School libraries are
libraries that provide services to meet the information needs of students,
parents, teachers, administrators and other school staff. As the main function,
these libraries support the curriculum. These libraries, which take
place in the periods of learning in individuals' lives, are also places where
current technology and facilities are provided and services and environments
are provided in accordance with the expectations and characteristics of the
target audience. The school libraries in Turkey are planned to be transformed
into social learning places within the scope of the enriched libraries project
(z-kütüphane) coordinated by the Ministry of Education. In this regard, it is
seen that the school libraries are equipped with technological facilities and
streamlined furnishings. In this study, it is aimed to describe the current
situation and usage of z-libraries in schools in Çankaya district of Ankara.
For this purpose, 12 z-libraries in schools at Çankaya, Ankara were analyzed.
In the context of this case study, which is one of the qualitative research
methods, data were collected through semi-structured interviews and
observations with school principals, assistant principals, and teachers in
charge of the library. The study results reflect that z-libraries are spatially
compliant with the standards, however, this case may vary depending on the
number of students. It was understood that compliance with international
programs, teacher and principal awareness, and projects are the factors that
provide efficient and expected use of z-libraries. On the other hand, it has
been detected that there are problems regarding the sustainability of these
libraries. In the last part of the study, recommendations and future studies
that can be conducted are addressed.
School libraries; enriched libraries; z-libraries; library management; library use.
Okul
kütüphaneleri, öğrencilerin, ebeveynlerin, öğretmenlerin, idarecilerin ve diğer
okul personelinin bilgi ihtiyaçlarını karşılayacak hizmetler sunan
kütüphanelerdir. Bu kütüphanelerin müfredatı destekleme sorumlulukları da
vardır. Bireylerin
yaşamlarında öğrenmenin gerçekleştiği dönemlerde yer alan bu kütüphaneler
güncel teknoloji ve olanakların sunulduğu, hedef kitlesinin beklentilerine ve
karakteristiklerine uygun hizmetlerin ve ortamların sağlandığı yerler olarak da
değer taşımaktadır. Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından koordine
edilen z-kütüphane projesiyle okullardaki kütüphanelerin sosyal öğrenme
ortamına dönüştürülmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda okul kütüphanelerinin
teknolojik ve modern araçlarla donatıldığı görülmektedir. Bu çalışmada
Ankara’nın Çankaya ilçesindeki okullarda bulunan z-kütüphanelerin mevcut
durumlarının ve kullanımlarının betimlenmesi amaçlanmıştır. Belirlenen amaç
çerçevesinde Çankaya’da bulunan ve z-kütüphaneye sahip olan 20 okuldan 12’si
analiz edilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden bir durum çalışmasının
gerçekleştirildiği bu araştırma kapsamında veriler okul müdürleri, müdür
yardımcıları ve kütüphaneden sorumlu öğretmenlerle yapılan yarı yapılandırılmış
görüşmeler ve gözlemlerle toplanmıştır. Çalışma sonuçlarında analiz edilen 12
okulda z-kütüphanelerin mekânsal alan olarak standartlara uygun olmasına karşın
bu durumun öğrenci sayılarına göre değişkenlik gösterebildiği, kütüphanelerin
kuruluş amaçlarına uygun kullanımında projelerin, uluslararası programlara
uyumluluk sürecinin, yönetici ve öğretmen farkındalığının etkili olduğu
anlaşılmıştır. Diğer yandan okullarda bu kütüphanelerin sürdürülebilirliğine
yönelik sorunların yaşandığı tespit edilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise
z-kütüphanelerin sürdürülebilirliği ve gelecek çalışmalara yönelik önerilerde
bulunulmuştur.
Okul kütüphaneleri zenginleştirilmiş kütüphaneler z-kütüphaneler kütüphane yönetimi kütüphane kullanımı
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Kütüphane ve Bilgi Çalışmaları |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 25 Mart 2020 |
Gönderilme Tarihi | 21 Ekim 2019 |
Kabul Tarihi | 15 Mart 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 34 Sayı: 1 |
Bu dergi içeriği CC BY 4.0 ile lisanslanmaktadır.