Bibliometric Analysis of Journal Usage Data and Its Use in Collection Management

Yıl 2008, Cilt: 22 Sayı: 3, 335 - 350, 01.07.2008

Yaşar Tonta , Yurdagül Ünal

Öz

The use of a library's collection should be monitored and the results should be taken into consideration in order to establish an effective and efficient collection development and collection management policy. This paper analyzes a total of 884,593document delivery requests submitted to the National Academic Network and Information Center ULAKBİM to identify a core journals collection, and to find out if there is a relationship between the frequency of use of a journal and its impactfactor and half-life obsolescence . A total of 127 core journals satisfied one third of all document delivery requests both remote and in-house requests . The number of core journals satisfying one third of all requests submitted to the Document Delivery Unit DDU and Reference Services Reading Room RDRR desk in-library use was 184 and 97, respectively, and 87 of which were com­mon. The mean half-life of all journals used in DDU was 10 years while it was 10.3 years for core journals only. The corresponding mean half-life for the same journals calculated on the basis of the number of citations taken from the Journal Citation Reports 2004 was 7.8 years. The mean half-life for all journals used in RDRR was 10 years while it was 7.6 years for core journals only. The corre­spondingcitation-based mean half-life was also 7.6 years. No statistically mean­ingful relationship was observed between the frequencies of use of core journals and their impact factors. Yet, a low but statistically significant relationship was observedbetween the use frequencies and total citation counts of RSRR core jour­nals Pearson's r = .280, p < .01 . Findings indicate that the frequencies of the local use of journals are more important than their impact factors and total citation countswhen developing and managing a journals collection

Anahtar Kelimeler

Collection management, bibliometric laws, document delivery, inlibrary use, core journals, National Academic Network and Information Center ULAKBİM

Dergi Kullanım Verilerinin Bibliyometrik Analizi ve Koleksiyon Yönetiminde Kullanımı

Öz

Bir kütüphanenin etkin bir koleksiyon geliştirme ve koleksiyon yönetimi politikasının olabilmesi için, koleksiyonun kullanımının izlenmesi ve izleme sonuçlarının politika oluştururken mutlaka dikkate alınması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı; Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi ULAKBİM Belge Sağlama Hizmetleri ve Okuyucu Salonu Referans Hizmetleri Birimine yapılan toplam 884.593 makale isteğini analiz edip ULAKBİM için “çekirdek dergi” koleksiyonu belirlemek ve dergi kullanım sıklıkları ile dergi etki faktörü ve yarı-yaşamı eskime arasındaki olası ilişkileri incelemektir. Tüm belge sağlama isteklerinin üçte biri 127 çekirdek dergiden sağlanmıştır. Belge Sağlama Hizmetleri Biriminde isteklerin üçte birinin sağlandığı çekirdek dergi sayısı 184, Okuyucu Salonu Referans Hizmetleri Biriminde ise 97’dir. İki Birimde de kullanılan or­tak çekirdek dergi sayısı 87’dir. Belge Sağlama Hizmetleri Biriminde kullanılan tüm dergiler için yarı-yaşam ortalaması 10 yıl, çekirdek dergiler için 10,3 yıl, Journal Citation Reports’tan 2004 alınan ve atıf sayısına göre hesaplanan yarı- yaşam ortalaması ise 7,8 yıldır. Okuyucu Salonu Referans Hizmetleri Biriminde kullanılan tüm dergiler için yarı-yaşam ortalaması 9 yıldır. Çekirdek dergiler için hem kullanım sayısına hem de atıf sayısına göre hesaplanan yarı-yaşam ortalaması 7,6 yıldır. Çekirdek dergilerin kullanım sıklığı ile etki faktörü arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki yoktur. Okuyucu Salonu Referans Hizmetleri Biriminde kullanılan çekirdek dergilerin toplam atıf sayısı ile kullanımı arasında ise düşük ama istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki gözlenmiştir Pearson’s r = 0,280, p < 0,01 .Bulgular dergilerin yerel kullanım sayısının süreli yayın koleksiyon geliştirme ve yönetiminde etki faktörü ve atıf sayısından daha önemli olduğunu göstermekte­dir

