyk_2011_Bildiri.pdf adresinden erişildi.
• Demirer, Y., Duran, M., Orhangazi, Ö. (2000). Ateş altında üniversite, özgür üniversite dsefterleri. Ankara: Özgün Üniversite.
• Ersoy, O. (1978). Üniversite Kütüphanelerinin Sorunları. Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 27(3­ 4). ss. 144-159.
• Eskicioğlu, O. (2011). Deveye Sormuşlar Boynun Neden Eğri. Cumhuriyet Gazetesi. 20 Kasım 2011.
• Kaynar, M. K.; Parlak, İ. (2005). Her ile bir üniversite Türkiye'de yükseköğretim sisteminin çöküşü. Ankara: Paragraf.
• Meclis Tutanakları. (2005). TBMM Tutanak Dergisi. 22.Dönem, Cilt 107, Birleşim 135.
• Nalbantoğlu,H. Ü. (2009). Arayışlar & Bilim, Kültür Üniversite. İstanbul: İletişim.
• Odabaş, H.; Polat, C. (2011). Türkiye'de Üniversite Kütüphanesi Standartları, Atatürk Üniversitesi TürkiyatAraştırmaları Enstitüsü Dergisi. Sayı 45. 321-346.
• Polat, C.; Odabaş, H. (2011). Türkiye'de Üniversite Kütüphaneleri: Standartlar ve Yönetici Görüşleri Doğrultusunda Niceliksel Bir Değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1). ss.43-62.
• Poll,R.; Boekhorst, P. (2007). Measuring quality: Performance measurement in libraries. 2.bs. Munich: K.G. Saur. Standards for Libraries in Higher Education. (2011). 17 Temmuz 2013 tarihinde http:// www.ala.org/acrl/sites/ala.org.acrl/files/content/standards/standards_libraries_.pdf tadresinden erişildi.
• Tanilli, S. (1991). Uygarlık tarihi. 6. bs., İstanbul: Say.
• Toplu, M.(1992). Üniversite Kütüphanelerinin Bilimsel Araştırmadaki İşlevi ve Türkiye Gerçeği (1). Türk Kütüphaneciliği. 6(1), ss. 22-42.
• TÜİK, (2012). Kültür İstatistikleri 2011. Ankara. Türkiye İstatistik Kurumu Üniversitelerimiz (2013). 28 Nisan 2013 tarihinde http://www.yok.gov.tr/web/guest/universitelerimiz adresinden erişildi.
• Withers,F. N. (1988). Kütüphane hizmet standartları (Milletlerarası bir inceleme). S. Taner ve A. Tan. (Çev.). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.