Anahtar Kelimeler

Koleksiyon yönetimi, bibliyometrik yasalar, belge sağlama, kütüphane içi kullanım, çekirdek dergiler, TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi

Kaynakça

• Bensman, S.J. (2001). Urquhart's and Garfield's Laws: The British controversy overtheir validity. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 52, 714-724.
• Bensman, S.J. (2005a). Urquhart and probability: The transition from librarianship to library and information science. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 56, 189-214.
• Bensman, S.J. (2005b). Urquhart's Law: Probability and the management of scientific and technical journal collections: Part 2. Probability in the development and management of a central document delivery collection. Science & Technology Libraries, 26(2), 5-31.
• Brookes,B.C. (1970). The Growth, utility, and obsolescence of scientific periodical literature. Journal of Documentation, 26, 283-294.
• Buckland, M.K. (1972). Are obsolescence and scattering related? Journal of Documentation, 28, 242-246.
• Cooper, M.D. ve McGregor, G.F. (1994). Using article photocopy data in bibliographicmodels for journal collection management. Library Quarterly, 64,386-413.
• Earle, P. ve Vickery, B. (1969). Social science literature use in the UK as indicated by citations. Journal of Documentation, 25, 123-141.
• Egghe,L. ve Rousseau, R. (1990). Introduction to informetrics: Quantitative methodsin library, documentation and information science. Amsterdam: Elsevier Science Publishers. 3.02.2007 tarihinde http ://hdl .handle. net/1942/587 adresinden erişildi.
• The Impact Factor: ISI. (2005). 24.05.2005 tarihinde http://scientific.thompson. com/knowtrend/essays/journalcitationreports/impactfactor adresinden erişil­ di.
• Lancaster, F.W. (1977). The measurement and evaluation of library services. Washington, DC: Information Resources Press.
• Moed,H.F., Van Leeuwen, Th.N. ve Reedijk, J. (1998). A New classification system to describe the ageing of scientific journals and their impact factors. Journal of Documentation, 54, 387-419.
• Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography orbibliometrics? Journal of Documentation,24, 348-349.
• Salaün, J-M., Lafouge, T. ve Boukacem, C. (2000). Demand for scientific articles and citations: An example from the Institut de l'Information Scientifique et Technique (France). Scientometrics, 47(3), 561-588.
• SandisonA. (1971). The use of older literature and its obsolescence. Journal of Documentation,27, 184-199.
• Scales, P.A. (1976). Citation analyses as indicators of the use of serials: A comparisonof ranked titles list produced by citation counting and from use data. Journal of Documentation, 32, 17-25.
• Schloegl, C. ve Gorraiz, J. (2006). Document delivery as a source for bibliometric analyses: The case of Subito. Journal of Information Science, 32, 223-237.
• Subramanyam, K. (1979). Scattering, Laws of. A. Kent (Ed.) Encyclopediaof Library and Information Science (cilt 26). New York: Marcel Dekker.
• Tonta, Y. ve Ünal, Y. (2005). Scatter of journals and literature obsolescence reflected in document delivery requests. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 56, 84-94.
• Tsay, M-Y. (1999). Library journal use and citation age in medical science. Journal of Documentation, 55, 543-555.
• Tsay, M-Y. ve Chen, Y-L.. (2005). Journals of general & internal medicine and surgery: An analysis and comparison of citation. Scientometrics, 64(1), 17-30.
• Wiley, L. ve Chrzastowski, T.E. (2002). The Illinois interlibrary loan assessment project II: Revisiting statewide article sharing and assessing the impact of electronic full-text journals. Library Collections, Acquisitions & Technical Services, 26, 19-33.